Ana SayfaHaberlerDünya51 sene sonra Kongo’ya dönen emanet: Bağımsızlığın lideri Lumumba’nın altın dişi

51 sene sonra Kongo’ya dönen emanet: Bağımsızlığın lideri Lumumba’nın altın dişi

Kongo’nun Belçika’dan bağımsızlığını kazanmasında etkin rolü olan ve bağımsız Kongo’nun ilk başbakanı seçilen Patrice Lumumba’ya ait altın diş 51 sene sonra özel bir törenle aile üyelerine geri verildi. Sadece 3 ay boyunca başbakanlık görevini üstlenen Lumumba, Belçika ordusunun desteğini alan bir darbe girişimiyle görevden alınmış, kurşuna dizilmiş, cesedi asit fıçısına atılarak yok edilmişti. Cesedin yok edilmesi işleminde görev alan Belçikalı asker Gerard Soete, Lumumba’nın altın dişini gizlice asit fıçısından almış ve ülkesine götürmüştü.

Belçika sömürgesi Kongo 1960’ta bağımsızlığını ilan etmiş, bağımsızlık mücadelesinin lideri Patrice Lumumba ilk başbakan olarak göreve başlamıştı. Ne var ki Lumumba üç ay sonra isyancılar tarafından düzenlenen bir darbe sonucunda görevden alındı. Destekçileri, darbenin arkasında Lumumba’nın komünist olduğunu düşünen ABD, Birleşik Krallık ve Belçika’nın olduğunu söyledi.

Belçika askerleri, darbe sonrasında kurşuna dizilen Lumumba’nın cesedinin yok edilmesi ve böylece bir kahramana dönüşmemesi için isyancılarla aktif iş birliği yapmış, askerler cesedin asitle yok edilme işleminde rol almıştı. Bu askerlerden biri olan Gerard Soete, asidin yok edemediği altın dişi beraberinde Belçika’ya götürdü ve çevresine bu olayı anlatmaya başladı. Belçika hükümeti talep etse de Soete altın dişi denize attığını belirtti ve otoriterlerle iş birliği yapmayı reddetti.

Gerard Soete, 2000 yılında hayatını kaybetti. İki yıl sonra Belçika Lumumba’nın öldürülmesinde ve cesedinin yok edilmesinde sorumluluğunun olduğunu kabul etti ve özür diledi. 2016 yılında Belçika polisi, Lumumba’nın ailesinin başvurusu üzerine Soete’nin mirasçısı olan kızının evinde arama yaparak altın dişi ele geçirdi. 2020 yılında altın dişin mahkeme kararı ile Kongo’ya geri verilmesine karar verildi.

Lumumba’ya ait altın diş 20 Haziran 2022 tarihinde düzenlenen özel bir resmî törenle Belçika tarafından Lumumba’nın ailesine verildi. Törene Kongo ve Belçika devlet başkanları, başbakanları katıldı, altın diş sembolik bir tabutun içerisine konularak geri verildi, böylece Lumumba’nın cenaze töreni yıllar sonra gerçekleştirilmiş oldu. Belçika Kralı Philippe ise törenden önce, 9 Haziran 2022’de Belçika’nın Kongo’da sebep olduğu acılardan dolayı üzüntü duyduğunu belirtti, sömürge geçmişine dair resmen özür dilememesi tepki yarattı.

- Advertisment -