CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Salı günü TBMM grup toplantısında Çin’den ithal edilen koronavirüs aşıları ile ilgili önemli bir soru sormuştu:
“9 Şubat 2021’ye kadar 10 milyon 162 bin 123 doz aşı getirildi. Esenboğa Gümrüğü’nden geçiyor aşılar. 1 milyon 242 bin doz aşı, Keymen İlaç A.Ş. tarafından faturalanıyor. 1 milyon doz aşı için ücret alınmıyor. 12 milyon dolarlık aşı ücretsiz verilmiş. Sayın Bakan ve Erdoğan’a soruyorum: Ücretsiz olarak ithal edilen 1 milyon aşı, Devlet Malzeme Ofisi’ne her dozu 12 dolardan fatura edildi mi, edilmedi mi? İthal edilen bir milyon doz aşı, ücretsiz olduğu Esenboğa Gümrüğü’ndeki beyannamesinde var. Bu firma 1 milyon doz aşıyı, her dozu 12 dolardan ithal etti mi etmedi mi?”
Sağlık Bakanı Koca: “Bunun akılla bir izahı var mı?”
Kılıçdaroğlu’nun sorularına, Çarşamba günü gerçekleştirilen Bilim Kurulu toplantısının ardından Sağlık Bakanı Fahrettin Koca cevap verdi:
“Özellikle bu dönemde dünyada aşı savaşının yapıldığı bir dönemi yaşıyoruz ve ülkeler arası ticari sır olarak kalması gereken bilgilerin ifşa edildiğini görüyoruz.
“Ülkeler arasında bunun ilişkileri etkileyebileceğini ve ücret ile benzeri noktalarda bunun ticari sır olarak kalmasının sözleşmeye de konduğunu ve bu nedenle de fiyatı özellikle söylememiştim ama şunu ifade etmiştim: Biz aşıyı dünyadaki bütün ülkelerin aldığı fiyattan en ucuza alan ülkeyiz. Bu iddiamın halen arkasındayım. Bu, ülkeler arası karşılıklı sözleşmeyle de ticari sır olarak korunması gereken bir durumdu.
“Rakamı söylediğimde bunun dünyadaki aşı fiyatlarından düşük olduğunu herkes biliyor olacaktı. Ama bu aşı sadece Türkiye’ye satılmıyor. Türkiye en ucuza alan ülke. Bunu aldığımız gibi biz bu dönemde bu aşıyı teminat olmadan almayacağımızı ifade etmiştim.
“İddia şu: Deniyor ki, üretici firma 1 milyon doz aşı üretti ve bu 1 milyon doz aşıyı Türkiye’ye aslında bedel almadan bağışladı. Ama distribütörü olan firma ise bunu Devlet Malzeme Ofisi’ne, yani devlete fatura etti. Üretici firmanın bağışlamış olduğu veya bedelsiz verdiği aşıyı aracı firma fatura ederek devletten 12 milyon dolar para aldı. Aşı savaşının olduğu bir dünyada üretici bir firma bir ülkeye aşıyı bedava bağışlar mı? Bunun akılla izahı var mı? Bunun mantıklı bir açıklaması olabilir mi?
“Biz firmaya dedik ki ‘Biz sözleşmemiz gereği size vermemiz gereken bir bedel var. Bu bedeli biz ödüyoruz. Böyle bir iddia var, bu nedir?’ Firma diyor ki özetle, bu aşıyla ilgili buradaki amaç siz bizden teminatı istediğiniz için biz teminatı sağlayamamıştık. Bu nakit akış yönetimini sağlamak için Sinovac firmasını da temsil eden distribütör firmasına bedelsiz olarak verdik ama biz sizden ücretini olduğu gibi aldık. Bunu üretici firma söylüyor.”
“Hani üretici firma bağışlamıştı Türkiye’ye? Ayrıca, bütün vergileri dahil olmak üzere, beyanı ve ödemesi de yapılmış. Vergiyle ilgili de hiçbir sorun yok.”
Gümrük belgesine göre 1 milyon doz “bedelsiz”
Fakat, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun gündeme getirdiği, Çin’den gelen 1 milyon doz koronavirüs aşısının ücretsiz olduğunu gösteren gümrük belgesi ortaya çıktı. Belgede “bedelsiz” ibaresi dikkat çekiyor.
Ayrıca, CHP Milletvekili Murat Emir, sosyal medya hesabı üzerinden aracı şirketin bedelsiz olarak aldığı 1 milyon doz aşıyı DMO’ya 12 milyon dolara sattığını, satış faturasını yayınlayarak kanıtladı.