Stephen M. Walt*
İlk bakışta dış politika realistlerinin İsrail’in Gazze’de ne yaptığını şu ya da bu şekilde umursamayacağını düşünebilirsiniz. Evet, bu bir insani felakettir ve muhtemelen bir soykırımdır, ancak uluslararası politikanın yürütülmesinde acımasız davranışlar bu kadar nadir midir? Merkezi otoritenin olmadığı bir dünyada hükümetlerin kendilerine fayda sağlayacağını düşünüyorlarsa eldivenlerini çıkaracaklarını ve kimsenin onları durduramayacağını ilk söyleyenler realistler değil mi? Amerika Birleşik Devletleri’nin Pearl Harbor’dan veya 11 Eylül’den sonra nasıl tepki verdiğini, Rusya’nın Ukrayna’da nasıl davrandığını veya çatışan güçlerin Sudan’da nasıl davrandığını düşünün, ne demek istediğimi anlayacaksınız.
Ancak Chas Freeman, John Mearsheimer ve sizinkiler de dahil olmak üzere önde gelen dış politika gerçekçileri, İsrail’in Gazze’deki davranışını ve Biden yönetiminin buna verdiği desteği son derece eleştirdiler. Dünya siyasetine karşı inatçı ve duygusuz bir yaklaşımın savunucularının bir anda ahlaktan söz etmeye başlaması tuhaf değil mi?
Hayır.
Karışıklığın bir kısmı gerçekçilik hakkındaki yaygın bir yanlış anlamadan kaynaklanmaktadır; yani savunucuları, dış politikanın yürütülmesinde etik hususların çok az rol oynaması veya hiç rol oynamaması gerektiğini düşünüyor. Bu, gerçekçi kanonun sıradan bir okumasının bile ortaya çıkaracağı gibi, aptalca bir suçlamadır. Hans J. Morgenthau, siyasi etkinlik ile ahlaki ilkeler arasındaki gerilimleri araştıran koca bir kitap yazdı ve “[siyasetin] ahlaki meselelerinin sesini yükselttiğini ve bir cevap gerektirdiğini” vurguladı.
E. H. Carr gerçek bir gerçekçi değildi ama klasik bir gerçekçi eser yazdı ve ahlakla ilgili düşüncelerin siyasi yaşamdan dışlanamayacağını açıkça ortaya koydu. Kenneth Waltz’un uluslararası politika hakkındaki yazılarının neredeyse tamamı barış sorununa ve onu güçlendiren veya zayıflatan koşullar veya politikalara odaklanıyor ve güçlü devletlerin idealist hedefler peşinde kötü eylemlerde bulunma eğilimlerini defalarca eleştirdi. Ve George Kennan, Walter Lippmann, Morgenthau, Waltz gibi önde gelen gerçekçiler ve onların entelektüel torunları, Amerika’nın yakın zamanda tercih ettiği savaşların çoğuna hem stratejik hem de ahlaki gerekçelerle karşı çıktılar.
Tüm insanlar gibi gerçekçiliğin dünya siyaseti hakkında düşünmek için yararlı bir yol sağladığını düşünen bizler de ahlaki inançlara sahibiz ve bu ilkelerin daha tutarlı bir şekilde gözlemlendiği bir dünyada yaşamak isteriz. Aslında realistler uluslararası politikanın ahlaki boyutlarıyla ilgilenirler çünkü devletlerin ve diğer siyasi grupların ahlak dışı eylemlerde bulunmasının ne kadar kolay olduğunu kabul ederler. Realistler Gazze’de olup bitenlere şaşırmıyorlar -yukarıda da belirtildiği gibi, diğer pek çok devlet kendi hayati çıkarlarının tehlikede olduğunu hissettiklerinde korkunç şeyler yaptılar- ancak bu, realistlerin İsrail ve ABD’nin yaptıklarını onayladığı anlamına gelmiyor.
Realistlerin Gazze’deki savaşa yönelik eleştirileri kısmen askeri gücün sınırlarını ve milliyetçiliğin önemini takdir etmelerinden kaynaklanmaktadır. Yabancı işgalcilerin silahlı güçle başka bir halkı tahakküm altına almaya veya yok etmeye çalışırken karşılaştıkları zorlukların son derece farkındalar; bu nedenle İsrail’in Gazze’yi bombalayıp işgal ederek Hamas’ı yok etme girişiminin başarısızlığa mahkum olduğu sonucuna vardılar.
