Amerikan medyasının ABD’li yetkililere dayandırdığı haberlerde Başkan Joe Biden’ın “Ermeni Soykırımını Anma Günü” olarak kabul edilen 24 Nisan’da, 1915’de Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1,5 milyon sivil Ermeni’nin sürgün sırasında öldürülmesini “soykırım” olarak tanımaya hazırlandığı belirtildi.
Yetkililer, ABD’nin “Ermeni soykırımını” kabul etmesiyle, insan hakları konusunda verilecek mesajın Türkiye ile ittifakı yıpratma riskinden daha ağır basacağı görüşünün hakim olduğunu belirtti.
Beyaz Saray basın sözcüsü Jen Psaki yönetimin Cumartesi günü konuyla ilgili “söyleyecek daha çok şeyi” olacağını belirterek, daha fazla ayrıntı vermedi.
Ermenistan Dışişleri Bakanı Ara Ayvazyan Çarşamba günü verdiği bir röportajda, “ABD’nin (soykırımı) tanıması birçok ülke için bir tür ahlaki işaret olacaktır” ifadesini kullandı. Ayvazyan, ABD’nin “Ermeni soykırımını” tanımasının “Ermenistan veya Türkiye ile ilgili bir durum” olmadığını belirterek, “Bu, geçmiş, şimdiki ve gelecekteki soykırımı tanıma ve kınama yükümlülüğümüzle ilgili” dedi.
Joe Biden Cumartesi günü “soykırımı” kabul ettiğini açıklarsa, görev başındayken “soykırımı” tanıyan ilk ABD başkanı olacak. 1981’de dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan ilk kez “Ermeni soykırımına” atıfta bulunulan yazılı bir açıklama yapmıştı.
Kongre üyelerinden “soykırımı tanıyın” mektubu
24 Nisan öncesi, Başkan Biden’a “soykırımı” tanıması yönünde çağrılar da artıyor. ABD Kongresi’ndeki iki partiden 100’ün üzerinde üye Başkan Joe Biden’a yazdıkları açık mektupta, 24 Nisan’da yapacağı açıklamada 1915 olaylarını “Ermeni soykırımı” olarak resmen tanıması çağrısında bulundu.
Mektupta, “24 Nisan’da dünya Ermeni Soykırımı’nın, 1915’ten 1923’e kadar Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1 milyon 500 bin Ermeni’nin sistematik olarak öldürülmesinin ve birçoğunun da yerlerinden edilmesinin 106’ıncı yıldönümünü anacak. Yıllar boyunca dünya liderleri, 20’inci yüzyılın bu ilk soykırımını tanırken, ABD Başkanları sessiz kalmayı sürdürdü. Gururlu Ermeni-Amerikan toplumu ve doğruluk ve adaleti destekleyen herkesle birlikte sizi 24 Nisan açıklamasında Ermeni Soykırımı’nı açıkça ve doğrudan tanımaya çağırıyoruz” denildi.
Senato tanımıştı
ABD’de Senato 2019 yılında, 1915 olaylarını oy birliğiyle soykırım olarak kabul ettiğini açıklamış, ancak Donald Trump yönetimi, 1915 olaylarını “soykırım” olarak görmediklerini ilan etmişti. Dönemin ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Morgan Ortagus, “Yönetimin duruşu değişmedi” ifadesini kullanmış, “Görüşümüzü, Başkan’ın geçen Nisan ayındaki açıklamasında yansıttık” demişti.
Eski Başkan Donald Trump, 24 Nisan 2019’daki açıklamasında “20’nci yüzyılın en kötü kitlesel kıyımlarından biri” derken “soykırım” ifadesini kullanmamıştı.
Kaynak: Deutsche Welle Türkçe