Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 5651 Sayılı Kanun’a eklemeler getiren yeni sosyal medya düzenlemesini onayladı. Yeni yasayla birlikte kullanıcı sayıları günde 1 milyondan fazla olan Twitter, Facebook gibi şirketlere Türkiye’de temsilcilik açma zorunluluğu getirildi.
Peki, dijital dünyanın devleri bu zorunluluğa uymazsa ne olacak?
Temsilcilik açmayan şirketlere, para cezasından reklam yasağına, oradan da bant daraltmasına uzanan kademeli yaptırımlar uygulanacak.
Bu kademeler sırasıyla şöyle:
– Sosyal medya şirketlerine önce bir tebligatta bulunulacak.
– Eğer temsilci atanmazsa, ilk aşamada 10 milyon lira para cezası uygulanacak.
– Şirketler 30 gün geçmesine rağmen temsilci belirlemezse, bu ceza 30 milyon liraya yükselecek.
– Yine de temsilci atanmazsa, şirketler reklam yasağına çarptırılacak.
– Reklam yasağından 3 ay geçtikten sonra da bir temsilci atanmazsa, bu sitelerin internet bant trafiği yüzde elli daraltılacak, yani siteye erişim yavaşlatılacak.
– Bu işlemden bir ay geçtikten sonra da temsilci belirlenmezse, bant trafiği yüzde 90’a kadar daraltılacak.
İnsan hakları hukukçusu Kerem Altıparmak, tam da bu noktada yasada bir boşluk oluştuğu kanaatinde. Sosyal medya hesabından görüşlerini paylaşan Altıparmak, bir temsilci atayan, bir ofis açıp içine masa ve sandalye koyan şirketlere karşı, bunlar hak ve özgürlüklere uygun olmayan içerikleri kaldırma taleplerini uygulamasa da hiçbir yaptırımın uygulanamayacağını savundu.
“Milyonlarca lira para cezasını bir kişiden nasıl tahsil edeceksiniz?”
Kerem Altıparmak şu ifadeleri kullandı:
“Teklif yasalaştı. Boşluk şu. Yasa eğer bir temsilci bulundurulmazsa bant daraltmaya kadar varan yaptırımlar öngörüyor. Ama temsilci atandıktan sonra uygulanacak yaptırımlar sadece para cezası. Şöyle diyelim, Twitter temsilciyi atadı. Ofise de bir sandalye ve masa aldı. Ama yasada öngörüldüğü gibi verileri Türkiye’de tutmuyor. Bunun yaptırımı ne? Hiçbir yaptırımı yok.
“İçerik çıkarma kararını ifade özgürlüğüne aykırı olduğu için uygulamadı. (Talebi reddedilen) kişi de gitti dava açtı ve kazandı. Parayı kimden alacaklar? Masa/sandalye mi satılacak? Temsilciye şirketin borçlarını yıkamazsınız. Zaten yıksanız ne olacak, milyonlarca lira para cezasını bir kişiden nasıl tahsil edeceksiniz?
“Bu durumda Twitter Türkiye’ye temsilci atasa ama ilkelerinden vazgeçmese ve verileri de Türkiye’ye getirmese bu yasa çalışmasına engel değil.
“Yeniden yasa çıkarılabilir tabii. Ama Ekime kadar Meclis tatil. Dahası uygulama olmadan bu gerekçeyle değişiklik yapamazlar. Bu nedenle nereden baksanız, 1-1,5 yıl değişiklik yapamazlar. O zamana kadar kim öle kim kala.
“Sonuç: Ben sosyal ağların yerinde olsam, atarım bir kişiyi. Koyarım masa ve sandalyeyi. İfade özgürlüğü ve diğer temel haklara aykırı karar ve talepleri uygulamam. Bu yasaya göre kimse de bir şey yapamaz. Sonrasını nasıl sansür yapacağım diye hükümet düşünsün.”