ABD Dışişleri Bakanlığı, Batı Şeria’daki Filistin Özerk Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas ve 80 Filistinli yetkilinin vize işlemlerinin iptal edildiğini duyurdu.
Bu karar, Mahmud ve Filistinli yetkililerin gelecek ay New York’ta yapılacak 80. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’na katılımını engelliyor.
BM Genel Kurulu’na ev sahipliği yapan ABD’nin bu kararı olağan dışı görülüyor. Zira Washington yönetimi, BM merkezlerini ziyaret etmek isteyen tüm ülkelerin yetkililerin seyahatleri için gerekli düzenlemeleri yapmaktan sorumlu.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Filistinli liderleri “barış çabalarını baltalamakla” ve Filistin devletini tek taraflı tanınması ile suçladı.
Söz konusu BM Genel Kurulu oturumu, Filistin’in devlet olarak tanınması için Fransa’nın başını çektiği uluslararası girişimlere de sahne olacak. Bazı Avrupa ülkeleri dahil birçok ülke, BM Genel Kurulu’nda Filistin’i devlet olarak tanımaya hazırlanıyordu.
Filistin’in BM Büyükelçisi Riyad Mansur, daha önceden yaptığı açıklamada Abbas ve Filistinli delegelerin New York’taki oturuma katılacağını bildirmişti. Ancak ABD Dışişleri Bakanlığı, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ve Filistin Özerk Yönetimi üyelerinin vize süreçlerinin iptal edilmesinin Abbas ve delegeleri etkileyeceğini bildirdi.
Mahmud Abbas’ın lideri olduğu Filistin Özerk Yönetimi’nden yapılan açıklamada, vize kararını “şaşkınlıkla karşıladıkları” ve kararın uluslararası yasalarla çeliştiği bildirildi.
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar ise kararı memnuniyetle karşıladıklarını söyledi.
Ülkelerin Filistin’i tanıma planları
Fransa, İngiltere, Kanada ve Avustralya’nın da dahil olduğu birçok ülke, Eylül’de yapılacak Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda Filistin’i devlet olarak tanımayı planladıklarını açıkladı.
Mayıs 2024’te yaptığı açıklamada Avustralya hükümeti, “iki devletli çözüme ön ayak olmak üzere” Filistin’i devlet olarak tanıyabileceğini bildirmişti.
Avustralya’da hükümet, “Ortadoğu’da şiddet döngüsünü kırmak, çatışmaya ve Gazze’deki açlığa ve acılara son vermek için insanlığın en büyük umudu iki devletli çözümdür” açıklamasını yaptı.
Ülkeler bu kararlarında, Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas’ın “Hamas’ın gelecekteki bir devlette payı olmayacağı” taahhüdünün etkili olduğunu da dile getirdiler.
Kanada Başbakanı Mark Carney, Filistin’i tanıma kararlarının bazı koşullara bağlı olduğunu söylemiş, bu koşullar arasında Filistin Ulusal Yönetimi’nin ciddi bir reformdan geçmesi, 2026’da Hamas’ın katılamayacağı bir genel seçim düzenlemesi ve bölgenin silahsızlandırılması ifade edilmişti.
Carney’den önce de İngiltere Başbakanı Keir Starmer, koşullara bağlı olarak Eylül’de Filistin’i tanıyacağını açıklamıştı. Fakat İngiltere’nin koşulları Filistin Ulusal Yönetimi’ne değil, İsrail hükümetine bağlıydı.
Bundan önce de Fransa Eylül’de Filistin’i devlet olarak tanıyacağını duyurdu.
Yaklaşık bir yıl önce, İspanya, Norveç, İrlanda, Slovenya ve Ermenistan Filistin’i tanıyan ülkeler listesine dahil olmuştu.
Birleşmiş Milletler’e üye 193 ülke arasında Filistin’i devlet olarak tanıyanların sayısı Fransa’nın da katılımıyla 149’a yükselecek. İngiltere, Kanada ve Avustralya da katılırsa bu sayı 152 olacak.
- – BBC Türkçe