Serbestiyet |

Vahap Coşkun
15 Temmuz’un ardından (2)
Kimilerinin yaptığı gibi 15 Temmuz’u “tiyatro” olarak nitelemenin ya da “Böyle darbe mi olur?” diye tahfif etmenin akılla bağdaşır bir tarafı bulunmuyor. Ne sahneye konan bir oyun var, ne de birkaç kendini bilmezin hesapsız kitapsız ve gelişigüzel yaptığı bir eylem. Aksine, son derece ayrıntılı bir planlamaya dayalı bir darbe girişiminden söz ediyoruz. İki. Darbenin arkasındaki örgüt FETÖ’dür. Her ne kadar kendileri reddetse de, bütün oklar FETÖ’yü işaret ediyor. Hal böyle iken CHP’nin ısrarla “kontrollü darbe” söylemini kullanması çok büyük bir yanlıştır.
tüm makaleler

Atilla Yayla
TÜSİAD 15 Temmuz hakkında ne düşünüyor?
TÜSİAD ile AK Parti arasında doku uyuşmazlığı var. TÜSİAD CHP çizgisinde ve tipik CHP reflekslerine sahip. Bu yüzden hükümetin bir şekilde gitmesini istiyor. Bunu bazen ihtiyatlı şekilde bazen kendini kaybetmişçesine dışa vuruyor. TÜSİAD’ın bu tavrında etkili olan bir diğer faktör Batı hükümetleri ve sermaye gruplarıyla girdiği yakın ekonomik ilişkiler ve zihniyet ortaklığı.
tüm makaleler

Yaşarken ve Okurken
Halil Berktay
15 Temmuz’a ilişkin bazı temel soru ve sorunlar
Güncel notlar: İnsan hakları savunucularının gözaltına alınması ve tutuklanmasına; günlerce OHAL’i de aşan uygulamalara maruz bırakılmasına; hükümet medyasınca rastgele kriminalize edilmesine toptan karşıyım. Terörle ve terörist örgütlerle ilişkilerine dair en küçük bir delil olmadığı kanısındayım. Almanya ve Avrupa ilişkilerimizin tamamen bozulmasını büyük bir endişeyle izliyorum. AK Parti’nin yaptırdığı söylenen bir ankette, AKP tabanında Adalet Yürüyüşü ve mitingine desteğin yüzde 35, Türkiye’de adaletsizliğin yoğun olarak mevcut olduğu kanaatinin ise yüzde 50 çıkmasını ise çok ilginç buluyorum. Bunları kaydediyor ve 15 Temmuz’u yazmaya devam ediyorum.
tüm makaleler

Akın Özçer
Dezenformasyon boşuna mı?
Aslında Batı medyasının inatla bu dezenformasyonu sürdürmesi taraftar bulmak bir yana Türkiye’de daha çok tepki yaratıyor. Darbenin arkasında sadece bazı istihbarat örgütlerinin bulunduğuna, bu örgütlerin NATO ile ilişkisi olduğuna, hatta Batı medyasının bu istihbarat örgütleriyle eşgüdüm içinde çalıştığına ilişkin kuşkulara haklılık kazandırıyor. Bütün bunlar, Türkiye’de özelde Amerikan, genelde Batı karşıtlığını bir daha kolaylıkla giderilemeyecek ölçüde körüklüyor.
tüm makaleler

Ayşe Kilimci
Oynamak...
Çocukların kendi ülkelerinde, mahalle ve kalmışsa eğer oyun arsalarında, yahut okullarında oynayabilmesi, bir disiplin olarak oyunun ciddiyetle ele alınmasında, yazılmasında, çeşitlendirilip öğretilmesinde ve oynanmasında emek etmek, savaş ve dünyayı tutuşturma eyleminden zor mu?
tüm makaleler

Geçmiş günler geçmemiş gündemler
Alper Görmüş
Sevan Nişanyan’ın ‘acayip’ bir adam olarak portresi
“Seni esir alan nefsini, köle kılan çıkarını ve sosyal mecburiyetleri hepten bir kenara itip bir şeyi sadece 'güzel' olduğu için yapabiliyor musun?..” Cezaevine ilk girdiğinde kaleme aldığım portresinde çıkış noktam, onun neden sert, uyumsuz, “sevimsiz” ve “acayip” bir adam olduğunu çok iyi izah eden kendisine dair bu cümlesi olmuştu... O portreyi “firar” vesilesiyle bir kez daha yayımlıyorum.
tüm makaleler

