Türkiye istediğini aldı mı?
Türkiye’nin büyük ölçüde istediğini aldığını belirten Coşkun, “Hem Finlandiya hem de İsveç müstakbel NATO müttefikleri olarak Türkiye’nin güvenlik endişelerine saygı göstereceklerini ifade ediyorlar. Jenerik olmakla birlikte önemli bir ifade. PKK terör örgütüyle mücadele konusunda kuvvetli ifadeler var. Bunun bir terör örgütü olduğunun teyidi var” diye konuştu.
Coşkun VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, “PYD, YPG ve FETÖ’den ayrı bir paragrafta bahsediliyor. Doğrudan terör örgütü nitelemesi yapılmamış. O herhalde uzlaşının bulunduğu nokta olsa gerek. İsveç ve Finlandiya bu yapılara destek vermeme taahhüdünde bulunuyorlar. Aynı paragrafın içerisinde İsveç ve Finlandiya terörizmin her türüyle mücadele etme taahhüdünü ifade ediyorlar” dedi.
Bu uzlaşı Türkiye’nin NATO ittifakındaki rolünü nasıl etkiler?
Emekli büyükelçi Coşkun, bu konuda da “Türkiye’nin bu konuda tereddüt beyan etmesi her ne kadar meşru sebeplerle dahi olsa bir tepkiye sebep olmuştu. Bir kere o hava bütünüyle ortadan kaldırılmış oldu. Bir nevi Türkiye rüzgârı arkasına alabilme imkânına sahip. Bu çözümün sağlanmış olması sayesinde Türkiye bir yandan da her ne kadar bu üçlü bir mutabakat olsa dahi, YPG’ye, FETÖ’ye yapılan atıflar, PKK terör örgütüyle mücadele bağlamında NATO müttefikleri bakımından da bir referans olarak hatırlatmada bulunabileceği önemli bir kazanım elde etti” yanıtını verdi.
Uzlaşma sonrası Biden-Erdoğan görüşmesinin havası yumuşar mı?
Emekli Büyükelçi Alper Coşkun’a göre Türkiye İsveç ve Finlandiya arasında varılan mutabakat olmasaydı belki de Biden görüşmesinin gerçekleşme ihtimali bile zora girebilirdi. Ancak şimdi daha olumlu bir tablo söz konusu:
“Türkiye ittifakın önünde bir tırnak içerisinde ‘engel olma’ rolünden yapıcı bir çözümü sağlamış ülke konumuna tekrar yerleşmiş durumda. Bu, Biden’la görüşme ve Türkiye Amerika ilişkileri bakımından mutlaka olumlu etki edebilecek bir husus. Hiçbir şey olmasa dahi daha yapıcı bir zeminde iki lider bir araya gelecek.”
F-16 satışı ve diğer konularda çözüm mümkün mü?
Carneige Vakfı araştırmacısı Alper Coşkun, NATO Zirvesi başlamadan önce Türkiye’nin itiraz ettiği iki ülkenin üyelik başvurusuna yeşil ışık yakmasının Biden ile yapacağı görüşmede Erdoğan’ın elini güçlendirdiği görüşünde. Uzman, iki ülke arasında uzun zamandır çözülemeyen sorunlar konusunda radikal bir değişiklik olmasa da olumlu havanın katkı sağlayacağını, ancak S-400’ler konusunda ABD’nin tavrında bir değişiklik beklemediğini söylüyor: “F-16 talebi bağlamında Başkan Biden zaten net bir şekilde olmamakla birlikte dolaylı olarak en azından ABD yönetiminin buna sıcak bakabileceğinin işaretlerini veriyordu. Madrid Zirvesi’ndeki bu gelişmeyle birlikte yönetimin Kongre nezdindeki i̇kna kabiliyetinin arttığını kabul etmek mümkün.”
Çin’in NATO belgesine girmesi Türkiye için neden önemli?
Alper Coşkun, Madrid’deki NATO Zirvesi’nde açıklanacak ‘Stratejik Konsept Belgesi’nde i̇lk kez Çin’in yarattığı endişelerin de yer alacak olmasının, Türkiye açısından da önemli bir gelişme olduğunu söyledi, ayrıca bir yandan NATO müttefiki olup bir yandan da (Çin ile) ilişkilerini korumak ve geliştirmek istemesini Rusya ile olan “dengeleri sürdürme” tutumuna benzetti. Uzman, bu yaklaşımın bir NATO müttefiki olarak Türk dış politikasının gündeminde ana eksene oturmaya başlayacağını sözlerine ekledi.
(VOA Türkçe)