Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana Slovakya, komşusu Ukrayna’nın sadık bir müttefiki haline geldi. İşgalden sonra hava kuvvetlerini seferber eden ve on binlerce Ukraynalı mülteciyi kabul eden ilk ülke de Slovakya olmuştu.
Ancak Fico’nun iktidara gelmesi halinde bu ittifak bozulabilir. Ülkenin eski başbakanlarından olan ve Rus hükümetine duyduğu sempatiyi açıkça dile getiren Fico, ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini haklı çıkaran ifadeler kullanıyor.
Kiev’e silah gönderilmesine ve Ukrayna’nın NATO üyeliğine karşı çıkan Fico, Moskova’ya verdiği desteği bir “barış” girişimi olarak nitelendiriyor.
Fico’nun başbakanlığı, partisinde gerçekleşen yolsuzlukları haber yapan gazeteci Jan Kuciak’ın öldürülmesinden sonra gerçekleşen kitlesel protestolar nedeniyle 2018’de sona erdi. Ülkenin Smer (“Yön”) isimli sosyal demokrat partisine liderlik eden Fico, iktidardan düşmesinden beri milliyetçi, popülist ve Rus yanlısı bir siyaset izliyor.
Smer, 2006’da Demokratik Slovakya Hareketi (HZDS) ve milliyetçi Slovak Ulusal Partisi’yle (SNS) ile bir koalisyon hükümeti kurduğu için “aşırı sağ ile ittifak kurduğu” gerekçesiyle Avrupa Sosyalistler Partisi’nden geçici olarak uzaklaştırılmıştı.
Slovak siyasetinde yaşanan karışıklıklar, 2020 seçimlerinde kamuoyu desteğini kaybeden Fico’ya yeniden iktidara gelme şansı tanıyor.
Slovakya’nın seçim sistemi nedeniyle Fico’nun partisi seçimleri kazansa bile koalisyon ortaklarına ihtiyaç duyacak. Fico, Ukrayna’nın NATO’ya girmesine karşı çıkan aşırı sağcı parti Republika partisi ile işbirliği yapma ihtimalini de reddetmiyor.
Fico ve müttefikleri, Slovakya’nın Ukrayna’ya verdiği desteğin büyük bölümü AB tarafından finanse edilse de, seçmenin bu destekten duyduğu rahatsızlığı bir propaganda aracı olarak kullanıyor. Araştırmalara göre Slovakların yalnızca %40’ı Ukrayna’daki savaştan Rusya’nın sorumlu olduğuna inanırken, %50’si ABD’yi bir güvenlik tehdidi olarak görüyor.