Azerbaycan haber ajansı APA’ya göre, plan Tacikistan’ın başkenti Duşanbe’de, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında yapılan görüşme sırasında Rus tarafınca ortaya çıkarıldı.
“Geçiş dönemi konseyi” planı
Habere göre Mehtiyev, olası bir iktidar değişiminin ardından “Geçiş Dönemi Devlet Konseyi” adlı geçici bir yapı kurmayı, bu konseyin başına da kendisinin geçmesini önermişti. Rus tarafına, konseyde yer alacak isimlerin listesini de iletmişti.
Ancak Duşanbe görüşmesinde, Putin bu planı bizzat Aliyev’e bildirerek Mehtiyev’den desteğini çekti. Bu, Moskova’nın bir süredir sarsılan Aliyev-Mehtiyev hattında tarafını netleştirdiği anlamına geliyor.
Aliyev ailesiyle uzun bir geçmiş
Ramiz Mehtiyev, Azerbaycan siyasetinde sıradan bir bürokrat değil.
Sovyet döneminde Haydar Aliyev’in en yakın çalışma arkadaşlarından biri olarak yıldızı parladı. 1970’lerde Komünist Parti içinde hızla yükselirken Aliyev’in güvenini kazandı ve onun ideolojik çizgisinin mimarlarından biri oldu.
Bağımsızlık sonrası dönemde de bu yakınlık sürdü. Heydar Aliyev’in 1993’te yeniden iktidara dönüşünde, Mehtiyev “rejimin beyni” olarak tanımlanıyordu.
O dönemden itibaren 2019’a kadar — tam 24 yıl boyunca — Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı olarak görev yaptı; yani Aliyev ailesinin iktidarının ideolojik, bürokratik ve kadrosal altyapısını kuran isimlerden biriydi.
Sistemin içinde olmasına rağmen, son yıllarda İlham Aliyev’in yönetiminde “yenilenme ve gençleşme” söylemi öne çıkınca, Mehtiyev’in etkisi giderek azaldı. 2019’da Cumhurbaşkanlığı İdaresi’nden alınarak Milli Bilimler Akademisi başkanlığına kaydırılması, o dönemde “yumuşak tasfiye” olarak yorumlanmıştı.
Kremlin hattı ve güç dengeleri
Mehtiyev, Sovyet döneminden bu yana Moskova’yla güçlü bağlantılara sahip bir isim olarak biliniyordu. Hem Rus akademik çevrelerinde hem de güvenlik bürokrasisinde tanınıyordu.
Duşanbe’deki görüşmede Rus tarafının bu kez Mehtiyev’in planını Aliyev’e bildirmesi, Kremlin’in Azerbaycan’da “alternatif bir elit grubuna” artık güvenmediğini gösteriyor.
Analistler, bunun Moskova’nın Güney Kafkasya stratejisinde yeni bir denge arayışına girdiği anlamına geldiğini düşünüyor. Rusya, Ermenistan’daki nüfuz kaybı ve Gürcistan’daki sınırlı etkinliği nedeniyle Bakü ile ilişkilerini koruma zorunluluğu hissediyor.
Ramiz Mehtiyev hakkında iktidarı zorla ele geçirmeye teşebbüs (madde 278.1), vatana ihanet (madde 274) ve suçtan elde edilen mal varlığını aklama (madde 193-1.3.2) suçlamaları yöneltildi.
Mahkeme, kendisi hakkında dört ay ev hapsi kararı verdi.
Devlet nişanları ve onursal unvanlarının da geri alınabileceği bildiriliyor.