Rutte Lahey’de gazetecilere yaptığı açıklamada “Koalisyon ortaklarının göç politikası konusunda çok farklı görüşlere sahip olduğu bir sır değil. Ve bugün maalesef bu farklılıkların uzlaşmaz olduğu sonucuna varmak zorundayız. Bu nedenle derhal tüm kabinenin istifasını yazılı olarak krala sunacağım” dedi
Hollanda tarihinin en uzun süre Başbakanlık yapmış ismi olan Rutte’nin liderliğini yaptığı dördüncü koalisyon hükümeti, Hollanda siyasi tarihinin en uzun koalisyon müzakerelerinin ardından Ocak 2022’de göreve başlamıştı
Koalisyon hükümetinde Rutte’nin merkez sağ Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD), Hristiyan Demokratlar Birliği (CDA), Demokrat 66 (D66) ve Hristiyan Birlik Partisi bulunuyor.
Göç konusunda katı politikalara destek vermeyen D66 ve Hıristiyan Birlik Partisi ile daha sert önlemlerden yana olan Rutte’nin muhafazakâr Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi ve Hıristiyan Demokratlar arasında ideolojik anlaşmazlıklar yaşanıyordu.
Koalisyonun dağılması üzerine muhalefet hiç vakit kaybetmeden yeni seçim çağrısında bulundu.
Göçmen karşıtı Özgürlük Partisi lideri Geert Wilders tweet attı: “Hemen şimdi hızlı seçimler.” Yeşil Sol Parti lideri Jesse Klaver de, “Bu ülkenin bir yön değişikliğine ihtiyacı var” dedi.
Rutte, Çarşamba ve Perşembe günleri gece geç saatlere kadar süren ve göç politikası konusunda bir anlaşmaya varılamayan toplantılara başkanlık etmişti.
D66 partisinin lideri Maliye Bakanı Sigrid Kaag: ‘Tüm taraflar ellerinden geleni yaptı ancak gereksiz gerginlik yaşandı. Aslında bunun biraz çocukça olduğunu düşünüyorum” dedi.
Ülkenin istatistik ofisine göre 2022 yılında Avrupa dışından 21.500’den fazla kişi Hollanda’ya sığınma talebinde bulundu. On binlerce kişi de çalışmak ve okumak için Hollanda’ya taşındı.
Bu sayılar, yoğun nüfuslu ülkede zaten yetersiz olan konut ihtiyacını daha da zorlaştırdı.
Rutte hükümeti, belediyeleri yeni gelen sığınmacılara kalacak yer sağlamaya zorlayabilecek bir yasa için çalıştı, ancak yasa henüz parlamentonun her iki kanadından da geçmedi.
56 yaşındaki Rutte geçtiğimiz ay İtalyan mevkidaşı ve AB yürütme komisyonu başkanıyla birlikte Tunus’u ziyaret ederek Kuzey Afrika ülkesinin sallantıdaki ekonomisini kurtarmak ve kıyılarından Avrupa’ya göçü durdurmak için 1 milyar Avro’dan (850 milyon Sterlin) fazla mali yardım teklif etti. Bu yüzden Tunus’taki otoriter rejimi meşrulaştırmakla suçlandı.
Göçmenlerle ilgili sert politikalara karşı çıkan D66 partisi 2021 seçimlerinde büyük bir sürpriz yaparak seçimlerde ikinci parti olmuştu. Partinin lideri ve Hollanda’da Meclis’te olan siyasi partiler içindeki tek kadın lider olan Sigrid Kaag’ın kocası Filistinli diş hekimi bir Müslüman, Arafat’ın ilk kabinesinde sağlık bakan yardımcılığı yapmış olan Enis El-Kak. Çiftin 4 çocuğu var; çocuklarına hem Hıristiyan/Batı hem de Müslüman/Doğu kültürlerinde ortak olan Meryem/Mariam ve Adem/Adam gibi isimler verdiler. Seçim kampanyasında mülteci meselesinde diğer partilerle mücadele eden Kaag,ailesine yönelik de eleştirilere sert cevaplar vermişti.
Hollanda’da Mart ayında yapılan bölgesel seçimlerde de bir sürpriz yaşanmış, oyunu iki senede %1’den %20’ye çıkaran Çiftçi Partisi birinci olmuştu. Genel başkanı ünlü tarım gazetecisi Caroline van der Plas olan Çiftçi Partisi, 2019’dan beri iklim değişikliğiyle mücadele etmek ve azot salınımını azaltmak isteyen Hollanda hükümetine karşı çiftçilerin düzenlediği protestoların ardından kurulan bir siyasi hareket. Radikal sağ ve popülist çizgideki parti için Trump da destek açıklaması yapmıştı.