Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda kabul edilen Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun dün gece (29 Nisan) Resmî Gazete’de yayımlandı. Kararlar arasında tam kapanma nedeniyle çek tahsilatlarının 1 Haziran’a ertelenmesi de vardı.
Kanuna göre, “İbraz süresinin son günü 30 Nisan ile 31 Mayıs arasına isabet eden çekler ibraz edilemeyecek, vadesi gelen kambiyo senedine dayalı alacaklar hakkında icra ve iflas takibi başlatılamayacak, ihtiyati haciz kararı verilemeyecek.”
Ne var ki esnafa destek olsun diye çıkarılan kanun, Bankavitrini’nin haberine göre, sabah çek ödemelerinde kaos yaşanmasına neden oldu. Bankaların müsait olan hesapların çeklerini de ödememesi piyasaları tam anlamıyla kilitledi.
TAKASBANK çek işlemlerini durdurdu. Ay sonu olması nedeniyle çek tahsilatı yapamayan vatandaş, esnaf ve sanayici tam bir şok içinde kaldı; çünkü tahsil edeceği çekler ile SGK, işçilik ödemesi, hammadde ödemesi, akreditif ödemesi, kredi ödemesi gibi ödemeler de gecikmeye girdi.
Bankalar müşterilerine çek karşılığı “çek iskonto kredileri” kullandırmışlardı. Bu tür kredilerde çek vadesinde tahsilat yapılıp krediye ödeme yapılıyordu. Çekler tahsil edilemediği için bu kredilerin ne olacağı, müşteriler sorunlu krediler grubuna mı düşeceği konusunda tartışma çıktı, bankalar ile müşteriler içinde de ayrı bir kaos doğdu.
Karara tepki gösteren TOBB Başkanı Rifat Hısarcıklıoğlu, “Dün yapılan çek düzenlemesi ile ilgili karşılığı olan çeklerin de tahsil edilemediği şikayetleri geliyor. Karşılığı olan çeklerin ödenmemesi bütün sistemi kilitliyor. Bu sorunun acilen çözülmesini, tüm iş dünyamız adına talep ediyoruz” dedi.
Ticaretle uğraşan pek çok kişi de sosyal medyadan karara tepki gösterdi.
Ekonomistler de kararı eleştirdi.
Kargaşa devam ederken Ticaret Bakanlığı öğle saatlerinde bir açıklama yaparak yeni bir düzenleme yaptı. Bloomberg, düzenlemeyi şöyle duyurdu:
“Ticaret Bakanlığı ibraz süresinin son günü 30 Nisan 2021 ila 31 Mayıs 2021 tarihleri arasına isabet eden çeklerin belirtilen tarihler arasında bankaya ibrazı halinde çek hesabı sahibinin hesabında çekin karşılığının bulunması kaydıyla çekin ödenmesi gerektiğini, aksi takdirde 1 Haziran 2021 tarihinden önce karşılıksızdır işlemi yapılmaması gerektiğini belirtti.”