Tahran'da yapılan kabine toplantısı sonrası, uranyum zenginleştirme, zenginleştirme oranı, depolayabileceği zenginleştirilmiş uranyum miktarı ve araştırma çalışmalarına nükleer anlaşma ile getirilen kısıtlamaların artık uygulanmayacağı bildirildi.
İran devlet televizyonunda yapılan açıklamada "İran, teknik ihtiyaçları temelinde ve hiçbir kısıtlama olmadan nükleer zenginleştirme programına devam edecek" dendi.
Açıklamada İran'ın anlaşmadan çekilip çekilmediği belirtilmezken, Birleşmiş Milletler'e bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) ile iş birliğini sürdüreceği aktarıldı. Ayrıca ABD'nin mevcut yaptırımları kaldırması halinde bu karardan geri adım atılabileceği de belirtildi.
İran'ın açıklaması sonrası Almanya, İngiltere ve Fransa liderleri bir ortak açıklama yaparak İran'ı 2015 anlaşmasına aykırı uygulamalardan vazgeçmeye çağırdı.
Anlaşma 2015'te P5+1 olarak bilinen BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi ABD, Çin, Rusya, İngiltere, Fransa ve Almanya arasında yapılmış, ABD Başkanı Donald Trump Mayıs 2018'de anlaşmadan çekilme kararı almış ve İran'a yönelik yeni yaptırımları devreye sokmuştu. Sonrasında ise İran anlaşmanın bazı taahhütlerini yerine getirmeme kararı almıştı.
Nükleer anlaşma kapsamında ekonomik yaptırımların kaldırılması karşılığı İran bazı hassas nükleer faaliyetlerini sınırlandırmayı kabul etmiş ve uluslararası gözlemcilere denetim izni vermişti.
Anlaşma temel olarak, İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetleriyle nükleer silah geliştirmesinin önüne geçmek için yapılmıştı. İran ise nükleer programının barışçıl olduğunu savunuyor.
Nükleer faaliyetleri gerekçesiyle İran'a uygulanan ekonomik yaptırımlar nedeniyle İran'ın petrol ihracatı büyük yara aldı, İran riyali değer kaybetti ve ciddi enflasyon artışı yaşandı.
İran’la nükleer anlaşma sürdürülebilir mi?
İran, nükleer anlaşma ile ilgili kararını haftasonunda vereceğini daha önceden açıklamıştı. Ancak karar, İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani'nin 3 Ocak'ta ABD'nin Irak'ın başkenti Bağdat'ta düzenlediği hava saldırısıyla öldürülmesiyle tansiyonun yükseldiği bir döneme denk geldi.
İran'da Pazar günü onbinlerce kişi sokaklara çıkarak Süleymani'nin öldürülmesi protesto etti. Süleymani, Salı günü memleketi Kirman'da toprağa verilecek.