İran'ın, kamuoyunda nükleer anlaşma olarak bilinen Kapsamlı Ortak Eylem Planı'ndaki (JCPOA) yükümlülüklerinin bir kısmını Çarşamba günü askıya aldığını açıklaması sonrası ABD'den Tahran'a karşı yeni bir yaptırım hamlesi geldi.
ABD Başkanı Donald Trump, İran'ın ihracat gelirinin yaklaşık yüzde 10'unu oluşturan metal endüstrisine karşı yaptırım getiren bir başkanlık kararnamesi imzaladı.
İran'ın petrol satışı dışında en büyük ihracat geliri kalemini oluşturan metal endüstrisi dâhilinde Tahran'dan demir, çelik, alüminyum ve bakır alacak kişi ve kurumlara yasak getiren yeni yaptırımlar uyarınca bu ürünlerin satışı, tedariki, taşınması ve pazarlanması yasaklandı.
İran'a Rusya ve Çin'den destek
Kararnameye göre ayrıca metal endüstrisi ile ilintili hizmet ve ürünlerin de aynı şekilde satışı, tedariki, taşınması ve pazarlanmasına yasak getirildi; bu işlemleri gerçekleştirecek kişi ve kuruluşlara yaptırım uygulanacağı belirtildi.
ABD Hazine Bakanlığı, yeni yaptırımların tam olarak yürürlüğe girmesi için 90 günlük bir geçiş süreci tanırken, 8 Mayıs 2019 tarihinden sonra İran'la metal ticareti yapmak üzere yeni iş ortaklığına girişme eylemlerinin geçiş sürecini ihlal ettiği anlamına geleceğini duyurdu.
Kararnameyi imzaladığı sırada konuşan Trump, İran'ın "tavrını keskin bir şekilde" değiştirmediği sürece daha fazla eylemi uygulamaya koyacaklarını söyledi.
Nükleer anlaşmayı "kısmen" askıya almıştı
İran, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi, Avrupa Birliği ve Almanya ile 2015 tarihinde imzaladığı ve ABD'nin Mayıs 2018'de çekildiğini açıkladığı nükleer anlaşmadaki yükümlülüklerinin bir kısmını Çarşamba günü askıya aldığını açıklamıştı.
ABD'nin anlaşmadan çekildikten sonra özellikle İran'ın petrol ihracatını hedef alan yaptırımları devreye koyması nedeniyle rahatsızlığını dile getiren Tahran, uluslararası arenada kendisini sıkıştıran önlemlere karşı JCPOA'nın diğer imzacılarının çözümler üretmesini istiyor.
Bu doğrultuda JCPOA'nın tekrar gözden geçirilmesini talep eden İran, taleplerinin yerine getirilmesi için diğer imzacılara 60 günlük bir süre tanıdı.
Altmış günlük süre zarfında nükleer programının bir parçası olan zenginleştirilmiş uranyum ve ağır su stoklarını elinde tutacağını duyuran İran, anlaşmanın gözden geçirilmesi talebinin yerine getirilmemesi durumunda nükleer silah üretmek için gerekli olan uranyum zenginleştirme faaliyetlerine yeniden başlayacağını açıklamıştı.