Aşırı sağcı grupların üyeleri, eski polis memurları, olimpiyatlarda altın madalya kazanmış bir yüzücü ve aktif görevdeki ABD Deniz Piyadeleri…
Bu kişiler, 6 Ocak 2021’deki ayaklanmayla ilgili başlatılan geniş çaplı soruşturma sonrası hüküm giyen yüzlerce kişi arasında yer alıyor.
Washington’daki federal mahkeme, Amerikan tarihinin en büyük ceza soruşturması haline gelen davalar, suçluların savunmalarının alındığı duruşmalar ve mahkumiyet kararlarıyla dolup taşmaya devam ediyor. Şüpheli avı henüz sona ermiş değil.
Başkent Washington Savcısı Matthew Graves Perşembe günü gazetecilere yaptığı açıklamada “Oylama ve tartışmalaranı yerine şiddet ve gözdağını koyamayız” dedi.
Yetkililer hala Kongre Binası’ndaki şiddet eylemleri nedeniyle aranan 80’den fazla kişinin kimliklerini tespit etmeye ve Kongre Binası saldırısından bir gün önce Cumhuriyetçi ve Demokrat ulusal komite ofislerinin önüne boru tipi bombaları kimin yerleştirdiğini bulmaya çalışıyor. Bazı 6 Ocak sanıkları cezalarını tamamlayarak cezaevinden tahliye edilse bile düzenli olarak yeni tutuklamalar olmaya devam ediyor
“6 Ocak’ın tüm failleri yasalar çerçevesinde sorumlu tutulacak”
Davalar, Donald Trump’ın Mart ayında, eski başkanın Kongre Binası saldırısı öncesinde 2020 seçim yenilgisini tersine çevirmek için komplo kurmakla suçlandığı davada yargılanacağı mahkemede görülüyor.
ABD Adalet Bakanı Merrick Garland Cuma günü yaptığı açıklamada, “Adalet Bakanlığı, ister o gün orada bulunsunlar ister demokrasimize yönelik saldırıdan cezai olarak sorumlu olsunlar, 6 Ocak’ın tüm faillerini yasalar çerçevesinde sorumlu tutacaktır” dedi.
Garland, Graves ve özel savcı Jack Smith tarafından açılan davaların, bakanlığın “soruşturmaların bağımsızlığı ve dürüstlüğünü teminen uzun süredir devam eden normlara uyduğunu” gösterdiğini söyledi.
1230’dan fazla kişiye suçlama
Baskınla ilgili olarak 1230’dan fazla kişi, izinsiz giriş gibi hafif suçlardan polis memurlarına saldırı ve kışkırtıcı komplo gibi ağır suçlara kadar değişen federal suçlarla itham edildi.
Associated Press veri tabanına göre, yaklaşık 730 kişi suçlamaları kabul ederken, yaklaşık 170 kişi de bir hakim ya da jüri tarafından karar verilen bir duruşmada en az bir suçtan mahkum edildi.
Sadece iki sanık tüm suçlamalardan beraat etti ve bu davalar jüri yerine hakim tarafından karara bağlandı.
Yaklaşık 750 kişi hüküm giyerken, bunların neredeyse üçte ikisi bir süre demir parmaklıklar ardında kaldı. Hapis cezaları birkaç gün aralıklı hapis cezalarından 22 yıl hapis cezasına kadar değişiyor. En uzun ceza, savcıların iktidarın CumhuriyetçiTrump’tan Demokrat Joe Biden’a devrini durdurma planı olarak tanımladıkları isyana teşvik komplosundan hüküm giyen aşırı sağcı Proud Boys’un lideri Enrique Tarrio’ya verildi.
Şiddete karışan bazı sanıklar da dahil pek çok isyancı cezalarını tamamladıktan sonra hapisten çıktı. Baskın sırasında bir polis memuruna yumruk atan ve 6 Ocak’ta kolluk kuvvetlerine saldırmaktan ceza alan ilk sanık olan New Jerseyli Scott Fairlamb,Haziran ayında serbest bırakıldı.
Gözler Anayasa Mahkemesi’nde
Savunma avukatları ve savcılar, yakında ABD Anayasa Mahkemesi tarafından görülecek ve yüzlerce 6 Ocak sanığını etkileyebilecek bir davayı yakından izliyor.
Yargıçlar geçen ay bir isyancının, Biden’ın Trump’a karşı 2020 başkanlık seçimi zaferinin Kongre tarafından onaylanmasının kesintiye uğraması anlamına gelen resmi bir duruşmayı engelleme suçlamasının savcılarca kullanılmasına itirazını görüşmeyi kabul etti.
