Avustralya ve NASA’daki bilim insanları, evrenden gelen tuhaf sinyallerin kaynağını tespit etti: Her 44 dakikada bir, iki dakika süren radyo dalgaları ve X-ışını patlamaları gönderen gizemli bir cisim.
ASKAP J1832-0911 adı verilen bu gizemli gök cismi, Avustralya’daki Square Kilometre Array Pathfinder (ASKAP) teleskobuyla keşfedildi. Eş zamanlı olarak NASA’nın Chandra X-ışını gözlemevi de aynı bölgeyi inceliyordu ve bu tesadüf, cismin X-ışını yaydığını doğrulayan ilk gözlem olma özelliğini taşıyor.
Araştırmacılar 28 Mayıs’ta Nature dergisinde yayımladıkları makalede, bu sinyallerin daha önce hiçbir kozmik objede görülmediğini vurguluyor. ASKAP J1832-0911, “uzun dönemli geçici olaylar” (long-period transients – LPT) olarak bilinen nadir bir sınıfa ait. Bu tür cisimler, tıpkı bir deniz feneri gibi uzaya düzenli aralıklarla radyo dalgaları gönderiyor. Ancak bu cisimlerin sinyal aralıkları dakikalar veya saatlerle ölçülüyor — oysa geleneksel pulsarlar saniyeler ya da milisaniyeler arasında sinyal gönderiyor. Bu da bu sinyallerin nasıl oluştuğu konusunda mevcut astrofizik teorilerinin sınırlarını zorluyor.
Araştırmanın baş yazarı Curtin Üniversitesi’nden astronom Andy Wang’a göre, bu gök cismi bir magnetar — yani çok güçlü manyetik alanlara sahip, ölü bir yıldızın çekirdeği — ya da aşırı manyetize olmuş bir beyaz cüceyle birlikte dönen bir ikili yıldız sistemi olabilir. Ancak bu senaryolar bile gözlemleri tam olarak açıklamıyor. Wang, “Bu keşif, ya yeni bir fizik anlayışını ya da yıldız evrimine dair yeni modelleri gündeme getirebilir” diyor.
Bu olayın diğer bir önemi de, bir LPT’nin ilk kez X-ışını yayarken gözlemlenmiş olması. İkinci yazar İspanya’daki Katalan Uzay Araştırmaları Enstitüsü’nden Nanda Rea’ya göre, “Böylesi bir cismi bulmak, evrende benzer pek çok başka cisim olduğu anlamına gelebilir.” Rea, X-ışını yayımının keşfedilmesinin bu tür cisimlerin doğasını anlamak için yepyeni bir pencere açtığını söylüyor.
Araştırmacılar şimdi aynı anda hem radyo hem de X-ışını teleskoplarıyla yapılacak daha fazla gözlemle, bu gizemli sinyallerin ardındaki sır perdesini aralamayı hedefliyor.