Konser, bağımsızlık savaşını, Katolik inancını ve “Hırvat halkının tarihi mücadelesini” yücelten bir atmosferde gerçekleşti. Sahne dev bir Hırvat bayrağıyla çevrilmişti; arka planda ise haçlar, Aziz Mihail ikonaları ve savaş dönemi üniformaları yer alıyordu. Thompson’un birçok şarkısında Tanrı, millet ve toprak temaları iç içe geçti.
“Za dom spremni” sloganı yankılandı
Konser boyunca binlerce kişinin, Ustaşa rejiminin sembolü olarak bilinen “Za dom spremni” (Yurda hazırız) sloganını hep bir ağızdan söylemesi, özellikle Avrupa kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Bu ifade, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası’nın müttefiki olan faşist Ustaşa rejimi tarafından kullanılıyordu.
Bazı katılımcılar, eski Ustaşa sembolleri taşıyan tişörtler, kara güneş dövmeleri ve Hırvat askeri üniformalarına benzer kıyafetlerle görüntülendi. Sosyal medyada paylaşılan videolarda, kalabalığın bazı bölümlerinde nazi selamına benzer hareketler dikkat çekti. Etkinlik sırasında Nazi Almanyası’na ait SS sembollerini andıran bayrakların dalgalandığı da görüldü.
Katolik kimlik ön planda
Konserin büyük bölümü Katolik liturjisine gönderme yapan öğelerle bezendi. Thompson, sahnede Hz. İsa’nın haçıyla birlikte “Tanrı Hırvatistan’ı korusun” diyerek konuşma yaptı. Konserin açılışı İncil’den pasajlar okunarak başladı, ardından Hırvatistan için dua edildi.
Thompson, konserin ortasında yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Bu topraklar, inancımızla, fedakârlığımızla ve kanımızla yoğruldu. Biz Tanrı’nın çocuklarıyız ve O’nun lütfuyla özgür kaldık.”
Eleştiriler ve siyasi yansımalar
Sırbistan, Bosna Hersek ve Yahudi topluluklarının temsilcileri, konseri “aşırı milliyetçiliğin ve faşist nostaljinin yeniden üretimi” olarak nitelendirdi. Avrupa’daki bazı insan hakları kuruluşları, nefret söylemi, tarihi revizyonizm ve aşırılık yanlısı sembollerin normalleştirilmesi gerekçesiyle etkinliğe tepki gösterdi.
Avrupa Komisyonu İnsan Hakları Ofisi, “Kültürel etkinlikler, savaş dönemlerinin faşist ideolojilerini yüceltmek için bir alan olmamalıdır,” açıklamasında bulundu.
Thompson Kimdir?
Marko Perković Thompson, 1990’lı yıllarda Hırvatistan’ın bağımsızlık savaşı sırasında asker olarak görev yaparken müzikle tanındı. Milliyetçi marşları ve Hıristiyan temalı şarkılarıyla popülerlik kazansa da, Ustaşa dönemine yaptığı göndermeler ve tartışmalı sembolleri nedeniyle sıkça yasaklamalarla ve uluslararası tepkilerle karşılaştı. Almanya ve İsviçre gibi ülkelerde konser vermesi zaman zaman yasaklandı.