Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil, Cumhuriyet’ten İpek Özbey’in sorularını yanıtladı. Koronavirüsün Delta varyantı ve aşılarla ilgili önemli açıklamalar yapan Hotamışlıgil şunları söyledi:
Delta varyantı
Birinci sıkıntı enfeksiyonun devam ediyor olması. Bu virüsün ne kadar çok insana hastalık yapma şansı varsa mutasyona uğrama şansı da o kadar artıyor. Delta varyantı belki de şimdiye kadar ortaya çıkan en problemli varyant. Kedi-fare kovalamacası gibi düşünün, bu varyantın da ortaya çıkma sebebi enfeksiyonun kontrolsüz şekilde muazzam boyutlara ulaşması. Virüs kendini çok sayıda kopyalama şansı elde ettiği için, çok sayıda mutasyona uğrama ve bazıları bu şekilde avantajlar kazanarak ortaya çıkma imkânı yakalıyor.
“Sıkıntısı yayılma hızından kaynaklanıyor”
Delta’nın sıkıntısı yayılma hızından kaynaklanıyor ve etkin aşılanmış ülkelerde bile enfeksiyonlar oluştuğu için endişe veriyor. Ancak, delta varyantının öncelikli olarak yayılımı aşılanmamış ya da tek doz aşılanmış grup içinde sürüyor. Çok hızlı yayıldığı için yüksek sayıda insana ulaşabiliyor ve baskın hale geçiyor. Henüz hiçbir ülkede tam aşılama şu ana kadar başarılamadı ama yüksek düzeylere ulaşıldı. Aşılı nüfus oranı yükseldikçe, bu enfeksiyonlar kontrol altına girecektir.
Aşılar
Şu anda mRNA aşılarından tamamen kaçan bir varyant yok. Bu aşılar şimdiye kadar çıkan bütün varyantlara karşı da çok etkin bir şekilde koruma profillerini korudu. Delta’ya karşı korumada hafif bir düşüş var ama hâlâ çok önemli oranda koruyucu. Dolayısıyla en üst profile sahip aşılara bakarsanız şu ana kadar varyantların bu aşıdan kaçması gibi bir problem yok. Fakat bu aşının hızla toplumun yüzde 70-80’ine yapılması gerekiyor ki artık bu varyantların bulaşma ve yayılması engellensin.
“Sinovac aşısı yeni çıkan varyantlara karşı daha fazla zafiyet gösteriyor”
Sinovac aşısı yeni çıkan varyantlara karşı daha fazla zafiyet gösteriyor. O yüzden benim ve birçok uzman kişinin görüşü Sinovac olanların acilen üçüncü doz olarak mRNA aşılarından birini olmaları. Türkiye’de Sinovac aşısı olanlar yüksek risk grubu, yani 65 yaş üstü ve sağlık çalışanları ve diğer risk grupları. Dolayısıyla bunu öncelik haline getirmek gerekiyor.
“Türkiye’de aşılama iyi bir rakamda”
Türkiye şu anda günde 1-1.5 milyon aşı uyguluyor ki bu çok iyi bir rakam, bu hız 2-3 ay arasında devam ederse o zaman sonbaharda virüsün yayılma alanını çok daraltmamız ve salgını durdurmamız mümkün.