İngiltere ziyaretini sürdüren ABD Başkanı Barack Obama'nın 1915 olaylarının 101'inci yıldönümü olan 24 Nisan öncesi açıklaması yayımlandı. Bu yıl, beklenenin aksine açıklamasını iki gün öncesinden yapan Obama, daha önce olduğu gibi Ermenice "Büyük Felaket" anlamına gelen "Meds Yeghern" ifadesini kullandı.
Obama'nın açıklamasına tepki gösteren Türk Dışişleri Bakanlığı, "ABD Başkanı Obama'nın, 1915 olayları hakkında 22 Nisan 2016 tarihinde yaptığı açıklama, 1. Dünya Savaşı koşullarında yaşanan acıların tek yanlı bir tarih anlatısı temelinde değerlendirilmesinin yeni bir örneğidir" açıklaması yaptı.
Açıklamasında, "Bu yıl, 20. yüzyılın ilk toplu mezalimi olan Meds Yeghern'i bu yıl da anıyoruz” ifadesini kullanan Obama'nın sözleri şöyle:
"1915'ten başlayarak Osmanlı İmparatorluğu’nun Ermeni halkı sürgün edildi, katledildi ve ölüme yürütüldü. Tarihi anayurtlarındaki kültür ve mirasları silindi. Tüm tarafları acılara maruz bırakan korkunç şiddet sırasında 1,5 milyon Ermeni can verdi. 1915 yılının dehşetleri gözler önüne serildiğinde, ABD Büyükelçisi Henry Morgenthau ABD hükümeti içinde alarm zilini çaldı ve Osmanlı liderlerine karşı durdu. Onunki gibi çabalar sayesinde Meds Yeghern (Büyük Felaket) gerçeği ortaya çıktı ve ilk BM İnsan Hakları Sözleşmesi'nin oluşturulmasına katkı sağlayan Raphael Lemkin gibi insan hakları savunucularının sonraki çalışmalarına etkide bulundu."
Ermenistan'a teşekkür
Bu yıldönümünün "önemli bir an" olduğunu belirten Obama, bugünün, "tarihsel anmanın ve geçmişle hesaplaşmaya dönük zor ama gerekli çalışmaların önemi üzerinde derinlemesine düşünmeye yönelttiğini" belirtti.
Obama, yaptığı açıklamada Suriye'de yaşanan iç savaştan dolayı Ermenistan'ın 17 bin Suriyeli mülteciyi ağırladığına da dikkat çekerek, teşekkür etti.
Obama, 1915 yılı olaylarına dâir görüşlerini düzenli olarak ifade ettiğini ve görüşlerinin değişmediğini anlatarak, şöyle devam etti:
"Gerçeklerin tam, samimi ve adil kabulü hepimizin çıkarına. İnsanlar ve uluslar, geçmişlerin acılı unsurlarıyla hesaplaşarak ve kabul ederek, daha fazla güçlenir ve daha adil ve hoşgörülü gelecek inşa eder. Tarihin bu karanlık sayfasına ışık tutmaya çalışan Papa Franciscus, Türk ve Ermeni tarihçiler ile diğer birçokları tarafından görüşlerin ifade edilmesini memnuniyetle karşılıyoruz."
"Bu önemli yıldönümünde kaybedilenleri anmak için Ermeni halkıyla birlikte durduklarını" belirten Obama, "Acı çekenlerin unutulmayacağı sözünü veriyoruz ve kendimizi bu acılı mirastan ders almaya adıyoruz. Böylece gelecek nesiller onu tekrarlamayabilir" ifadelerini kullandı.
ABD Başkanı geçtiğimiz senelerde de 1915 olaylarını anarken, "Meds Yeghern" demişti.
Kaynak: Reuters, AA