Ümit Kurt
Yerli/Otokton halkların kolonizasyonu
Uygulanan ilk siyasa yerli halkın asimilasyonuydu ve buradaki amaç onların medenileştirilmesiydi: İngilizler naif bir biçimde Aydınlanmacı antropolojinin vaaz ettiği insanoğlunun gelişiminin farklı seviyelerinde yer alsa da bütün insanlığın ortak bir doğaya haiz olduğu fikrine iman etmiştir. Avrupalılar Aborjinleri burada en düşük seviyeye yerleştirmiş ve onları “doğa durumunda yaşayan vahşiler” olarak tasvir etmişlerdir.
tüm makaleler

Oral Çalışlar
İnsan hakları...
Çözüm sürecinin çökmesi her şeyi tersine çevirdi. Batı’yla ilişkiler sarsıldı. Kaotik ortam iç siyaseti de olumsuz etkiledi. Gezi olayları, 17-25 Aralık darbe girişimi ve 15 Temmuz FETÖ kalkışması, siyasetteki normalleşme çabalarını yerle bir etti.
tüm makaleler

Cengiz Kapmaz
ABD ile ilişkilerde ezber bozmak mümkün mü?
Suriye’nin istikrarsızlaştırılması ne tür sonuçlar doğurduysa, İran’ın istikrarsızlaştırılması da bire bir aynı sonuçları doğurur. Ülke en az dört ayrı parçaya (Rojhilat, Azeristan, Belucistan, Parsistan) bölünür. Bu ise Türkiye’nin üniter yapısını geri dönüşü olmayacak şekilde tehlikeye sokar. İstikrarsız ve dörde bölünmüş bir İran’da, Rojhilat bölgesi PKK-PJAK denetimine geçer. Suriye’den sonra Rojhilat’ta da güç sahibi olan PKK, Barzani rejimini etkilemek, düşürmek ve dönüştürmek için çok güçlü bir psikolojik ve sosyolojik zemin kazanır.
tüm makaleler

DAHA DA YAZMAM
Tuncer Köseoğlu
Ya evde yoksan…
İstanbul, benim için kendisine yapılan bütün kötülüklere karşın, dünyanın en güzel kenti ve en önemlisi aşk ile yaşanılacak bir yer. Şimdi bu kente bunca kötülüğü yapanlar son yağışları doğal afet deyip geçiştirecekler; bir dahaki ‘doğal afet’ gelene kadar... Her yeşil alanın, tarlaların, bataklıkların, tepelerin üzerine şehrin kaldıramayacağı kadar yüksek binalar yapmak, suya gidecek yer bırakmadan her yeri betonlamanın neresi doğal afet?
tüm makaleler

Cahit Koytak
Şan dersi
bakarsın, yalnız insanlar değil o zaman, / aklın üstünde uçan kuşlar da, / filler de, karıncalar da dinler türkünü.
tüm makaleler

Atilla Aytemur
Kaçan fırsat
Geçmişte toplumun bir kesimi darbeyi çoğu kez kurtuluş olarak gördü; siyasal hasımlarının iktidarının yıkıldığı günü bayram gibi kutladı; darbecileri bağrına bastı. Darbenin iktidardan indirdikleri ise dönemin mağdurları olarak hep acılar çekti. Yasaklar, sürgünler, aşağılamalar, ceza evleri, işkenceler... Çektiklerini hiç unutmadılar; dolayısıyla siyasette bir kan davası ve intikam dili hep varoldu. Yıllarımız bu travmalar ve siyasal hasımlık psikolojisi içinde geçti. Sadece darbenin rengine göre yurttaşların muktedirlik ve mağdurluk konumları değişti.
tüm makaleler

Kemal Sayar
Meleklerin hışırtısı
Rahmet ve lütfun hayata bütünüyle nüfuz ettiği bir kozmolojik tasavvurda insan, mekanik kuvvetlerin kıskacında bir zavallı değil, aşkın alemle sürekli irtibat halinde olabilme imkanıyla, tekamül edesi bir varlıktır. Biraz çabalayan herkes, kalbini cilalayan, kendisini dünyanın kirinden pasından arındırmaya niyetlenen herkes, yolda meleklerle karşılaşabilir. Yeter ki Tanrı’nın sözlerinin içine alacak bir boşluk bıraksın içerisinde ve ışığın yaralarından sızmasına izin versin.
tüm makaleler

