Seçimlerde sadece Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov’e yakın 3 partinin barajı geçmesine izin verildiği iddia edilirken, öfkeli kitleleri sakinleştirmeye çalışan Ceenbekov “Bir darbe girişimi olduğunu” söyledi, ancak gerekirse seçimin yenilenebileceğini duyurdu. Olaylarda 1 kişinin öldüğü, 590 kişinin yaralandığı haber veriliyor.
Bu arada Bişkek belediye binasını da işgal eden göstericiler bu sabah “yeni belediye başkanı atadıklarını” duyurdular. Medya, “geçici başbakan” atamasının da konuşulduğunu duyurdu. Başkentte protestocuların bazı devlet binalarını geceden beri kontrol ettiği haber veriliyor. Gözler, Cumhurbaşkanı Ceenbekov ile muhalif parti liderleri arasında yapılacak görüşmede.
Kırgızistan’da Pazar günkü seçim sonuçlarının iptal edilmesini isteyen binlerce kişi başkent pazartesi gecesi sokağa çıktı, Bişkek’teki hükümet binasına girdi ve ofisleri ateşe verdi. Yangın zorlukla kontrol altına alındı.
Görüntülerde, Cumhurbaşkanlığı ofisinin ve Meclis’in olduğu binanın yandığı, onlarca kişinin olduğu ve camlardan kağıtlar atıldığı görüldü.
Hükümet binasına giren protestoculardan biri AFP’ye yaptığı açıklamada, yaklaşık 2000 kişinin binaya girdiğini ve herhangi bir engelle karşılaşmadıklarını söyledi.
“Durduk, milli marşı okuduk ve hiçbir engelle karşılaşmadan binaya girdik” diyen protestocu, binada sadece teknik ekibin olduğunu, onların da daha sonra binadan ayrıldıklarını kaydetti.
Parlamento seçimlerinde sonuçlarla oynandığını öne sürenler, gün boyunca çeşitli kentlerde sokaklara çıkmıştı. Polis Bişkek’in ana meydanında toplanan kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz, ses bombası ve tazyikli su kullanmıştı.
Protestocular daha sonra yeniden toplandı ve hükümet binasına girdi. Sonrasında ise protestocular Kırgızistan Ulusal Güvenlik Komitesi binasına girdi ve yolsuzluk iddiaları nedeniyle tutuklu olan eski Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev’i serbest bıraktı.
Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov dün günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, seçimlere giren tüm partilerin liderleriyle bugün bir araya geleceğini söyledi.
Seçimlerde neler yaşandı?
Seçime katılan 16 partiden yalnızca dördü yüzde 7’lik seçim barajını geçebildi ve bunlardan üçü Cumhurbaşkanı Ceenbekov ile bağlantılı.
Uluslararası gözlemciler seçimlerde oy karşılığı para dağıtanlar olduğuna dair söylentiler bulunduğunu, seçmenlerin tehdit edildiğini ve endişe duymak için meşru gerekçeler olduğunu açıkladı.
Ülkedeki muhalefet partileri ise bu sonuçları tanımayacaklarını duyurdu.
Partiler, Kırgızistan Merkezi Seçim Komisyonu’nun bu sonuçları iptal etmesi gerektiğini belirtti.
Muhalif siyasetçilerden Riskeldi Mombekov, 5 binden fazla protestocuya seslendiği konuşmasında “Cumhurbaşkanı adil seçim sözü verdi ve sözünü tutmadı” dedi.
Devlet Başkanı Ceenbekov’a yakın iki parti yüzde 25’er oy aldı
Mombekov’un partisi Ata Meken seçime gireceğinden eminken kendini baraj altında buldu.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Seçim Gözlem Misyonu Başkanı Thomas Boserup seçimin genel olarak sorunsuz geçtiğini fakat oy karşılığı para dağıtma iddiasının “ciddi bir endişe” yarattığını söyledi.
Dünkü gelişmeler:
Yüzde 7 barajını geçemeyen partilerin üye ve destekçileri, Bişkek’te Ala-Too Meydanı’nda toplanarak protesto gösterisi düzenledi.
24.kg sitesi, polisin kalabalığı dağıtmak için tazyikli su ve ses bombası kullandığını, göstericilerin de polise Molotof kokteyli ve taş attıklarını duyurdu. Sputnik, yaralanan en az 100 kişinin hastaneye kaldırıldığını bildirdi. Durumu ağır olanlar da var.
Protestocularla polis arasında yaşanan arbededed çok sayıda kişi gözaltına alındı.
Akipress haber ajansına göre, gösterilere 6 binden fazla kişi katıldı.
Kırgızistan’da 4 Ekim’de yapılan parlamento seçimlerine katılan 16 partiden yalnızca dördü barajı geçebildi. Muhalifler seçimlere hile karıştırıldığını iddia ediyor.
Protestolar nasıl büyüdü?
Bişkek’ten BBC muhabiri Almaz Tçoroyev yazdı:
Polis protestoculara karşı göz yaşartıcı gaz, ses bombası ve göz yaşartıcı gaz kullandı.
Önce kentin ana meydanındaki protestocuları dağıtan polis, ardından onları ara sokaklarda kovaladı.
Hem polisten hem de protestoculardan yaralılar olduğu belirtiliyor. Onlardan biri de muhalif lider Canar Akaev.
Ala-Too Meydanı’nda yaklaşık 5 bin protestocu gün boyu barışçıl bir şekilde tepkilerini dile getirirken onlardan ayrılan küçük bir grup parlamento binasına yöneldi ve kapılardan içeri girmeye çalıştı.
Bunun üzerine polis müdahale etti. Polis yetkilileri barışçıl eylemlere müdahale etmeyeceklerini fakat bunun bir provokasyon olduğunu açıkladı.
Seçimde yüzde 25’er oy alan partiler Birimdik ve Mekenim Kırgızistan oldu.
Cumhurbaşkanı Ceenbekov’un genç kardeşi Asilbek Ceenbekov, Birimdik partisinde.
Mekenim Kırgızistan’ın da ülkedeki güçlü Matraimov ailesiyle bağları bulunuyor. Ailenin başındaki Rayimbek Matraimov geçen yıl yolsuzluk karşıtı protestoların hedefindeydi.
Ceenbekov’un 2017’deki başarılı seçim kampanyasının arkasında Ceenbekov’un olduğu düşünülüyor.
Öte yandan Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Pazar günü seçimlerin tamamlanmasının ardından bir açıklama yapmıştı.
“Kırgız Cumhuriyeti’nde bugün düzenlenen parlamento seçimlerinin huzur ve barış ortamı içinde başarıyla tamamlanmasından memnuniyet duyuyoruz” diyen Bakanlık, şöyle devam etti:
“Parlamento seçimlerinin sonucunun dost ve kardeş Kırgızistan için hayırlı olmasını diliyoruz. Seçimlerin ardından kurulacak Hükümetin, stratejik ortağımız Kırgızistan ile ikili ilişkilerimizin ve her alandaki işbirliğimizin daha da gelişmesine katkı sağlayacağına inanıyoruz.”
https://twitter.com/MaestroPauls/status/1312788579698044928/photo/1
KAYNAK: Turkrus.com/ Sputnik