2011 yılından beri New York Valiliği görevini üstlenen Andrew Cuomo, Demokrat Parti içinde oldukça güçlü olan köklü bir İtalyan aileden geliyor. Andrew Cuomo’nun babası Mario Cuomo, liberal fikirleriyle tanınan, adı sık sık ABD Demokrat Başkan adaylığı için geçen ve 1983-1994 yılları arasında art arda 3 dönem New York Valisi seçilen bir isim. Andrew Cuomo’nun kardeşi Chris Cuomo ise CNN’de görev yapan ünlü ve etkili bir televizyon programcısı.
Andrew Cuomo ve CNN anchorman’i kardeşi Chris Cuomo.
Andrew Cuomo, Demokrat Parti içinde merkez kanada aktif destek veren, Joe Biden, Hillary Clinton ve Nancy Pelosi gibi isimlerle sıkı ittifak halinde olan bir siyasetçi. Özellikle 2020 yazında COVİD-19 salgını New York’ta etkisini arttırdığında gerçekleştirdiği günlük bilgilendirme ve halkı sakinleştirmek için kullandığı nüktedan dil ile dikkatleri üzerine çekmiş, beğenilirliği ciddi bir şekilde artmış, bazı gazeteciler Demokrat başkan adaylığı önseçimini kazanan Joe Biden’in adaylıktan çekilip yerine Andrew Cuomo’nun aday gösterilmesi gerektiğini dahi yazmıştı. 2020 başkanlık önseçimlerinde yakın çevresinin çeşitli medya kuruluşlarına başkan adayı olabileceğine dair kulis haberi sızdırması ve Cuomo’nun uzun bir süre boyunca başkan adaylığına yeşil ışık yakması onun valilikten daha yüksek mevkilerde gözü olduğunun bir kanıtıydı.
Pandemi sırasındaki basın toplantıları Coumo’nun popülaritesini artırmıştı.
Sola karşı seçim ittifakı
Demokrat Parti’nin merkez kanadına mensup olan Cuomo, 2018 New York Valiliği Demokrat Adaylığı Önseçimlerinde sol kanat tarafından ciddi bir şekilde hedef alındı. Sex and City filmiyle tanınan ünlü oyuncu ve sol aktivist Cynthia Nixon adaylığını açıkladı ve Vali Yardımcılığı, Eyalet Başsavcılığı gibi mevkilere aday olan sol kanat siyasetçilerle birlikte Cuomo ve ekibine yönelik bir kampanya düzenledi. Cuomo ise, Eyalet Başsavcılığı’na aday olan, halk tarafından sevilen hukukçu Letitia James ile bir işbirliğine giderek seçim döneminde birlikte çalıştı. Eyaletin ilk siyah kadın başsavcısı seçilen James, seçimlerde sol kanada aktif destek vermeyerek ve Cuomo ile iş birliği yaparak siyah seçmenin desteğinin de merkez kanat isimlere yönelmesine bir nevi vesile oldu. Andrew Cuomo’nun, önseçimde Cynthia Nixon’ı büyük bir farkla yenmesinin sebeplerinden birinin de sol kanadın siyah oyu alamaması ve Letitia James’in kampanya sürecindeki başarısı olduğu özellikle bazı medya organları tarafından dile getirilmişti.
Andrew Cuomo, Sex and City ile tanınan ünlü oyuncu ve sol aktivist Cynthia Nixon seçimlerde karşı karşıya gelmişti.
Skandalların valisi Cuomo
COVİD-19 salgını sırasında huzurevlerindeki ölüm sayılarını yüzde 50 oranında az göstermek suretiyle valilik yetkilerini kötüye kullandığının ortaya çıkması Andrew Cuomo’nun ilk skandalıydı. Bir zamanlar kendisiyle yoğun bir işbirliği içinde olduğu Eyalet Başsavcısı Letitia James, açıkladığı soruşturma raporunda Cuomo’nun ölü sayılarını sakladığına kanaat getirdi. Bu rapordan kısa bir süre sonra ise, Cuomo’nun yakın çalışma arkadaşı DeRosa’nın Demokrat yerel siyasetçilere bu skandalı itiraf ettiği bir ses kaydı yayınlandı ve böylece Cuomo’nun yürüttüğü şeffaf pandemi iletişimi ve yönetimine ciddi eleştiriler gelmeye başladı. Cuomo’nun ölüm rakamlarını saklamak istemesinin temel sebebinin Trump’ın bu ölüm sayılarını 2020 seçimlerinde kullanmasını engellemek olduğu belirtildi.
Andrew Cuomo’nun ikinci skandalı ise hakkındaki cinsel taciz suçlamaları oldu. Cuomo’nun yakın çalışma ekibinde görev alan kadınlar, Aralık 2020 tarihinden itibaren konuşmaya ve yaşadıklarını teker teker anlatmaya başladılar. Süreç içerisinde toplam 11 kadın Cuomo’nun kendilerine karşı cinsel tacizde bulunduğunu açıkladı, çeşitli medya kuruluşlarına yaşadıklarını detaylarıyla anlattı. Cuomo’nun cinsel tacize varan davranışları nedeniyle çalışma ortamının güvensiz olduğu özellikle medya tarafından vurgulandı. Bütün bu iddiaların sonucunda, New York Eyalet Başsavcısı Letitia James, bir hukuk bürosuyla anlaşarak Cuomo ile iddiada bulunan kadınları dinleyeceklerini ve bağımsız bir soruşturma yürüteceklerini açıkladı. 3 Ağustos 2021 tarihinde ise, Eyalet Başsavcısı Letitia James, 11 kadının da iddialarına inandığını ve yürüttüğü soruşturma neticesinde Cuomo’nun cinsel taciz suçunu işlediğine kanaat getirdiğini açıkladı.