Abdullah Kıran
Yaşar Yakış’ı anlamak
Yaşar Yakış Türkiye’nin Suriye politikasında ciddi yanlışlar yaptığının, ancak en büyük hatânın Kürt politikası olduğunun altını özenle çiziyor: Türkiye diplomaside hiçbir zaman yapılmaması gerekeni yaptı ve bütün yumurtalarını Esad’ın kısa zamanda devrileceği varsayımına dayanan sepetin içine koydu. “O tarihte biz Kuzey Suriye’deki Kürtlere ‘Seninle aynı derenin suyunu içeceğiz. Suriye’den otonomi mi, federasyon mu alacaksın, al ama biz seninle dost kalalım’ demeliydik.”
tüm makaleler

Ceren Kenar
Musul sonrası DEAŞ
Bölgede istikrar ve sürdürülebilir bir barış ortamı sağlamadan terörün bitmesini beklemek mümkün değil ne yazık ki. Bataklık orada kaldıkça, sinekler de olmaya devam edecek. Bugün öldürülen sinekler, yarın başkaları ile yer değiştirecek.
tüm makaleler

Yıldız Ramazanoğlu
Emani'ye giden uzun ince yol
İnsanlığın, ahlakın, edebin, imanın sadece lafzının dolaşması, insanların yüzündeki yatışmazlık, merhametsizlik ve ötekini hiçe sayma ürkütücü. Çürüme giderek oylumlanıyor. Bir şey yapmalı, bir yerden başlamalı. Emani’ye giden yol da geri dönüş de ince, uzun.
tüm makaleler

İhsan Bilgin
Betonarme
İmkan mı yoksunluk mu? İkisi de olabiliyor. Nasıl kullanıldığına; ne yaşandığına bağlı.
tüm makaleler

Adam McConnel
Developing reciprocity in Turkish democracy
Is it possible that, since the agreed constitutional changes make the President responsible for political decision-making and appointing ministers, Turkish parliamentary life can finally normalize? Because the parties in parliament will no longer be competing over control of state institutions, the threshold for entry to parliament can be drastically reduced. Members of parliament may therefore be forced towards cooperation in legislative matters.
tüm makaleler

Murat Çelik
Enformasyonun entropisi: Yahut sanayileşmiş enformasyonun akıbeti
Enformasyonun, kuvvet ve enerji kaynağı olarak kabulü en zengin dönemini yaşamaktadır. Öyle ki, gerçeğe tesadüf eden enformasyon adına ne varsa üzerlerinin söz ve yazı ile örtüldüğü aşikar bir haldedir. Bu gibi nedenlerle Enformasyon Toplumu, adlandırma ve fikrinin nitelikli olana ulaşmada bir engel olduğu görüldüğünden mitolojik sınıflandırmasına dahil edilebilir.
tüm makaleler

Berat Özipek
Referandum kararının siyasi ve stratejik boyutu
Tarihi bir dönemecin başındayız ve bu kritik dönemde Türkiye’nin Irak Kürtlerinin yanında durması, sadece geçmişin günahından kurtulmanın tarihi bir fırsatı olmakla kalmaz; kalıcı bir güven duygusunu tesis etmenin de zeminini teşkil eder.
tüm makaleler

Cennet Uslu
Sadece “bizim” için geçerli bir özgürlük yaratmışlar!
Mayıs ayı içinde Atatürk “aleyhindeki” bir takım konuşma ve yazıların kriminal bir boyuta taşınması, AK Parti’nin ifade hürriyeti ihlallerinden yakınan cumhuriyetçi kesimlerin verdiği tepki sayesinde mümkün oldu. Bu anlayış sadece genel iradecilere has değil; milli iradeciler de bu konuda aynı hatâlı anlayışı paylaşıyor. Muhalefetteyken özgürlükçü, iktidardayken otoriter. Hepsinin yolu buraya çıkıyor.
tüm makaleler

