İsrail’e hareket etmeden önce Washington’da gazetecilerle konuşan ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İsrail parlamentosunun (Knesset) Batı Şeria’da “İsrail egemenliğini uygulama” yönündeki yasa tasarısı hakkında gelen soruya şu yanıtı verdi:
“Bu oylama, Gazze’deki ateşkes planını tehlikeye atıyor. Sanırım Başkan, şu anda bunun destekleyeceğimiz bir şey olmadığından emin oldu.”
Rubio, ABD yönetiminin önceliğinin “Gazze’deki ateşkesin uygulanması ve bölgesel istikrarın korunması” olduğunu vurguladı.
Knesset’te ilhak tasarısı geçti
Rubio’nun açıklaması, İsrail parlamentosunun Batı Şeria’da İsrail yasalarının uygulanmasını öngören yasa tasarısını ön oylamada kabul etmesinin hemen ardından geldi.
Tasarının ilk bölümü 25’e karşı 24 oyla, ikinci bölümü olan “Ma’ale Adumim” yerleşimi düzenlemesi ise 31’e karşı 9 oyla geçti. Yasa, yürürlüğe girmesi hâlinde Batı Şeria’daki de facto ilhakın yasal hale gelmesine neden olacak.
Uluslararası Adalet Divanı, bu yerleşimleri uluslararası hukuka göre yasadışı kabul ediyor.
Trump: “İsrail’in Batı Şeria’yı ilhak etmesine izin vermeyeceğim”
ABD Başkanı Donald Trump, Eylül ayında yaptığı açıklamada İsrail’in Batı Şeria’yı ilhak etmesine izin vermeyeceğini söylemişti.
Trump yönetiminin Eylül ayında açıkladığı 21 maddelik Gazze ateşkes planı, başlangıçta İsrail’in Batı Şeria’da yeni ilhak adımları atmamasını öngören bir madde içeriyordu
Ancak bu madde, Trump–Netanyahu görüşmesinin ardından planın 20 maddeye düşürülmesiyle metinden çıkarılmıştı.
Vance’in Kudüs ziyareti sırasında oylama
Knesset’teki oylama, ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance’in Kudüs’te Başbakan Binyamin Netanyahu ile görüştüğü güne denk geldi.
Vance, görüşme sonrası yaptığı açıklamada, “ABD, İsrail’e ne yapacağını dikte etmez. İsrail bizim müttefikimizdir, bir vassal devlet değill” ifadelerini kullandı Vance ayrıca Netanyahu’ya, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının uygulanması konusunda“Bu anlaşmaya bir şans verin” diyerek uyardı.
Senato’dan ortak mektup: “İlhakı durdurun”
Rubio’nun açıklamasından bir gün önce, 46 Demokrat senatör, Trump’a gönderdiği ortak mektupta İsrail’in Batı Şeria’da atacağı adımların “barış sürecini zora sokacağı” uyarısında bulundu.
Senatörler, Washington’ın “ilhaka açıkça karşı çıkan bir tutum almasını” talep etti.
Vance: “Aptalca bir girişim”
ABD Başkan Yardımcısı Vance, İsrail’den ayrılmadan önce Batı Şeria’nın İsrail tarafından ilhakına izin vermeyeceklerini belirterek şu açıklamayı yaptı:
“Knesset’te Batı Şeria’nın ilhakı konusunda yapılan oylama tuhaftı. Bana sembolik, pratikte karşılığı olmayan bir girişim olduğu söylendi. Eğer siyasi bir girişimse bu aptalca bir siyasi gösteriydi. Bunu şahsıma karşı bir hakaret olarak aldım. İsrail’in Batı Şeria’yı ilhak etmesine izin vermeyeceğiz ve bu oylamadan memnun kalmadık.”
Netanyahu: “Muhalefetin provokasyonu; tasarıyı biz desteklemedik”
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, sosyal medya hesabından kendi partisi olan Likud’un ve koalisyon ortaklarının Batı Şeria’yı ilhak tasarılarına destek vermediğini anlatan şu açıklamayı paylaştı:
“Knesset’te ilhakla ilgili oylama, muhalefetin, Başkan Yardımcısı JD Vance’in İsrail ziyareti sırasında anlaşmazlık yaratmak için yaptığı kasıtlı bir siyasi provokasyondu. Her iki yasa tasarısı da Knesset’teki muhalefet üyeleri tarafından desteklendi.
Likud Partisi ve dini partiler (koalisyonun ana üyeleri), yakın zamanda Knesset komitesi başkanlığından kovulan hoşnutsuz bir Likud üyesi dışında, bu yasa tasarılarına oy vermedi. Likud’un desteği olmadan bu yasa tasarılarının bir yere varması pek olası değil.”