Daha önce sorunlu üye ülkelere askeri güç gönderen ve yaptırımlar uygulayan Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), darbe liderlerine Pazar gününe kadar geri çekilmelerini söylemişti. Ancak darbe liderleri bunun yerine Nijer’in hava sahasını kapattı ve ülkeyi savunma sözü verdi.
Darbe liderlerinin sözcüsü ulusal televizyonda yaptığı açıklamada “Nijer’in silahlı kuvvetleri ve tüm savunma ve güvenlik güçlerimiz, halkımızın şaşmaz desteğiyle, topraklarımızın bütünlüğünü savunmaya hazırdır” dedi.
Denize kıyısı olmayan Nijer, Fransa’nın iki katından daha büyük bir ülke ve Afrika’daki pek çok uçuş yolu normalde Nijer hava sahasından geçiyor. Air France, Nijer’e sınırı olan Burkina Faso’daki Ouagadougou ve Mali’deki Bamako uçuşlarını Cuma gününe kadar askıya aldı ve bazı uçuş sürelerinin artacağı uyarısında bulundu.
ECOWAS sözcüsü Amos Lungu Pazartesi günü yaptığı açıklamada bloğun Nijer konulu olağanüstü zirveyi merkezinin bulunduğu Nijerya’nın başkenti Abuja’da gerçekleştireceğini söyledi.
15 ülkeden oluşan blok, bölgenin son üç yıldaki yedinci darbesi olan Nijer darbesi konusunda öncekilere kıyasla daha sert bir tutum takındı.
ECOWAS savunma şefleri Cuma günü, gözaltına alınan başkan Mohamed Bazoum’un serbest bırakılmaması ve görevine iade edilmemesi halinde olası bir askeri eylem planı üzerinde anlaşmaya vardılar ancak operasyonel kararların devlet başkanları tarafından verileceğini söylediler.
Ancak blok bir bütün değil. Her ikisi de ECOWAS üyesi olan Mali ve Burkina Faso’daki askeri hükümetler, gerektiğinde Nijer’deki mevkidaşlarını savunmaya geleceklerine söz verdiler.
Mali ordusu Pazartesi günü sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, her iki ülkenin de dayanışmalarını göstermek üzere Niamey’e heyetler gönderdiğini belirtirken, uçuş takip sitesi FlightRadar24 de Burkina Faso’ya ait bir askeri uçağın saat 12:20 (11:20 GMT) civarında Nijer’in başkentine ulaştığını gösterdi.
ECOWAS içinde yaşanacak bir çatlak ve Nijer ile olan anlaşmazlığın tırmanmasına neden olabilir. Bunun yaratacağı yeni göç dalgasından korkan İtalya’nın Dışişleri Bakanı Antonio Tajani ECOWAS’ın Bazoum’un görevine iadesi için verdiği süreyi uzatması gerektiğini söyledi:
“Onun [Bazoum’un] serbest bırakılması doğru ama bunu biz yapamayız. Amerika Birleşik Devletleri bu konuda çok temkinli. Nijer’e askeri bir müdahalede bulunmaları düşünülemez,”
Fransa Avrupa İşleri Bakanı Laurence Boone ise”Umarım demokrasiyi ve anayasayı kansız ve barış içinde yeniden tesis edebiliriz” dedi.
Nijer’in uranyum ve petrol rezervleri ve Sahel bölgesindeki silahlı gruplarla savaşta oynadığı önemli rol, ülkeye ABD, Avrupa, Çin ve Rusya için ekonomik ve stratejik bir önem kazandırıyor.