Gürbüz Özaltınlı
Almodovar'dan Demirkubuz'a evlerimiz
Artık “Hayat tarzı” diye bir şey var. Ve hayat tarzı, hiç de özgürce seçtiğimiz bir şey değil. İçine doğduğumuz çevre, bizden önce örülmüş duvarlar, ulaşabileceğimiz kapılar ve belki de talihin bize göstereceği yüzüyle belirlenen bir oyun alanı “hayat tarzı” dediğimiz şey. Kendimize ait zannettiğimiz “tarz”; içine yerleştiğimiz ekonomik kültürel kimliğin içselleştirilmiş, kişiselleştirilmiş bir versiyonundan başka bir şey değil.
tüm makaleler

Yaprak Zihnioğlu
Yeni kültlere ihtiyacımız yok
Aslında liderlik, yönetimin, bugünkü genişletilmiş terimiyle yönetişimin gerektirdiği sağduyu ve kapsayıcılığı hakkıyla yerine getirmek demek. Liderlik bir kült yaratmak demek değil. Lider kültü geleneğine yaslanmak, yeni bir şey söylememektir. Yeni bir lider kültü yaratmak, bugün her şeyden çok ihtiyacımız olan demokratik kültürü geliştirmeye yaramaz.
tüm makaleler

Yıldıray Oğur
FETÖ’den ‘soruşturulan’ ilk bakan
Evet doğrudur, bir toplumu paranoyak hâle getirecek gizem ve yöntemler kullanan bir örgütle sınanıyor Türkiye. Ama o örgütle mücadelede paranoya işe yarasaydı, her yerde paralel aranan zamanlarda, elde orduda da örgütlü olduklarını gösteren onca bilgi, istihbarat varken, darbe ima eden onca söz, yazı TV’lerde, sosyal medyada açıkça dillendirilirken birileri şüphelenir, 2015 yılının Kasım ayından, Temmuz 2016’ya kadar Ankara’nın ortasında ve neredeyse her ay yurt dışına çıkarak darbe organize etmeleri, devletin en zirvesinin hemen yanına kadar silahlı adamlarını sokmaları engellenirdi.
tüm makaleler

Cengiz Alğan
Sandığın aynasında “Yeni Türkiye”

tüm makaleler

Sevil Özdemir
Sezon sonu oyun önerileri...
Sezon boyunca izlediğim ve etkilendiğim oyunları yazmaya çalışsam da geriye baktığımda, yazmaya fırsat bulamadığım, yoğunluktan gözümden kaçan oyunlar olduğunu gördüm ve sezonun son listesini bu oyunlardan yapmaya karar verdim.
tüm makaleler

Hidayet Ş. Tuksal
MEB müfredat taslakları konusunda değerlendirmeler ve öneriler (IV)
“Peygamberimizin Hayatı” dersinin başlığının “Hz. Muhammed’in Hayatı” olarak belirlenmesi ve içeriğinin de buna göre kurgulanması gerekir. Ayrıca, 5. sınıftan 12. sınıfa kadar hep aşağı yukarı aynı kronolojik olayların anlatılması da bir sıkılma ve bunalma sorunu yaratabilir. Buna karşılık dersin “kültürel farkındalık”la ilgili hedefleri, ciddî kültürler-arasım empati boyutlarını içeriyor.
tüm makaleler

Fırat Erez
El Bab: Kapı
El Bab’da Suriye ile TSK komutasındaki güçler (ÖSO) birbiriyle çatışıyor ve TSK top atışıyla bu çatışmaya müdahil oluyor; Rusya bölgedeki TSK karargahını vuruyor ve bütün bunlar CIA Direktörü Pompeo’nun Türkiye’deki ilk gününde oluyor. Öte yandan, PKK saldırıları durmuş gibi ve durum, örgütün alınan güvenlik önlemleriyle ezildiği, etkisizleştirildiği şeklinde açıklanıyor. Ancak aynı anda, neredeyse her gün dağlardaki PKK sığınaklarından biri veya birkaçı, çoğunlukla da içinde kimse yokken tespit edilip basılıyor. Aaralarında PKK için kesinlikle çok değerli olan Rus tasarımı ATGM Metis füze fırlatıcısının da olduğu silahve cephane ile patlayıcılar ele geçiriliyor. Açık ki bütün bunlar için “manidar” kelimesi yetersiz kalıyor.
tüm makaleler