Özel savcı Jack Smith tarafından açılan federal davada 300’den fazla 6 Ocak sanığı ve Trump engelleme suçuyla itham edildi. İsyancıları temsil eden avukatlar, 6 Ocak sanıklarına yöneltilen suçlamanın uygunsuz olduğunu savundu.
Yargıçlar Mart ya da Nisan ayında savunmaları dinleyecek. Kararın yaz başında verilmesi bekleniyor. Ancak engelleme suçlamasının gözden geçirilmesinin 6 Ocak’taki kovuşturmalar üzerinde şimdiden bazı etkileri oldu. En az iki sanık, yargıçları, Anayasa Mahkemesi bu konuda karar verene kadar cezalarını ertelemeye ikna etti.
İsyancılar firarda
Graves’e göre baskın sırasında kolluk kuvvetlerine saldırdığına inanılan onlarca kişinin kimliği henüz yetkililer tarafından tespit edilmedi. Suçlar için zaman aşımı süresinin beş yıl olduğunu hatırlatan Graves, bu kişilerin 6 Ocak 2026’ya kadar suçlanmaları gerektiğini söyledi.
Aralarında polis memurlarına biber gazı sıkmaktan hüküm giydikten sonra ev hapsindeyken ortadan kaybolan Floridalı Proud Boys üyesinin de bulunduğu çok sayıda sanık da suçlandıktan sonra kaçtı. Haftalarca bulunamayanChristopher Worrell Perşembe günü 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
FBI, aralarında Florida’dan bir ağabey-kardeşin de bulunduğu ve aylardır firarda olan bazı sanıkları aramaya devam ediyor. Olivia Pollock, Mart ayında başlaması gereken duruşmasından kısa bir süre önce ortadan kayboldu. Kardeşi Jonathan Pollock da kayıp. FBI, bir memurun yüzüne ve boğazına polis kalkanı dayamak, bir memuru merdivenlerden aşağı çekmek ve diğerlerini yumruklamakla suçlanan Jonathan Pollock’un tutuklanmasını sağlayacak bilgi için 30 bin dolara kadar ödül koydu.
Bir diğer sanık Evan Neumann ise Aralık 2021’deki duruşmasından iki ay sonra ABD’den kaçtı.
Bir diğer sanık Evan Neumann ise Aralık 2021’deki iddianamesinden iki ay sonra ABD’den kaçtı. Neumann’ın Belarus’ta yaşadığı düşünülüyor.
Bombayı koyan kimdi?
Baskınla ilgili en büyük gizemlerden biri, Kongre Binası saldırısından bir gün önce Cumhuriyetçi ve Demokrat ulusal komitelerin ofislerinin önüne iki boru tipi bomba yerleştiren kişinin kimliği. Geçen yıl yetkililer bu kişinin yakalanmasını sağlayacak bilgi için ödülü 500 bin dolara kadar çıkarmıştı. Boru bombaları ile baskın arasında bir bağlantı olup olmadığı belirsizliğini koruyor.
FBI Washington bürosundan sorumlu direktör yardımcısı David Sundberg, müfettişlerin son üç yıl boyunca binlerce saatlerini mülakatlar yaparak, kanıtları ve halktan gelen ipuçlarını tarayarak geçirdiklerini söyledi.
Sundberg Perşembe günü e-postayla yaptığı açıklamada, “Daha önce ortaya çıkmakta tereddüt etmiş ya da önemli bilgilere sahip olduğunu fark etmemiş olabilecek herkesi bizimle temasa geçmeye ve konuyla ilgili her şeyi paylaşmaya çağırıyoruz” dedi.
Patlayıcı düzenekler 5 Ocak 2021’de saat 19:30 ile 20:30 arasında iki binanın dışına yerleştirilmiş ancak görevliler bunları ertesi güne kadar bulamamıştı. Yetkililer 6 Ocak günü saat 12:45 civarında Cumhuriyetçi Ulusal Komite’nin (RNC) ofisine çağrıldı. Kısa bir süre sonra Demokratik Ulusal Komite (DNC) merkezinde de benzer bir patlayıcı cihaz bulunduğu ihbarı geldi. Bombalar güvenli hale getirildi ve kimse zarar görmedi.
FBI tarafından yayınlanan videoda gri kapüşonlu kazak, yüz maskesi ve eldiven giymiş bir kişinin patlayıcılardan birini DNC’nin dışındaki bir bankın altına yerleştirdiği görülüyor ve ayrıca bu kişi bomba yerleştirilmeden önce RNC’nin yakınındaki bir ara sokakta yürürken görülüyor. Bu kişinin sarı logolu siyah ve açık gri Nike Air Max Speed Turf spor ayakkabı giydiği belirtiliyor.
Kaynak: VoA Türkçe