Katolik Kilisesi’ne bağlı yatılı okullarda 1800’lü yıllardan 1970’lere kadar Kanada Yerlisi çocuklara karşı işlenen şiddet, asimilasyon, çocuk istismarı ve kötü muameleler nedeniyle daha önce üzüntü beyan eden Katolik Kilisesinin resmen özür dileyip dilemeyeceği merak ediliyordu. Papa Francis Kanada’ya gitti ve resmen özür diledi.
Kanada Gerçeklik ve Uzlaştırma Komisyonu’nun raporuna göre yatılı Katolik okullarında 4 binden fazla yerli çocuğun kötü muamele veya ihmal nedeniyle öldüğü tespit edilmiş, ülke çapında çok sayıda toplu mezar bulunmuştu. Katolik Kilisesi, Yerlileri Hıristiyanlaştırmak adına zorla çocukları yatılı okula kaydettirme politikasını uzun yıllar boyunca uyguladı.
Kanadalı Yerlilerin liderleriyle bir araya gelen ve toplu mezarların bulunduğu yatılı okullardan birini ziyaret eden Papa Francis, geçmişte uygulanan hataları kabul ederek özür diledi:
“Özellikle, Kilisenin ve dini toplulukların pek çok üyesinin, o zamanın hükümetleri tarafından teşvik edilen ve en yüksek noktasına ulaşan kültürel yıkım ve zorla asimilasyon projelerinde kayıtsız kalmamak bir yana, yatılı okul sistemi aracılığıyla bir de iş birliği yaptıkları için af diliyorum.”
Papa Francis’e özür dilediği törende yerli kabile liderleri tarafından özel yerli başlığı takıldı.
Geçen yıl Mayıs ayı sonunda Kamloops Yatılı Okulu’nun bahçesinde 215 çocuk cesedi kalıntısı bulunması Kanada’yı ayağa kaldırmıştı.
Devam eden kazılarda Marieval Indian Yatılı Okulu’nun bahçesinden 751, St. Eugene okulu civarından 200’e yakın çocuğun ceset kalıntıları bulunmuştu.
19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren, Kanada’daki yerli halkın modern hayata intibak etmelerini sağlamak için açılan yatılı okul sistemleri yüz yıla yakın bir süre faaliyette kalmıştı. Okulların bu süre boyunca 150 binden fazla çocuğa ev sahipliği yaptığı biliniyor.
100 yıl içinde 6 bine yakın çocuğun bu okullarda kaybolduğu ortaya çıkınca, Kanada başbakanı 2008’de parlamentoda düzenlenen bir törenle resmen özür dilemişti. Özürün ardından 2011 yılında kurulan Dürüstlük ve Uzlaşma Komisyonu’nun detaylı çalışmasıyla gerçek ortaya çıkmaya başlamıştı.
Binlerce sayfalık raporun ardından komisyon, “okullarda kültürel bir soykırım yapıldığı” sonucuna ulaşmıştı.
Marieval Yatılı Okulu’nda 751 çocuk cesedi bulunmasının üzerine Başbakan Justin Trudeau, Papa Francis’i Kanada’ya davet etmiş; Papa’nın burada yerli halklardan ve öldürülen çocukların hatırasından özür dilemesi gerektiğini söylemişti. Trudeau’nun çağrısına önce olumlu yanıt vermeyen Papa, yine de bir gün sonra yatılı okullardan mezun olan bir grup ile görüşeceğini duyurmuştu.
17-20 Aralık tarihleri arasında Vatikan’da Kanadalı Yerlilerin liderleriyle görüşen Papa, yeniden davet edildiği Kanada’ya gitme kararı vermişti.