Hamas’ın İsrail’in saldırısından sağ kurtulacağı giderek daha açık hale geliyor ve öyle olmasa bile, Filistinliler işgal edildiği, temel siyasi haklardan mahrum bırakıldığı ve toprakları yavaş yavaş mülksüzleştirildiği sürece yeni direniş örgütlerinin ortaya çıkması kaçınılmaz.
Aynı derecede önemli olan, realistlerin İsrail’in eylemlerine (ve ABD’nin suç ortaklığına) karşı çıkmalarıdır çünkü bu birleşme Amerika’nın küresel konumunu baltalamaktadır. Gazze’deki savaş, Amerika’nın “kurallara dayalı düzen”e bağlılığının anlamsız olduğunu açıkça ortaya koydu; Açıkçası ABD’li yetkililerin bu ifadeyi hala ciddi bir yüzle söyleyebildiğine inanmak zor.
Son dönemde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda Filistin’e yeni “haklar ve ayrıcalıklar” tanıyan oylamanın, 143’e karşı 9 oyla kabul edilip 25 çekimser oyla geçmesi, Amerika’nın artan izolasyonunun çarpıcı bir göstergesi oldu. Aynı zamanda, ABD’nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin ateşkes çağrısı yapan kararlarını sürekli olarak veto etmesi de bu durumu pekiştirdi.
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin başsavcısı, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan tutuklama emri çıkarılması için başvuruda bulundu (Hamas liderleri Yahya Sinwar, İsmail Haniye ve Muhammed Diab İbrahim el-Masri ile birlikte). Washington’un bu adımı reddedeceği kesin, bu da ABD’nin dünya genelindeki birçok ülke ile ne kadar uyumsuz olduğunu bir kez daha vurgulayacak.
Kamuoyu anketleri ayrıca ABD’nin popülaritesinin Orta Doğu’da keskin bir şekilde, Avrupa’da ise hafif azaldığını, Çin, Rusya ve İran’a desteğin ise arttığını gösteriyor. Savaşın üzerinden henüz bir ay geçmeden, İsrail yanlısı Washington Yakın Doğu Politikası Enstitüsü’nün hazırladığı bir rapor şu uyarıda bulundu: “Amerika, Gazze’deki savaş nedeniyle rakiplerine kıyasla kaybediyor.”
Amerika’nın savaşta olumlu bir rol oynadığına inanan Arapların oranı yalnızca yüzde 7’yi bulurken, Ürdün gibi ülkelerde bu oran yüzde 2’ye kadar düşüyor. Buna karşılık, Çin’in çatışmada olumlu bir rol oynadığını söyleyen Arapların oranı Mısır’da yüzde 46, Irak’ta yüzde 34 ve Ürdün’de yüzde 27’dir. … Üstelik İran’ın bu savaştan en çok yararlanan taraf olduğu görülüyor.
Ortalama olarak savaşta olumlu etkisi olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 40, olumsuz etkisi olduğunu söyleyenlerin oranı ise yüzde 21. Mısır ve Suriye gibi ülkelerde İran’ın Gazze’de olumlu etkisi olduğunu söyleyenlerin oranı daha da yüksek, sırasıyla yüzde 50 ve yüzde 52’ye ulaşıyor.”
Ve savaş ucuz değil. ABD Kongresi, İsrail’in Gazze’yi yok etmesine yardımcı olmak için milyarlarca dolarlık ek yardımın yanı sıra, desteklediğimiz “müttefik” yardım kuruluşlarının kamyonları yardım için göndermesine izin vermediği için ABD’nin inşa etmek zorunda kaldığı yüzer iskele için de 320 milyon dolarlık ek yardıma izin verdi. insani yardım. ABD askeri güçleri, İsrail’in yaptıklarını protesto etmek amacıyla Kızıldeniz ve çevresindeki gemileri terörize etmeye başlayan Yemen’deki Husilere karşı pahalı füzeler ve bombalar kullanıyor.
Biliyorum: Bu miktarlar 25 trilyon dolarlık bir ekonomiye sahip bir ülke için çok fazla değil ama bu parayı Gazze’deki Filistinlilerin öldürülmesine yardım etmek yerine Amerikalılara yardım etmek için harcamak güzel olurdu. Kongre bütçe şahinleri bir dahaki sefere bazı iç programları kesmeleri gerektiğini söylediklerinde, onlara İsrail’in savaşını finanse etmeye ne kadar istekli olduklarını hatırlatın.
