Kürt müziğinin efsane topluluklarından Koma Amed, 30 yıl aradan sonra memleketi Diyarbakır’da sahneye çıktı.
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, Kayapınar Belediyesi ve Sanatça’nın ortak organizasyonuyla düzenlenen konser, Newroz alanında saat 18.00’de başladı.
Konser öncesinde HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın mesajı da okundu.
Koma Amed
Koma Amed, 1990 yılında yayımlanan ilk albümleri “Kulîlka Azadî” ile dikkat çekti. Albümün kayıt süreci maddi ve teknik zorluklar içinde geçti. O dönem Kürtçe müzik yapan birçok grup gibi Koma Amed de sınırlı sayıda stüdyoda kayıt yapabildi.
Albümde, “Bella Ciao” (Çav Bella) ilk kez Kürtçeye Evdılmelik Şexbekir tarafından çevrildi. Ayrıca, bir Yunan ezgisi olan “Teli Teli”, Murathan Mungan’ın yazdığı sözlerle yeniden düzenlendi.
Ancak grup, kuruluşundan kısa süre sonra büyük bir kayıp yaşadı. Melek lakaplı Evdılmelik Şexbekir, 1991 yılında PKK’ya katıldı ve 1992’de öldü.
Bu gelişmenin ardından grup, çalışmalarına İstanbul’da Mezopotamya Kültür Merkezi (MKM) çatısı altında devam etti.
Yeni dönemde Serhat Karakaş, Merdan Zırav, Memo Gül, Mehmet Kaya, Birkan Çelik, Serap Sönmez, Süleyman Gültekin ve Leyla gibi isimler gruba katıldı.
“Dergûş”
Koma Amed, ikinci albümü “Agir û Mirov” (Ateş ve İnsan) sonrası, İtalya’daki belediyelerin davetiyle “Serhildan Turnesi” kapsamında Roma, Palermo, Katanya ve Trieste gibi şehirlerde konserler verdi. Grup, bu turneyle birlikte Avrupa’da da tanınmaya başladı.
Asıl çıkışını ise “Dergûş” albümüyle yaptı. Siyasi göndermelerden uzak duran albüm, halk ezgilerine odaklanarak geniş kitlelere ulaştı. Dönemin Dışişleri Bakanı İsmail Cem, 1999 yılında “Dergûş” albümünü Avrupa Birliği bakanlarına hediye etti.
Grubun müziği, geleneksel Kürt ezgilerini çağdaş enstrümanlarla buluşturan deneysel bir çizgi taşıyordu. Müzik yazarı Naim Dilmener, grup için “Koma Amed mevcut olanla yetinmedi, gelenekseli dönüştürerek evrensel bir müzik dili yarattı” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Yeniden buluşma
2000’li yılların başında grup üyelerinin bir kısmı siyasi nedenlerle Almanya’ya iltica etmek zorunda kaldı. Bu süreçte Koma Amed fiilen dağıldı. Ancak bazı üyeler daha sonra “Çar Newa” adıyla yeni bir grup kurarak müzik çalışmalarını sürdürdü.
Aradan geçen uzun yılların ardından, 2024’te Koma Amed üyeleri yeniden bir araya geldi. Grup, geçmişteki üretim çizgisini sürdürerek yeni projeler üzerinde çalışmaya başladı.