ASA’nın kararında, modellerden birinin saçının sıkı bir şekilde geriye toplanmış olması ve yüzüne düşen gölgeler nedeniyle “çökük ve sağlıksız” göründüğü ifade edildi. Bir diğer reklamda ise açık yakalı bir gömlek giyen modelin belirgin köprücük kemiklerinin “odak noktası haline getirildiği” ve bunun da sorumsuz bir görsel sunum olduğu vurgulandı.
Zara: “Modellerin sağlık sertifikası vardı”
Zara, söz konusu reklamlarda yer alan iki modelin de çekim sırasında sağlık durumlarının iyi olduğunu gösteren tıbbi sertifikalara sahip olduğunu açıkladı. Şirket, görüntüler üzerinde yalnızca “çok hafif ışık ve renk düzeltmeleri” yapıldığını ve herhangi bir görsel manipülasyon uygulanmadığını belirtti.
Reklamlar, Zara’nın mobil uygulamasında ve internet sitesinde bir kıyafet tanıtım karuselinde yer alıyordu. Kısa elbiseyi tanıtan görselde, modelin bacaklarının “dikkat çekici biçimde ince” gösterildiği, dirsek eklemleri ve kolların pozisyonunun ise vücut oranını bozduğu ifade edildi.
Zara ayrıca, 2007 yılında Birleşik Krallık Model Sağlık Araştırması tarafından yayımlanan Fashioning a Healthy Future adlı raporun tavsiyelerine uyduğunu, özellikle yeme bozuklukları konusunda uzman doktorlardan alınan sağlık raporlarının talep edildiğini belirtti.
Diğer markalar da radar altında
ASA, Zara’nın incelenen diğer iki reklamında ihlal tespit etmedi. Ancak Zara, şikayet olmasa bile eleştiri konusu olan tüm görselleri platformlarından kaldırdı.
Moda sektöründe son dönemde bu tarz kararlar artarken, Temmuz ayında Marks & Spencer’ın bir reklamı da benzer gerekçelerle yasaklanmıştı. Modelin duruşu, kıyafet seçimi ve “büyük sivri burunlu ayakkabılarla” bacaklarının inceliğinin vurgulanması “sorumsuzluk” olarak değerlendirilmişti.
Buna ek olarak, Next markasının mavi dar kot pantolon tanıtımı da yıl başında ASA tarafından yasaklanmıştı. Kurum, kamera açılarıyla modelin zayıflığının abartıldığını ve bu nedenle reklamın “sorumsuz” olduğunu duyurmuştu. Next ise kararın haksız olduğunu, modelin sağlıklı ve fit bir vücuda sahip olduğunu savunmuştu.
Tartışma büyüyor
ASA’nın son kararları, kamuoyunda moda endüstrisinin beden algısı üzerindeki etkilerine dair tartışmaları yeniden gündeme taşıdı. Özellikle gençler üzerinde zararlı etkiler yaratabileceği düşünülen “zayıflık ideali”, birçok sivil toplum kuruluşu tarafından eleştiriliyor.