Axios’un elde ettiği taslak belgeye göre ABD’nin önerdiği güvenlik garantisi, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik gelecekteki “önemli, kasıtlı ve sürdürülebilir” bir saldırısını tüm transatlantik topluluğa yapılmış saldırı sayacak. Bu durumda ABD ve Avrupalı müttefikler askeri güç dahil ortak yanıt verecek.
Barış planının mimarı olarak gösterilen Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff, taslağı Zelenskiy’ye iletti. Planın Ukrayna için ağır tavizler içermesine rağmen, karşılığında tarihte ilk kez ABD ve Avrupa’dan resmi bir güvenlik şemsiyesi vaat ediliyor.
Zelensky: “Amerikalılar savaşın bitirilmesine dair kendi vizyonlarını sundu”
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelensky, bu sabah yaptığı açıklamada ABD’nin planı sunduğunu doğruladı. X hesabından paylaştığı mesajda şunları söyledi:
“Amerikan tarafı savaşı bitirmeye yönelik bir planın maddelerini — kendi vizyonlarını — sundu. Biz de kendi temel ilkelerimizi ortaya koyduk. Ekiplerimizin bunlar üzerinde birlikte çalışmasına karar verdik.”
Zelensky devamında, çalışmanın çok taraflı yürütüldüğünü vurgulayarak şunları ekledi:
“Ukrayna, ABD, Avrupalı ve küresel ortaklarımızla açık ve dürüst bir çalışma yürütmeye hazırız.”
Güvenlik garantisinin ayrıntıları
Taslak metne göre; Rusya’nın ateşkes hattını aşarak Ukrayna’ya yönelik “ciddi, kasıtlı ve sürdürülebilir” saldırısı, “transatlantik topluluğun barış ve güvenliğine saldırı” sayılacak.
Trump, NATO ve Avrupa ile istişare ederek askerî güç kullanımı da dahil tüm tedbirleri alma yetkisine sahip olacak.
Fransa, İngiltere, Almanya, Polonya ve Finlandiya gibi NATO üyeleri de bu taahhüde eşlik edecek.
Anlaşma 10 yıl geçerli olacak, karşılıklı mutabakatla yenilenebilecek.
Beyaz Saray yetkilileri taslağın gerçek olduğunu doğruladı; ancak Rusya’nın imzasının gerekip gerekmediği henüz net değil.
Ağır tavizler karşılığında “ABD şemsiyesi”
Plan, Ukrayna’nın karşılığında önemli tavizler vermesini öngörüyor. Plana göre, Rusya tüm Donbas bölgesinin kontrolünü alacak, Herson ve Zaporijya’daki mevcut hatlar dondurulacak, Ukrayna topraklarında hiçbir NATO askeri bulunmayacak, Ukrayna ordusu 600 bin askerle sınırlandırılacak (şu an 800–850 bin). Rusya’ya yönelik yaptırımlar kaldırılacak; savaş suçlarına af öngörülüyor.
ABD yönetimi, buna rağmen güvenlik garantisinin Zelensky için “tarihi büyüklükte bir kazanım” olduğunu savunuyor.