Ali Rana Atılgan
Oynaya oynaya gelin çocuklar
Sizce, maviler veya kırmızılar kendi aralarında ayrı ayrı tartıştıktan sonra, koyu renkli olan maviler veya kırmızılar daha açık renklere mi yanaşırlar; yoksa açık renkli kırmızı veya maviler, çok daha koyu renkli tarafa doğru mu meylederler?
tüm makaleler

Ertuğrul Başer
Hrant’ın Anlamı: Bireyin İpliği
Elimizi kolumuzu sallayarak her türlü Bireyden Toplumsala, her türlü Toplumsaldan da Bireye ulaşırız. Birey bir şekilde Toplumsaldan çıkarsa, paniğe gerek yok, düştüğü toprakta tohum gibi yeşerip Toplum haline gelecektir ya da çok lazımsa, istendiği zaman sorunsuz bir şekilde tekrar yerine (Toplumsala) oturtulabilir. Crusoe ıssız adasından kurtarılınca dönüp İngiliz toplumunda kaldığı yerden yaşamaya devam edecektir.
tüm makaleler

Çağdaş Üngör
Nostalji siyaseti
Geçmiş hasretiyle yaşayanların tedavisinde en ideal çözüm, onları gerçekten de geçmişe döndürecek bir zaman makinesine bindirmek olurdu. Mao nostaljisi yapan bir Çinli ihtiyarı, İleri Doğru Atılım günlerine döndürüp yiyecek karnesine bağlamak. Brexit oyu veren İngiliz işçileri “üzerinde güneş batmayan imparatorluğun” 19. yüzyıl başkentindeki bir fabrikada, çoluk çocuk, yaşlı genç demeden ondört saat çalıştırmak. Trump’a oy veren Amerikan milliyetçilerini, kazanılamayacak bir Kore Savaşında binlerce Amerikan askerinin telef olmasına seyirci kılmak.
tüm makaleler

İdil Önemli
Sebepsiz kötülükler muamması
Nasıl ki kimileri iyiliğin arayışına giriyorsa, karşılıksız iyilikler peşindeyse, kimisi de karşılıksız kötülüğün peşinde, saf kötülüğün arayışında. Dünyamızı, bir simyacı titizliği ile malumun kanını hazza dönüştürmek için sapkın deneylerini gerçekleştirdikleri bir laboratuvar olarak kullanıyorlar. Kayıtsız şartsız bir adanmışlıkla canla başla kötülüğe hizmet ediyorlar. Kapkaranlık dünyalarına zıt olan her şeyle, her iyilikle, güzellikle, şefkatle savaşıyorlar.
tüm makaleler

Belkis Kılıçkaya
Medeniyet düşmanlığı DAEŞ zihniyetidir
Fransa’da, ihtilâlde dahi adam kitapları yağmalayıp, basıp üstünden geçmiyor; el koyup kütüphaneye aktarıyor. Bizde ise DAEŞ zihniyetli adamlar var; medeniyet düşmanı, eser yakmayı, yok etmeyi seven bakanlar, yetkililer, rektörler, dekanlar! DAEŞ’çi diye anılmadıkları gibi, makbul insanlarmışçasına isimleri sağda solda caddelere, sokaklara veriliyor.
tüm makaleler

Emine Şahin
Mikrobesinlerin gücü (2)
Andrew Saul, hayatınızdan şekeri çıkardığınızda, otomatikman yapay renk, koku, sentetik kimyasalların çıkacağını, gıda masraflarının azalacağı, hiperaktifliğin azalacağı, kötü yağ alımının azalacağını, bahçenizden taze sebze ve meyve tükettiğinizde herhangi bir yiyeceğe bağımlılığın kaybolacağını söylüyor.
tüm makaleler

Aliye Çınar Köysüren
Üniversiteler toplumsal sorunları önceden kestiremiyorsa…
Nereden bakarsak bakalım, lise-vari ders yükleme metoduna (!) üniversite diyeceksek, yeni sürpriz patolojiler karşısında şaşırmaya gerek yok. Kervan yolda düzülür mantığı üniversitelerimizin ve toplumsal sorunlarımızın da azığı ise, yolda her şey olabilir düşüncesini kabullenmek zorundayız. Kuşkusuz keşif ve icatlar için sürprizler doğaldır, ancak anlama ve anlamlandırma rafa kalkmayacaksa, önceden kestirebilmek de bilimin gücü olmalı…
tüm makaleler

