Halil Berktay/Serbestiyet
[14 Ağustos 2016 (Pazar), sabah 10:30] Yapamıyorlar. Hiçbir şey durduramıyor, Haile Gebrselassie ve Kenenisa Bekele’den sonra en büyük uzun mesafeci konumuna yükselen Mo Farah’ı. Hele birkaç gün sonra 5000’i de kazanırsa, belki bütün zamanların en büyüğü (ve kesinlikle en iyi yarışçısı) demek gerekecek, çünkü (Avrupa şampiyonalarındaki duble-dublesinin de ötesinde), peşpeşe iki olimpiyat ve iki dünya şampiyonasında 5000-10,000’de duble-duble yapmış olacak. Dünya şampiyonalarını bir yana bırakırsak, sadece olimpiyatlarda bu dubleyi başaran yedinci, (Lasse Viren’in 1972 Münih ve 1976 Montreal’deki müthiş zaferlerinden sonra) duble-dubleyi başaran ise sadece ikinci atlet ünvanını kazanacak.
Bu sabaha karşı koşulan Rio 10,000 finalinde, Viren’in Münih’teki 10,000’ini hatırlatan bir şey daha yaptı Mo Farah: yarışın yarısı dolaylarında, antrenman arkadaşı Galen Rupp’a takıldı, düştü, kalktı, hızlı tempoya karşın gruba yetişti ve yarışa devam etti. 150 metre kala hâlâ gerisinde olduğu Tanui’yi de son düzlükte geçti ve 27:05.17’yle birinci oldu. Kenya ve Etyopya’nın “üçlü”leri dahil bütün diğer ünlüler bir kere daha onu izledi: Paul Tanui (Kenya, 27:05.64), Tamirat Tola (Etyopya, 27:06.26), Yigrem Degelesh (Etyopya, 27:06.27), Galen Rupp (ABD, 27:08.92), Joshua Cheptegei (Uganda, 27:10.06), Bedan Karoki (Kenya, 27:22.93). Farah’ı en çok zorlayacağı düşünülen Geoffrey Kamworor (Kenya, 27:31.94) 11’incilikte kaldı. Türkiye’nin Kenya asıllı sporcusu, son Avrupa şampiyonu Polat Kemboi Arıkan’ın, Kamworor’un sadece üç buçuk saniye arkasından 27:35.50’yle 13’üncü gelmesi, bu kadar üst düzey bir yarışta başarı sayılmalı.
1896 Atina ile başlayan modern olimpiyatlar tarihinde, 5000-10,000 dublesine sadece şu atletler ulaştı: Hannes Kolehmainen (Finlandiya, 1912); Emil Zatopek (Çekoslovakya, 1952); Vladimir Kuts (SSCB, 1956); Lasse Viren (Finlandiya, 1972); Lasse Viren (Finlandiya, 1976); Miruts Yifter (Etyopya, 1980); Kenenisa Bekele (Etyopya, 2008); Mo Farah (Büyük Britanya, 2012), ve belki Mo Farah (Büyük Britanya, 2016)?
Erkekler 10,000 finaline saatler kala:
gene Farah mı, bu sefer Kamworor mu?
[13 Ağustos 2016 (Cumartesi), gece 23:30] Ailesiyle birlikte çok küçük yaşta Somali’den İngiltere’ye göç eden Mohamed Muktar “Mo” Farah, 2010 Avrupa şampiyonasında, 2012 Londra Olimpiyatlarında, 2013 dünya şampiyonasında, 2014 Avrupa şampiyonasında ve 2015 (Moskova) dünya şampiyonasında hem 5000 hem 10,000 metrede hep birinci oldu. Başka bir deyişle, 2011 Daegu dünya şampiyonasından bu yana, küresel organizasyonlarda kimse Farah’ı geçmeyi başaramadı. Mukavemet ile süratin benzersiz bir bileşimini sunuyor. Taktik zekâsı ve esnekliği çok yüksek; baştan itibaren çok yüksek tempoda giderek çökertemiyorsunuz; yavaş koşarsanız finiş hızını altedemiyorsunuz (1500’de 3:28.81’le Avrupa rekorunun sahibi ve son 400’ü 52-54’te dönebiliyor). Hele Oregon’da Alberto Salazar’la çalışmaya başladığından beri, hiçbir rakibi Farah’ı çözemedi, bu bileşimi altetmenin formülünü bulamadı.
2016 yılının şu na kadarki en iyi on derecesinden dördü Etyopyalı, üçü Kenyalı atletlere ait; listede Farah tek Avrupalı ve 26:53.71’iyle Yigrem Demelash’ın (26:51.1) ardından ikinci sırada. Rio’da Etyopya’nın Demelash, Tamirat Tola (26:57.33) ve (henüz 19’undaki) Abadi Hadis’ten (26:57.88) oluşan üçlüsü, mutlaka ekip halinde, yardımlaşarak, sırayla Farah’ı yormaya ve bloke etmeye çalışarak koşacak. Aynı yaklaşım Kenya üçlüsünden de gelecek: Geoffrey Kamworor, Paul Tanui ve Bedan Karoki — geçen yıl Moskova’da Farah’ın ardından ikinci, üçüncü ve dördüncü olmuşlardı. Tanui hariç, diğer ikisi 2016’da hiç yarış koşmadan sırf Rio’ya hazırlandı. Bir de Amerikalı Adolph Rupp var tabii, Londra’da gümüş madalya alan, keza Salazar’ın çalıştırdığı. Ama esas tehlike Etyopyalı ve Kenyalılar.
Ha, bir de Türkiye’nin Kenyalıları var tabii: Polat Kemboi Arıkan ve Ali Kaya. Daha geçenlerde, Avrupa Şampiyonasında 1-2 aldılar. İkisi de 27:25-30 civarında koşabiliyor. Bakalım, hepsi 27 dakikanın altına inmeye aday asıl memleketlileriyle karşı karşıya gelince ne yapacaklar?