Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nda daha başkanlık sistemi ile ilgili maddelere geçilmeden CHP'nin komisyonun görevi bölümüne eklenmesini istediği "parlamenter sistem" vurgusu sorun yarattı. Komisyon usûl ve esasları görüşemeden dağıldı. İlk toplantı zaten protokol icabı yapılmış bir toplantı idi. İkinci toplantıda kısmen usül ve esaslara girildi, bu toplantıda karar alınacaktı. Asıl tartışmanın komisyonun çalışma süresi, oy birliği oy çokluğu gibi konularda çıkması bekleniyordu ama daha o noktaya gelinmeden komisyon çalışması sona erdi.
Komisyondaki krizle ilgili HDP'li üye Mithat Sancar "Şu aşamada siyasi bir değerlendirme yapmayacağız, Yarın eş başkanlar ile toplantı yapacağız" dedi. Sancar, "Hemen bitmesin en azından yarın veya öbür gün liderler turu yapın, iki üç gün bekleyelim yeniden bir araya gelip tartışalım" önerisi getirdik toplantının sonunda ama Meclis Başkanı, "toplantıyı bitiriyoruz" dedi. Biz buradan diyalog ve müzakere ortamına katkı sunmak gibi bir beklenti içindeydik, metin olarak yeni anayasanın çıkıp çıkmamasından dan öte böyle bir umudumuz vardı. Çalışmaların her şart altında devamından yanaydık. Her önerinin somut ve ayrıntılı bir şekilde masaya gelmesi gerektiğini söyledik. Önerdiğimiz idari sistemi tartışmaya hazırdık" diye konuştu.
MHP'li komisyon üyesi Mehmet Parsak, "Biz masaya uzlaşma anlayışı ve yapıcı tutumla oturmuştuk. Dört parti komisyon kararlarını tam mutabakat ile almalı konusunda uzlaşmıştık. Birinci madde ve ikinci maddelerin birlikte değerlendirmesi söz konusuydu. Birinci madde anayasa uzlaşma komisyonunun adının ne olacağı idi. İkinci madde de komisyonun görevi var. komisyonun görevi anayasa yapım sürecini yütütmek vs diye ifade ediliyor." bilgisini verdi.
Parsak, krizi şöyle anlattı:
CHP daha işin başından komisyonun adı 'Türkiye’yi darbelerden arındırma komisyonu' olmalıdır. Görevi de parlamenter sistem içinde anayasanın yenilenmesi çalışmaları olsun. Diğer üç parti anayasa uzlaşma ya da mutabakat komisyonu olmalıdır dedik. Bu konuda anlaşılırsa mutabakat da olabilir demiştik. Daha işin başında komisyonun adı üzerinden tartışma yaratmayı doğru bulmuyoruz dedik. Chpnin yaklaşımı iki açıdan da temelden böyle yaklaşırsa olmaz demiştik. Mhp olarak biz burada darbeleri savunmuyoruz, bunu kimse de demiyor. Komisyonun adı bu olmalı deyip toplantıdan bir gün önce saatlerce bunun müzakeresine yol açmak siyasi bir durumdur. Parlamenter sistemden yanayız demek doğru değil, biz de güçlendirilmiş parlamenter sistemden yanayız. Ama daha çalışmaya başlamadan bunu şart olarak koymak tıkayıcı bir durum. Sürede anlaşmazlık olabilirdi vs ama oralara gelmeden daha usül ve esaslar bile konuşulamadan ilk iki maddede bu noktaya geldik"
CHP: Masadan kalkmadık
CHP kanadı ise partinin masadan kalkmadığını söylüyor. CHP'li komisyon üyesi Namık Havutça, "CHP masadan kalkmadı, İsmail Kahraman komisyonun çalışmalarının bittiğini söyledi, komisyon bir daha toplanmayacak" dedi.
"CHP olarak ön şart koyduk, 'devletin rejimini tartışmaya gelmedik' dedik" diyen Havutça, "Anayasa değişikliğinin hangi çerçevede olacağını konuşacağımız komisyon çalışmaları için görevin öncelikle değerlendirilmesi gerekir dedik, bu göreve bir isim verilmesi gerektiğini söyledik. Bu görevin ismi için de "parlamenter rejimi güçlendirmek, demokratik, özgürlükçü ve çoğunlukçu anayasa yapmak görevi ile toplanmak" dedik. Ancak bu isim konusunda komisyonda mutabakat sağlanamayınca, Sn. Kahraman çalışmaların sona erdiğini duyurdu." diye konuştu.
'CHP tarafından sabote edilmiştir'
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik ise masanın devrilmesinden CHP'yi sorumlu tuttu, "Yeni anayasa süreci, millet adına yürütülen bir süreç, bir kere daha CHP tarafından sabote edilmiştir" dedi. Yeni anayasayla ilgili masayı sabote etmeye kalkıyorlar daha önce AK Parti tarafından teklif edilmiş ve kendilerinin reddettiği bir şeyi bugün gündeme getiriyorlar" diyen Çelik. "Doğrusunu söylemek gerekirse bütün bu manevraların bir anlamı vardır, CHP Türkiye'ye yeni anayasa yaptırmak istemiyor. Biz yeni Türkiye'nin ilk anayasasını yapmak istiyoruz onlar hala eski Türkiye'nin anayasasında ısrar ediyorlar. Toplumun değişim talebine direniyorlar. İşin özü bundan ibarettir" ifadelerini kullandı.
Kaynak: Al Jazeera