Okay Gönensin
Batı Türkiye'yi terk eder mi?
Batı'daki bu hava bu şekilde Amerikan başkanlık seçimlerine kadar devam edecektir. Sonra da büyük ihtimale başkan seçilecek olan Hillary Clinton'ın çizeceği Türkiye politikası beklenecektir.
tüm makaleler

Kurtuluş Tayiz
Schulz’un kriz çıkaran sözleri neydi?
Türkiye-AB ilişkilerinin istikametini kuşkusuz Schulz’un sözleri belirlemeyecek. Türkiye, zaten uzun süredir AB kapısında fazlasıyla oyalandığını düşünüyor. AB’nin samimiyetten uzak, ikiyüzlü, çıkarcı ve küstah yaklaşımı da bunan eklenince, AB’yle ilişkilerde sarsıntılı bir döneme girildiğini söyleyebiliriz.
tüm makaleler

Etyen Mahçupyan
İş dünyası çözüm sürecinin neresinde?
İş dünyasının bunu başarabilmesi ‘siyaset-üstü’ olabilmesiyle ilintili. Dürüstlük ve nesnellik üzerinden kazanılacak güven ve itibar, ihtiyaç duyulan meşruiyetin de kaynağını oluşturacaktır.
tüm makaleler

Selami Gürel
Mülteciler hoş geldiniz, bu topraklar hepimize yeter
O mülteciler, çok küçük istisnalar dışında, ölümden kaçanlar. O mültecilerin çaresizliği bu adaletsiz dünyanın yöneticileri tarafından birbirlerine karşı bir pazarlık aracı gibi kullanılıyor.
tüm makaleler

Demiray Oral
‘Serbest kötülük ortamı’nı icat ettik / Hep birlikte - Tev bi hev re*
Önce memleket kabaca ikiye bölünüyor. Her iki tarafın diğerinin söylediklerini, yazdıklarını (ve sonraki merhalelerde feryatlarını) kesinlikle dinlemeyeceği bir hale ulaşılıyor. İşte bu noktada “Serbest kötülük ortamı” için şartlar uygun hale gelmiş oluyor…
tüm makaleler

Mehmet Uçum
'Türkiye biçimi' tartışması
Hiçbir ülkenin anayasal sistemi veya siyasal yapısı, kendi yerelliğini dışlayarak kurulamaz. Kurulursa da, er ya da geç başarısızlığa uğrar. Bugün parlamenter sistem açısından örnek gösterilen Almanya ve İngiltere, başkanlık sistemi açısından örnek kabul edilen ABD, başarılı pratiklerini, kendilerine özgü kurumlar, kurallar ve ihtiyaçlar temelinde geliştirdikleri sisteme borçludur.
tüm makaleler

Kemal İnan
Eleştiri ve siyaset üzerine
Başta Kobani olayı olmak üzere Kürt oylarının hızlı değişiminde alevlenen Kürt milliyetçiliğinin doğallığını, yani kendiliğindenliğini ve samimiyetini de sorgulamıştım. Özellikle de Kobani olaylarında Türkiye'nin DAEŞ'e (yahut IŞİD’a) karşı askeri bir müdahale yapmasının da ne kadar yanlış bir politika olacağını, biraz da sert bir dille eleştirmiştim.
tüm makaleler

Serbestiyet
Barışa Bak kampanyası çağrı metni
Barışa Bak kampanyası çağrı metni
tüm makaleler

Doğan Gürpınar
Dalkavukluğun politik ekonomisi: Amerika’nın keşfi gafı nasıl mümkün olabildi?
Dalkavukluğun politik ekonomisi: Amerika’nın keşfi gafı nasıl mümkün olabildi?
tüm makaleler

Gülengül Altınsay
Futbolumuz tertemiz, o halde susuyorum
Futbolumuz tertemiz, o halde susuyorum
tüm makaleler

Yiğiter Uluğ
Tarih kaçıncıları yazar?
Tarih kaçıncıları yazar?
tüm makaleler

Yazarın Tüm Yazıları