Barış Manço’nun meşhur Japonya konserine ev sahipliği yapan Budist tarikatının lideri Daisaku Ikeda yaşamını kaybetti.
Soka Gakkai tarikatından bugün yapılan açıklamada Ikeda’nın, başkent Tokyo’daki evinde çarşamba günü 95 yaşında hayatını yitirdiği bildirildi.
Ikeada, 1975’te kurduğu Soka Gakkai International (SGI) adlı vakıfla, tarikatın Niçiren Budizmi’ni temel alan öğretilerinin Japonya’da tekrar rağbet görmesini sağladığı gibi, bunları tüm dünyaya yaydı.
Öğreti, 1222-1282’de yaşayan Japon Budist rahip Niçiren tarafından geliştirilmişti.
Ikeda’nın önderliğinde Soka Gakkai tarikatı, 192 ülkede merkeze sahip dev bir harekete dönüştü. Örgütün, 125,7 milyon nüfusa sahip Japonya’da 8 milyon takipçisi var. Ülke dışındaki üye sayısıysa 3 milyona yakın.
Japonya Başbakanı Fumiyo Kişida, Twitter hesabından yaptığı açıklamada Ikeda’nın ölümünden üzüntü duyduğunu belirterek, “Japonya’da ve yurtdışında barışı, kültürü ve eğitimi yayma çalışmalarıyla tarihte büyük iz bıraktı” ifadelerini kullandı.
Barış Manço, tarikat liderinin Tokyo’da kurduğu Soka Üniversitesi’nde 1991’de meşhur konserini de vermişti.
Ikeda’nın, elinde Soka Gakkai ve Türkiye bayraklarıyla dinlediği konserde duayen sanatçıya sarıldığı anlar kameralara yansımıştı.
Manço’nun konseri, 1996’da Barış Manço Live in Japan adıyla yayımlanmıştı. Albümdeki tek Japonca şarkı “Toki No Tabibito”nun sözleri, Ikeda’nın şarkıcıya atfettiği 11 sayfalık şiirden alıntılanarak hazırlanmıştı.
İmparatorluğa karşı hareket olarak başladı
Soka Gakkai hareketinin kurucuları Tsunesaburo Makiguçi ve Josei Toda, ülkeyi II. Dünya Savaşı’na sokan Japon İmparatorluğu’nun izlediği agresif yayılmacı politikaya ve Şinto dininin imparatorluk ideolojisiyle harmanlanarak kullanılmasına karşıydı.
Ikeda’nın akıl hocası olan Toda, 1943’te imparatora karşı hainlik yaptığı gerekçesiyle tarikatın ilk lideri Makiguçi’yle birlikte hapse atıldı. Toda’nın akıl hocası Makiguçi bir yıl sonra hapiste yaşamını yitirdi. Toda ise 1945’te serbest bırakıldı.
Ikeda, Toda’nın liderliğindeki Soka Gakkai’de 1954’te halkla ilişkiler direktörü olarak görev yapmaya başladı. Tarikattan üç kişi, 1956’daki meclis seçimlerinde bağımsız aday olarak meclise girmeyi başardı. Ancak Ikeda, adayların seçilebilmesi için yürütülen kampanyada seçmenlere sigara ve yiyecek dağıtarak oy toplamaya çalıştığı gerekçesiyle iki hafta hapse atıldı.
1960’ta tarikatın başına geçen Ikeda, hareketin siyasi kolu olarak 1962’de Komeito adlı partiyi kurdu. Ayrıca hareketin siyasi bildirilerini paylaştığı ve halen basılan Seikyo Şimbun adlı gazetenin de ilk sayısı aynı yıl basıldı.
Ikeda, hareketin başına geçtiği ilk sene ABD, Brezilya ve Kanada’ya ziyaretler düzenledi. SGI’nın ABD’deki ilk ofisi de Kaliforniya eyaletindeki Los Angeles’ta 1963’te açıldı.
Laiklik tartışması
1969’daki genel seçimlerde yolsuzluk yaptıkları gerekçesiyle partinin 22 üyesi tutuklandı, 8’i de hapse gönderildi. Parti ayrıca Soka Gakkai hareketiyle bağları nedeniyle, Japonya Anayasası’ndaki laiklik maddesini ihlal ettiği için eleştiri de topladı. 1970’teyse Ikeda, Komeito’yla Soka Gakkai’nin faaliyetlerinin tamamen ayrıldığını duyurdu.
1979’da tarikatın liderliğinden ayrılan Ikeda, ölene dek onursal başkanlık sıfatını korudu.
1998’de yenilenen Komeito, Kişida liderliğindeki Liberal Demokrat Parti’nin mevcut iktidar ortaklarından.