Savaş ayrıca üst düzey yetkililerin büyük miktarda zamanını, enerjisini ve dikkatini tüketiyor. Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve CIA Direktörü William Burns, bölgeye tekrar tekrar seyahat etti ve bu sorunlarla uğraşmak için sayısız saat harcadı. Başkan Joe Biden da dahil olmak üzere diğer üst düzey yetkililer de aynı durumda.
ABD liderlerinin İsrail ve Filistin’deki yaklaşık 15 milyon insan arasındaki bir çatışmaya ayırdığı zaman, başka yerlerdeki önemli müttefikleri ziyaret etmek, Ukrayna’da daha iyi bir politika geliştirmek, Asya için etkili bir ekonomik strateji oluşturmak, iklim değişikliğiyle mücadele için küresel destek toplamak veya çok daha önemli başka konularla ilgilenmek için harcanamayan zamandır.
Büyük kazananlar mı? Tabii ki Rusya ve Çin. Dünya çapında, özellikle küresel güneydeki birçok insan için Gazze’deki katliam, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in küresel ABD “liderliğinin” çatışma ve acı yarattığı ve gücün daha eşit paylaşıldığı çok kutuplu bir düzenin dünyanın daha iyi olacağı yönündeki tekrar eden iddialarını doğruluyor.
Bu argümanla aynı fikirde olmayabilirsiniz, ancak milyonlarca insan zaten buna inanıyor ve mevcut politikamız bunu çok daha inandırıcı kılıyor. Bu arada, Çinli liderler İsrail’e uçup Netanyahu tarafından aşağılanma ayrıcalığı için zamanlarını boşa harcamıyor; onlar, ilişkileri onarıp ekonomik bağlantılar kurmak ve Rusya ile “sınırsız” ortaklığı sağlamlaştırmakla meşguller. Gazze’deki savaşın ABD için yarattığı maliyetli dikkat dağınıklığı için her gün şükrediyor olmalılar.
Son olarak, realistler İsrail’in yaptıklarına itiraz ediyor çünkü bu, ABD’ye stratejik olarak sıfır fayda sağlıyor. Soğuk Savaş sırasında, İsrail’in Ortadoğu’da Sovyet etkisine karşı faydalı bir denge unsuru olduğunu savunmak makul olabilirdi. Ancak Soğuk Savaş 30 yılı aşkın bir süre önce sona erdi ve İsrail’e koşulsuz destek vermek bugün Amerikalıları daha güvenli yapmıyor. İsrail’i savunan bazı kişiler, onun İran’a karşı güçlü bir kale ve teröre karşı değerli bir ortak olduğunu iddia ediyor; ancak belirtmedikleri şey, ABD’nin İsrail ile olan ilişkisi, ABD’nin İran ile kötü bir ilişkisi olmasının ve El Kaide gibi teröristlerin ABD’ye saldırmaya karar vermesinin sebeplerinden biridir.
Gerçek şu ki, Gazze’yi taş devrine geri bombalamak Amerikalıları daha güvenli veya daha müreffeh yapmayacak ve Amerikalıların ilan etmeyi sevdikleri değerlerle tamamen zıt. Eğer bir şey olursa, bu politika ABD’yi biraz daha az güvenli hale getirebilir, çünkü merhum Usame bin Ladin gibi anti-Amerikan teröristlerin yeni bir neslini ilham verebilir. Bu politika İsrail’i de daha güvenli yapmayacak; çatışmanın siyasi bir çözümü bunu sağlayabilir.
İşte bu yüzden realistler olarak biz, ABD ve İsrail’in bugün ne yaptığını anlamakta güçlük çekiyoruz. Nadir ve harika bazı durumlarda, devletler stratejik çıkarlarını ve ahlaki tercihlerini aynı anda ilerletebilen bir politika izleyebilirler. Diğer zamanlarda, ikisi arasında bir denge kurmak zorundadırlar ve zor seçimler yapmaları gerekir (genellikle birincisinden yana). Ancak bu durumda, ABD aktif olarak stratejik çıkarlarını baltalıyor ve büyük ölçüde liderlerin çatışmaya ilişkin modası geçmiş görüşlerine ve güçlü bir çıkar grubuna aşırı derecede boyun eğdikleri için masum insanların kitlesel öldürülmesini destekliyor.
Herhangi bir iyi realist için, hiçbir iyi amaç olmadan kötülük yapmak en büyük günahtır.
Stephen M. Walt Harvard Üniversitesi’nde Uluslararası İlişkiler Profesörüdür ve Foreign Policy köşe yazarıdır.
Çeviri: TUİÇ Akademi