Olay, Podgorica’da 25 yaşındaki M.J. isimli bir Karadağ vatandaşının Karadağ’da yaşayan iki Türk vatandaşı tarafından bıçaklanmasıyla başladı.
https://twitter.com/Lukai1861/status/1982620209165795595
Polis, gece boyunca bölgede operasyonlar düzenledi. Yerel basına göre Zabjelo mahallesinde “adeta kuşatma hali” yaşandı.
600 bin nüfuslu küçük ülke, suç oranlarının düşüklüğü ile biliniyor ve ülkede bu gibi şiddet olayları büyük infial yaratıyor.
Olayın ardından başkent Podgorica’nın Zabjelo mahallesinde halk protesto gösterileri düzenledi.
Kısa sürede sosyal medyada Türk karşıtı videolar yayılmaya başlandı, kalabalık gruplar Türklere ait iş yerlerinin önünde “Türklere Ölüm” sloganları atarak gösteri yaptı.
Harekete geçen polis, saldırı olayının failleri de dahil olmak üzere, suç olaylarına bulaştığı tespit edilen 40’tan fazla Türk vatandaşını gözaltına aldı ve incelemelerin ardından sınırdışı edileceklerini duyurdu.
Ancak halkın öfkesi dinmedi. Yaklaşık 10 bin Türk vatandaşının geçici oturum izniyle, bir o kadarının da kayıtsız ya da kaçak olarak yaşadığı ülkede yetkililer “Türkler evlerinden çıkmasın” anonsları yaptı.
Olaylar üzerine Karadağ Başbakanı Milojko Spajić dün gece bir açıklama yaparak, Türkiye’den Karadağ’a vizesiz giriş anlaşmasını askıya aldıklarını duyurdu.
“Yarın acil prosedürle Türk vatandaşları için vizesiz rejimin geçici olarak kaldırılmasına yönelik kararı alıyoruz. Ekonomik faaliyetlerin ve iyi ikili ilişkilerin korunması amacıyla, önümüzdeki dönemde Türkiye Cumhuriyeti ile yoğun görüşmeler başlatacağız. İyi işbirliği ve müttefiklik ruhu içinde, iki ülkenin çıkarına en uygun modeli bulmayı amaçlıyoruz.”
Açıklamada her ne kadar bunun “geçici bir önlem” olduğu belirtilse de, Karadağ medyasında polisin ülkedeki Türklere karşı denetim operasyonlarına başladığı ve tüm Türk vatandaşlarının denetleneceği, en ufak ihlal tespit edilenlerin oturum ve çalışma izinlerinin iptal edileceği belirtiliyor.
Karadağ ile Türkiye arasındaki anlaşma gereği, uzun bir süredir Türk vatandaşları Karadağ’a vizesiz girebiliyor, ayrıca kağıt üstünde şirket kurma gibi çeşitli yöntemlerle 5 yıla kadar ülkede oturum sahibi olabiliyordu.
Karadağ İçişleri Bakanı Danilo Šaranović, yeni “Yabancılar Yasası”nın önümüzdeki hafta meclis gündemine geleceğini ve mevcut yasal çerçeveden “çok daha kısıtlayıcı” olacağını açıkladı:
Bu yasa, yabancıların ülkede oturum sahibi olmasını, özellikle de en çok tercih edilen yol olan kağıt üzerinde göstermelik şirket kurmayı zorlaştırıyor.
Karadağ İslam Birliği Başkanı Rıfat Feyziç’e göre gerilimin esas sebebi Türkiye’nin Sırbistan ile uzun zamandır fiili çatışma halinde olan Kosova’ya silah yardımında bulunması.
Kendi ülkesinde aylardır yoğun gençlik protestolarıyla karşı karşıya kalan Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, geçtiğimiz haftalarda bir açıklama yaparak Kosova’nın binlerce Türk malı İHA ve SİHA sahibi olduğunu belirtmiş ve Türkiye’yi Balkanlar’da Osmanlı dönemindeki gibi emperyal amaçlar beslemekle suçlamıştı.
Bilindiği gibi Karadağ ve Sırbistan ilişkilerinin iyi olmasının yanı sıra, iki ülkenin halkı da tarihsel olarak ortak ve Karadağ’ın özellikle olayların merkezi Başkent Podgorica gibi kuzey yerleşimlerinde Sırp nüfus çoğunlukta. Sosyal medyada yayılan Türk karşıtı videolarda da konuşanların Sırp olduğu ve Sırpça konuştukları dikkat çekiyor.