Ne Türkiye’ye ne Şili’ye kısmet: Demokratik yeni anayasa

Dün (4 Eylül) Şili’de halk sandığa gitti ve 2 senelik bir emeğin ürünü olan 388 maddelik anayasa taslağını oyladı. Halkın %60’ı ülke tarihinin en ilerici anayasası olarak kabul edilen metni reddetti. Solcu bir meclisin hazırladığı anayasa, ülkedeki muhafazakârların, liberallerin, milliyetçilerin onayını alamadı. Tavizsiz idealizm, maksimalist tutum, uzlaşıyı engelleyen net kırmızı çizgiler yine hüsranla sonuçlandı, halkın okumadığı metin karşılık bulamadı. Şili’de yaşanan bu süreç Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor. 2017 Anayasa referandumunda Türkiye’deki “Hayır” cephesi, 1988 Şili referandumundaki Pinochet muhalifi “Hayır” kampanyasını örnek almıştı. Sanırım bugün de Türkiye’nin yeni ve demokratik bir anayasa için hem 1988 hem 2022 Şili referandumundan dersler çıkarması gerekiyor.