Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), Pazartesi günü bir açıklama yaparak, hastanede yatan hastalarda Covid-19 tedavisi için iki sıtma ilacı kullanılmasına onay veren kararını, ‘etkili olmadıkları’ ve potansiyel riskleri olabileceği gerekçesiyle iptal ettiğini açıkladı.
Hidroksiklorokin ve klorokin adlı ilaçlar, az sayıda küçük ve kontrol işlevi zayıf araştırmanın koronavirüsün neden olduğu hastalık karşısında etkili olabilecekleri sonucuna varmasından sonra Trump tarafından öne çıkarılmış, Amerikan Başkanı, koronavirüs testi pozitif olan iki kişiyle temas ettikten sonra hidroksiklorokin aldığını söylemişti.
FDA, bazı verileri inceledikten sonra, sözkonusu ilaçların, özellikle hidroksiklorokinin risklerine ağır basan potansiyel yararlarının görülmediğine karar verdiğini açıkladı. FDA daha önce de bu ilaçların Covid-19 hastalarında tehlikeli aritmiye neden olabileceği uyarısını yapmıştı. FDA kararına neden olan incelemede, ilaçları kullanan Covid-19 hastalarının 100’ünde ciddi kalp hastalığı geliştiği, bunlardan 25’inin ölümle sonuçlandığı görüldü. İlaçlarla bağlantılı başka sorunlar da söz konusuydu.
Senato ve Temsilciler Meclisi üyeleri ve bazı halk sağlığı uzmanları, Trump yönetimini pandemi sırasında hükümetin sağlık ve bilim kanatlarını politikleştirmek; FDA gibi kurumları da ilaç ve tıbbî aygıtların piyasaya daha çabuk sürülebilmesi için standartlarını gevşetmeye çalışmakla eleştiriyorlar. Oregon Senatörü Demokrat Partili Ron Wyden’a göre, “FDA zaten hiç verilmemesi gereken bir âcil kullanım onayını geri çekti. FDA, bilime gözünü kapayarak ve Beyaz Saray’ın baskısına boyun eğerek sahte umutlar pompaladı, Amerikalıların hayatını tehlikeye attı ve kendi saygınlığına zarar verdi.”
Trump ise, Beyaz Saray’daki bir yuvarlak masa görüşmesinde, “bütün bildiğim, bazı müthiş raporlar aldığımız. Bana zarar vermediği kesin. İyi hissediyorum,” diyerek ilaçlara desteğini sürdürdü.
FDA Mart ayında hastanelere ilaç şirketlerince bağışlanan sözkonusu ilaçları, Covid-19 hastalarının tedavisinde kullanma yetkisi vermişti. Hidroksiklorokin kullanımı Trump’ın sürekli övgülerinden sonra fırlamış, Beyaz Saray brifinglerinde bu savunuyu sürekli tekrarlamasıyla eczanelere akın başlamış ve romatizma ve lupus hastalarının tedavisinde de kullanılan ilacın bulunamama riski belirmişti.
Sağlık Bakanı Alex M. Azar ise, FDA kararının ilaçların hastanede yatan hastalarda kullanılmasını engellediğini, doktorların hastalarına bu ilaçları yazmaya devam edebileceklerini söyledi.
Haziran ayı başlarında, virüs bulaşmış hastalarla temas eden 821 kişiyle yapılan bir araştırma, hidroksiklorokinin bulaşmayı engellemediğini gösterdi.
FDA’nın, kendi veri tabanına ve zehir kontrol merkezlerine yapılan bildirimlere dayanarak açıkladığına göre, 6 Mayıs itibariyle, hidroksiklorokin alan 347 ve daha seyrek kullanılan klorokin alan 38 hastada yan etki görüldü. Bunların yüzde 69’u medyan yaşı 60’ların başı olan erkek hastalardı. Vakaların 109’u ciddi kalp rahatsızlıklarıydı ve bunların 25’i ölümle sonuçlandı. 113 vakada ise, kalbi etkilemeyen karaciğer rahatsızlığı gibi başka ciddi yan etkiler söz konusuydu. Dört hasta bir kan hastalığı geçirdi, ikisi öldü.
FDA, sözkonusu ilaçların yeni onaylanan remdesivir ilacının virüsle savaşma kapasitesini olumsuz yönde etkileyebileceğini de belirtti. Hidroksiklorokin, hızlı bir vaka sayısı artışıyla savaşan Brezilya dahil çeşitli ülkelerde halen kullanılıyor.
(Kaynak: New York Times)