Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi'nde yapılan Kıbrıs Konferansı'na 18 Ocak'a kadar ara verildi. Konferans sonrası konuşan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "18 Ocak'ta yardımcılarımız tekrar bir araya gelecekler, her ülke kendi başkentlerinde tüm bu konularla ilgili somut önerilerini hazırlayacaklar. Birleşmiş Milletlerin de yardımıyla tekrar bir araya gelinip tüm bu konulardaki pozisyonları uzmanlar, yardımcılarımız değerlendirecek. Bu değerlendirmeler yapıldıktan sonra tekrar dışişleri bakanları olarak bir araya gelecek ve buradan da bir sonuç çıkarsa başbakanları davet edeceğiz; süreci bağlamak için. Böyle bir süreci izleme konusunda hemfikir olduk, konsensüs sağladık" dedi.
Bakan Çavuşoğlu, Türk askerinin adadaki varlığıyla ilgili soruyu yanıtladı. Mevcut durumun süreceğini dile getiren Çavuşoğlu, "KKTC'nin ve Türkiye Cumhuriyeti'nin bu konudaki tutumu aynıdır. Yani Türkiye'nin garantörlüğü devam eder, adada da Türk askerinin mevcudiyeti devam eder. Bu Kıbrıs Türk halkının vazgeçilmez talebidir. Onlar için en hassas hayati konudur. Bu konudaki tutumumuz son derece nettir." diye konuştu.
Konferansta KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı'nın ne düşündüğünü net olarak söylediğini ifade eden Çavuşoğlu, bunun kendilerinin düşünceleriyle örtüştüğünü aktardı.
BM: Tam zamanı
Konferansın ardından BM Cenevre Ofisinden de yazılı açıklama yapıldı. Konferansta, Akıncı ve Anastasiadis'in son 20 ayda kaydedilen olağanüstü ilerlemeden dolayı takdir edildiği vurgulanan açıklamada, Cenevre'deki uluslararası etkinliğin her iki lider sayesinde yapıldığı ifade edildi.
Açıklamada, Kıbrıs müzakerelerinin 6 temel başlığından biri olan "Güvenlik ve Garantiler"in konferansta ilk kez tartışmaya açıldığına dikkat çekilerek, "Katılımcılar Kıbrıs müzakerelerinin başarılı bir şekilde sonuçlandırılması için tam zamanının geldiği konusunda hemfikir oldu" ifadesine yer verildi.
Tarafların konferansın başka tarihlerde sürdürülmesinde anlaşmaya vardığı aktarılan açıklamada, uzmanlardan oluşacak bir çalışma grubunun 18 Ocak'ta bir araya geleceği ve buradan çıkacak sonucun hemen akabinde sürecin siyasi düzeyde devam edeceği bildirildi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, konferansın ardından yaptığı açıklamada, Kıbrıs müzakerelerinde teknik konuları konuşmak üzere 18 Ocak'ta uzmanların, daha sonraki bir tarihte ise bakanların bir araya geleceğini, buradan bir sonuç çıkması halinde de başbakanları davet edeceklerini söylemişti.
Guterres: İki toplumlu, federe devlete çok yakınız
Beşli Kıbrıs Konferansı BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in açılış konuşmasıyla önceki gün başlamıştı. Konferansa BM Genel Sekreteri Guterres, KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Rum lider Nikos Anastasiadis'in yanı sıra garantör ülkeler adına Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kocias ve İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson katıldı. "Özel gözlemci" sıfatıyla konferansta yer alan Avrupa Birliği'ni ise AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ile AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini temsil etti. Konferansta, güvenlik-garantiler başlığı ele alındı.
Perşembe akşam saatlerinde Cenevre’de Anastasiadis ve Akıncı'yla birlikte basının karşısına geçen BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kıbrıs Konferansı'nda pek çok önerinin masaya konulduğunu, hızlı bir çözüm yerine "kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüm" amaçladıklarını belirtti. Guterres, “İki toplumlu, federe devlete çok yakınız. Bu halkların referandumla onaylaması gereken bir çözüm olacak. Bunu yapmak kolay değil. Çok kısa sürede çözüm beklememek lazım. Konferans ne kadar gerekiyorsa, o kadar sürecek. Başlangıç noktasındayız” ifadelerini kullandı.
Haritalar çelik kasada
Gelinen aşamada yönetim-güç başlığı ve mülkiyet konularında hedeflenen uzlaşma sağlanamadı. Taraflar Cenevre’de mülkiyet başlığında üzerinde uzlaşma sağlanabilecek konuları listeledi, el değiştiren mülklerin finansmanıyla ilgili detayları masaya yatırdı. Yönetim-güç başlığı konusunda ise Anayasa’da değişiklik yapılmak isterse bunun şartlarının ne olacağını konuştu. Güvenlik-garantiler konusunda fikir alış verişinde bulunuldu.
Toprak konusu ise Çarşamba akşamı iki tarafın haritalarını masaya getirmesiyle konuşulmaya başladı. Akıncı ile Anastasiadis kendi haritalarını sundu. Haritalar, iki tarafın harita uzmanlarının kontrollerinin ardından BM'nin çelik kasasına alınarak kilitlendi.
BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, düzenlediği basın toplantısında, Kıbrıs'taki tarafların kendi haritalarını Çarşamba sunacaklarını, haritaların BM'nin muhafazası altında olacağını ve kamuoyuyla paylaşılmayacağını duyurmuştu.
Eide, bazı medya organlarında yayınlanan haritaların gerçeği yansıtmadığını, konunun çok hassas olduğunu, haritayı sadece Kıbrıslı iki lider ve iki harita uzmanı ve kendisi de dahil sadece beş kişinin göreceğini belirtmişti.
Harita konusunda Türk tarafı yüzde 29,2’ye kadar toprağın düşürülebileceğini söylerken, Rum tarafı bu oranın yüzde 28,2’de kalmasını istiyor.
Rum ve Türk tarafından siyasi partilerin temsilcileri de Cenevre’de ve müzakere heyetlerinden düzenli olarak bilgi alıyor.
Kaynak: AA, Al Jazeera