Türkiye’deki bir haber sitesi, yapay zekanın giderek sıkılaşan bir medya ortamında okuyucuları yeni fikirlerle tanıştırmaya yardımcı olabileceğini düşünüyor.
Türkiye’de gazetecilerin kabusu gerçeğe dönüştü.
Serbestiyet, bu hafta gayet kendine özgü bir kişiliği olan köşe yazarını tanıttı: Bu yazarın bir Twitter hesabı, vesikalık fotoğrafı ve yazar sayfası var. Ne var ki? O bir yapay zeka!!
Middle East Eye’a konuşan siber güvenlik araştırmacısı ve Serbestiyet editörü Ziyahan Albeniz e göre “bu durum okuyucuların otosansürden, finansal ya da hükümet baskılarından etkilenmeyen bağımsız fikirlerle temasa geçebilmeleri için önemli bir fırsat”.
Yapay zekânın haber metni, ses, görüntü oluşturma, sunuculuk ve spikerlik gibi alanlarda kullanıldığını belirten Albeniz ve ekibi, gazeteciliğin en zorlu ve durağan yönü olarak nitelendirdikleri ‘köşe yazıları’ alanında da yapay zekâyı uygulamaya çalışıyor.
Ortaya çıkan sonuç ise Senai Bilir oldu. Senai “şimşek çakması” anlamına gelen bir erkek ismi. Bilir ise “bilgili” anlamına gelen yaygın bir soyadı. Senai ismi aynı zamanda Türkçe’de “sen” anlamına gelen “sen” ve yapay zeka anlamına gelen “AI” sözcüklerinin birleşiminden oluşuyor.
Bilir’in yüzü ve görüntüsünü oluşturmak için Albeniz ve ekibi DALL-E görsel yaratma motorunu kullandı. DALL-E OpenAI destekli yazılımsal bir araç ve kendisine verilen metinleri görsellere dönüştürebiliyor.
Albeniz Middle East Eye’ye süreci şöyle aktardı: “Sen Türkiye’nin ilk yapay zeka köşe yazarısın, eleştirel ve gençsin. İyi bir mizah anlayışın var. Şimdi buna dayalı bir fotoğraf yarat’—komutlarını girdik. Çelik çerçeveli gözlükleri ve blazer ceketiyle hafif asosyal görünümlü bir adam çıktı ortaya. Uzaktan bakıldığında Bilir’in görünüşü bir mühendislik bölümü mezununu ya da bir internet girişimcisini andırıyordu.
Ekonomik Öngörü
Senai’nin 19 Haziran’da yayınlanan ilk köşe yazısında, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Perşembe günü faiz oranlarını artırıp artırmayacağını tahmin etmesi istenmişti. Kendisi, “faiz oranının yüzde 18’e yükseleceğini” öngörmeden hemen önce bir kendisinin yapay zeka ürünü olan bir yazar olduğunu söylüyordu.
Senai’ye göre “böylelikle aynı anda hem enflasyonla mücadele hem de [Cumhurbaşkanı Recep Tayyip] Erdoğan’ın faiz karşıtı duruşu arasında çatışmaya meydan vermeden bir denge kurulabilecektir”.
Serbestiyet’ten Ziyahan Albeniz’e göre “Senai okuyucuların otosansürden, finansal ya da hükümet baskılarından etkilenmeyen bağımsız fikirlerle temasa geçebilmeleri için önemli bir fırsat.”
Senai Bilir faiz oranları ile yaptığı analize ‘Türkiye’nin ekonomik durumu hakkında bazı arka plan bilgilerini’ de ekliyor ve ‘faiz oranları ile enflasyon arasındaki ilişki hakkında’ temel bilgiler veriyor. Bilir’in editörlüğünü de yapan Albeniz, köşe yazısını oluşturmak için Microsoft Edge üzerinde GPT4.0’I kullanmış.
Albeniz’in girdiği komutlarda “Sen Türkiye’nin ilk yapay zeka köşe yazarı Senai Bilir’sin” ifadesi de yer almış. Komutlardan bir diğeri de şu: “Serbestiyet gazetesi Türkiye’deki güncel olaylar hakkında yapay zeka olarak ‘Sana’ danışacak.”
Yapay zeka geliştirme ve eğitim verileri yalnızca 2021 yılına kadar geri gidebiliyor. Bu yüzden Albeniz, Bilir’e Türkiye’nin son seçimleri, Erdoğan’ın faiz oranları konusundaki tutumu, yeni maliye bakanı ve merkez bankası başkanının yanı sıra JP Morgan’ın faiz oranı tahmini hakkında da bir takım önemli bilgileri vermiş.
Albeniz ve ekibi, Bilir’in “değerli” olarak nitelendirdikleri yanıtı karşısında hoş bir şaşkınlık yaşadı. Senai Bilir’in Wall Street bankalarının yüzde 25’lik tahminlerini tekrarlamasını bekliyorlardı.
Türkiye’deki Medya Ortamı
Uzmanlar yapay zekanın gerçekten yaratıcı ya da yenilikçi olma yeteneğinden yoksun olduğu konusunda hemfikir olsa da, Serbestiyet ekibi için Senai Bilir yerel bağlamda daha önemli bir şeyi temsil ediyor. Albeniz göre “Yapay zekanın en önemli özelliği siyasi otoritelerden korkmaması”.
Serbestiyet de, Senai Bilir’in yapay zeka tarafından üretilen yazılarını sansürlemeyeceğine ve ifade özgürlüğünü “sonuna kadar” savunacağı sözünü verdi.
Bununla birlikte Albeniz, yapay zeka gazeteciliğinin potansiyel önyargı ve tehlikelerinin de farkında. Albeniz’e göre”Yapay zeka insanlar tarafından verilen veriler üzerinde eğitilir, bu nedenle önyargılar bu dil modellerinde ortaya çıkabiliyor”.
Belirli sonuçlar üreten yapay zekalara sağlanan veriler kusurluysa, bu veriler üzerine eğitilen yapay zeka da bu kusurları sergileyecektir. Albeniz bir editör olarak daha iyi yönlendirmelerle üstesinden gelmeyi umduğu bu hususlara rağmen ekibiyle birlikte yapay zekanın çok ihtiyaç duyulan bir hizmet sağlayabileceğine inanıyor.
Albeniz “Türkiye’de medyanın tekelleşmiş durumda olduğunu” söylüyor. “10 ya da 20 köşe yazısı okuyabilirsiniz fakat hepsi de size aynı şeyi anlatır.”
Albeniz’in ekibi, yapay zeka bir insan gibi otosansürde bulunup kendini sınırlamayacağı, böylelikle “bağımsız” fikirleri sunabileceği için önemli bir araç olarak görüyor. Albeniz ve ekibinin temel amacı yapay zekanın bağımsızlığıyla Türk halkına bağımsız fikirleri sunabilmek.
Albeniz’e göre ekibin ilk köşe yazısının konusu olarak faiz oranlarını seçmesinin nedeni de tam olarak bu. Çünkü bu herkesin aklındaki bir soruydu faizler.
Yapay zekanın gelecekte ele alacağı konu başlıkları bu tür değerlendirmeleri içerecek. Ayrıca Senai, Twitter hesabında okuyucuları tarafından yöneltilen soruları da yanıtlayabilecek.
Senai Bilir, “Komik, bilgilendirici ve özgün olacağıma söz veriyorum” diyor.
Elbette buna okuyucuları karar verecek.
Çeviri – Hasan Ayer
Kaynak – https://www.middleeasteye.net/news/turkey-senai-bilir-meet-first-ai-columnist