Tarih öğretmeni Samuel Paty, derste ifade özgürlüğü konusunu anlatırken öğrencilerine Charlie Hebdo dergisinde yayımlanan Hz. Muhammed karikatürleri gösterdiği gerekçesiyle 16 Ekim 2020’de Çeçen uyruklu 18 yaşındaki bir saldırgan tarafından başı kesilerek öldürülmüştü.
Macron’un cenazesine katıldığı ve “Cumhuriyetin sembolü” ilan ettiği Paty için, 10 gündür Fransa’nın her yerinde anma törenleri düzenleniyor.
Fransa Dışişleri Bakanlığı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Macron ile ilgili sözlerini kınarken, Türkiye’nin Paty ile ilgili başsağlığı mesajı yayımlamadan Macron’u eleştirdiğini hatırlatmıştı.
Peki Fransa’yı sarsan cinayetle ilgili Türkiye’den kim, ne zaman, nasıl bir tepki verdi?
İlk açıklamayı cinayetten bir gün sonra (17 Ekim) Türkiye’nin Paris Büyükelçisi İsmail Hakkı Musa şahsi Twitter hesabından yaptı.
Musa, “Conflans-Sainte-Honorine’de bir öğretmenin hunharca katledilmesinden dehşete kapıldım. Hiçbir şey bunu haklı gösteremez. Yakınlarına başsağlığı diliyorum” dedi.
Ardından olayla ilgili Ankara’dan 25 Ekim’e kadar herhangi bir açıklama yapılmadı.
24 Ekim’de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kayseri’de Fransa Cumhurbaşkanı Macron için söylediği sözlerin ardından Fransa Türkiye’deki büyükelçisini geri çağrıldı.
25 Ekim’de Fransa Dışişleri Bakanı Le Drian sosyal medya hesabına koyduğu açıklamada Erdoğan’ın Macron’la ilgili sözlerini kınarken, Türkiye’nin öldürülen öğretmenle ilgili resmi bir kınama yayımlamadığını söyledi.
Dışişleri Bakanlığı: “Siz PKK’nın öldürdüğü öğretmenler için taziye yayımladınız mı?”
Bu sözler üzerine 25 Ekim günü Dışişleri Bakanlığı Paty ile ilgili ilk kez bir mesaj yayımlayarak “Türkiye, her tür terör ve şiddetle yıllardır mücadele eden bir ülke olarak, bu olayların tüm mağdurları gibi Samuel Paty cinayetinden de üzüntü duymuştur. Fransa’da devletimizin en üst düzeydeki temsilcisi Paris Büyükelçimizce de bu üzüntümüz ifade edilmiştir” dedi.
Bakanlığın açıklaması şöyle:
“Fransa, Dışişleri Bakanı Le Drian’ın Ankara Büyükelçisinin istişareler için Paris’e çağrılması kararını açıklarken, Fransa’nın kendi başlattığı ve tırmandırdığı bir gerilim sürecini izah etmeye çalıştığı anlaşılmaktadır.
“Açıklamada dile getirilen hususlar, ne yazık ki, Fransa’nın olaylara ve ikili ilişkilerimize tek yanlı ve ben merkezci yaklaşımının sürdüğünü göstermektedir.
“Fransa Cumhurbaşkanı ve Fransız medyasınca uzun süredir Sayın Cumhurbaşkanımız ve ülkemizin hedef gösterilmesine ses çıkarılmamaktadır. Müslümanları rencide eden karikatürlerin ‘ifade özgürlüğü’ kisvesiyle devlet binalarına yansıtılmasına da keza tepki gösterilmemektedir. Gerçekler dile getirildiğinde Batı’nın her zamanki çifte standardıyla ‘ifade özgürlüğü’ yok sayılmaktadır.
“Türkiye, her tür terör ve şiddetle yıllardır mücadele eden bir ülke olarak, bu olayların tüm mağdurları gibi Samuel Paty cinayetinden de üzüntü duymuştur. Fransa’da devletimizin en üst düzeydeki temsilcisi Paris Büyükelçimizce de bu üzüntümüz ifade edilmiştir. Türkiye’nin terör bağlamındaki hassasiyeti dil, din, ırk ve düşünce ayrımı içermemektedir. Hal böyleyken, yıllarca terör örgütü PKK tarafından şehit edilen öğretmenlerimizle ilgili bir kez olsun açıklama yapma ihtiyacı duymayan Fransa’nın bugün bu tür bir hassasiyet içine girmesi de ayrıca manidardır.”
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın da 10 gün sonra kınadı
Cumhurbaşkanlığı ve kabineden Samuel Paty’nin öldürülmesi ile ilgili tek açıklama ise Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’dan geldi. Kalın, olaydan 10 gün sonra 26 Ekim’de attığı tivitlerde saldırıyı kınadı:
“Bazıları Peygamber Efendimizi canımızdan çok sevdiğimizi anlamayabilir. Ona yapılan hakareti kendimize yapılmış kabul ettiğimizi kavramayabilir. O’na olan muhabbetimize ‘fanatizm’ diyebilir.
“Bu onların nasipsizliğidir. Biz bunu onlara da ısrarla ve en güzel şekilde anlatacağız.
“Bu noktada Fransa’da Samuel Paty’nin canice katledilmesini şiddetle kınıyoruz ve bu barbarlığı reddediyoruz. Bu cinayetin hiçbir meşru tarafı yoktur.
“Kötülükle mücadele ederken canavarlaşmak, en büyük felakettir.”
AA, Türkçe olarak görmediği haberi İngilizce ve Fransızca olarak yayımlamış
AA’nın ise katledilen öğretmen Samuel Paty ile ilgili Türkçe olarak hiçbir haber yayımlamadığı, haberi sadece Fransızca ve İngilizce olarak servis ettiği anlaşıldı.