“Cadı Avı” mı?
Cuomo ve yakın ekibi, henüz rapor açıklanmadan medyaya verdikleri demeçlerde Letitia James’in ileride vali olmak istediği için Cuomo’yu suçlu göstermek istediğini, bu soruşturmanın bir cadı avı ve tamamen siyasi saiklerle yürütülen bir süreç olduğunu belirtti. Rapor açıklandıktan sonra ise Cuomo, bir video yayınlayarak iddiaları, soruşturma sonucunu reddetti, mahkeme sürecinde gerçeklerin ortaya çıkacağını belirtti ve istifa etmeyeceğini söyledi. Cuomo, ayrıca bu videoda herkes ile samimiyetten dolayı yakın fiziksel temas kurduğunu söyledi, birçok farklı isimle yakın fiziksel temas kurduğu görüntüleri paylaştı.
İstifa mı, azil mi?
Letitia James’in soruşturma raporunu açıklamasının ardından, Temsilciler Meclisi lideri Demokrat Nancy Pelosi ve ABD Başkanı Joe Biden başta olmak üzere birçok etkin Demokrat siyasetçi Cuomo’nun istifa etmesi gerektiğini belirtti. Özellikle hakkında cinsel taciz iddiası bulunan Cumhuriyetçi siyasetçilerin hemen görevi bırakması gerektiğini savunan Demokratlar, kendileriyle çelişmemek ve kadın hakları konusunda ikili davranmakla suçlanmamak için Cuomo’yu sert sözlerle istifaya davet ettiler. Partisinde yalnız bırakılan Cuomo’nun, istifa etmezse New York Eyalet Temsilciler Meclisi’ndeki Demokrat çoğunluk tarafından azledilmesi bekleniyor. Cuomo hakkında önümüzdeki günlerde çeşitli ceza davalarının açılması, iddiaların yargı önüne taşınması, böylece skandalın boyutunun daha da büyümesi bekleniyor.
Quinnipac’ın yaptığı 4-5 Ağustos 2021 tarihli ankete göre New Yorkluların yüzde 70’i Cuomo’nun istifa etmesi gerektiğini düşünüyor. Cuomo görevden alınırsa, Vali Yardımcısı Kathy Hochul göreve gelecek ve New York’un ilk kadın valisi olacak.
Partiyi korumak yerine kadın haklarını öncelemek
Demokrat Parti’nin en ünlü ve popüler valilerinden birinin cinsel taciz iddialarıyla gündeme gelmesi Demokrat Parti’ye doğal olarak zarar verdi ve Cumhuriyetçilerin elini güçlendirdi. Fakat diğer yandan Demokrat siyasetçilerin kendilerine bu kadar yakın bir ismi siyasi çıkar uğruna korumamaları, sahip çıkmamaları da kadın hakları açısından önemli bir eşik olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle 2018 seçimlerinde Cuomo ile işbirliği yürüten Letitia James’in elde edeceği politik yararlar, Cuomo ile yürüteceği gizli anlaşmalar uğruna bu iddiaları görmezden gelmek yerine üzerine gitmesi, bağımsız bir süreç yöneterek kendi partisindeki güçlü bir ismin cinsel taciz suçu işlediğine kanaat getirdiğini açıklaması oldukça önemli bir gelişme.
Cuomo’nun yaşadıkları bütün ABD’ye siyasi sadakat ile kadın hakları ikileminde kadın haklarını önceleyen siyasetçilerin önemini bir kez daha hatırlattı ve bütün erkek siyasetçilere net bir mesaj verdi: Ne kadar güçlü olursanız olun, kadınlara yaşattıklarınızın hesabını vereceksiniz.
Yeni bir Yıldız: Letitia James
Başsavcı Letitia James, Coumo’nun seçimlerde destekçisiydi, şimdi en büyük darbe ondan geldi.
Bütün bu skandalların arasından ise ABD yeni bir siyasi yıldız kazandı: Kadın haklarını korumak için kendi partisinin valisine karşı gelen, siyasi sadakati arka plana iten bağımsız bir hukukçu ve siyasetçi Başsavcı Letitia James. Özellikle başkanlığı döneminde Trump’ı çok sert bir şekilde eleştiren James, ilkeleri uğruna kendi partisindeki isimlerle de mücadele edebileceğini gösterdiği için saygı duyulan bir isim haline dönüştü. Siyah seçmen tarafından aktif olarak desteklenen, yetenekli bir konuşmacı olan James’in önümüzdeki valilik seçimlerinde aday olması veya New York Senatörlüğü önseçimlerinde şansını denemesi yüksek bir olasılık. Özellikle Cuomo’nun muhtemel istifası veya görevden alınması sürecinde James’in ulusal düzeyde tanınırlığını ve beğenilirliğini arttırması çok yüksek bir olasılık. Bu nedenle bundan böyle Letitia James’in adını ABD siyasetinde çok daha sık göreceğimiz neredeyse kesin.