Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, kadın cinayetlerindeki dikkat çekici artışın ardından, ülkesinin ‘karanlık ve utanç verici bir hafta’ yaşadığını söyledi. Özellikle sekiz aylık hamile 28 yaşındaki Tshegofatso Pule’nin bıçaklanarak ağaca asılması ülkede büyük tepki uyandırdı.
Ramaphosa, cinayetlerin koronavirüs önlemlerinin hafifleştirilmesini ve alkollü içki satış yasağının gevşetilmesini izlediğini söyleyerek, toplumsal cinsiyet temelli şiddet karşısında sessiz kalma kültürünün sona ermesi gerektiğini belirtti: “Toplumsal cinsiyet temelli şiddet sessizlik ortamında serpilip gelişir. Bunun kişisel ya da ailevî bir şey olduğuna inandığımız için başımızı çevirerek ve sessiz kalarak, bu en sinsi suça ortak oluyoruz.”
Cumhurbaşkanı, Güney Afrika’da kadınların yüzde 51’e varan bir oranının ilişkide oldukları birinden şiddet gördüğünü açıkladı. Son cinayetlerde sergilenen vahşeti kınayan Ramaphosa, ikisi Twitter’da adalet çağrısı kampanyalarına konu olan üç kurbanın adını verdi:
Tshegofatso Pule – Cesedi Pazartesi günü (dün) Johannesburg’da bulundu. Henüz tutuklanan yok.
Naledi Phangindawo – 25 yaşındaydı, geçen Cumartesi Mossel Bay adlı liman şehrinde bıçaklanarak öldürüldü. Beraber yaşadığı anlaşılan ve halen gözaltında tutulan şüphelinin kefaletle serbest bırakılmaması için kampanya yürütülüyor.
Cumhurbaşkanı, Cuma günü de Johannesburg’a bağlı Soweto yerleşiminde bir genç kadının bir ağacın altına atıldığını açıkladı. Daha sonra polis, kadının adının Sanele Mfaba olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanının açıklamasında, “Bu savunmasız kadınların öldürülme biçimi, insafsız bir barbarlığa ve insanlık dışılığa işaret ediyor. Ülkemizin salgın nedeniyle tehditlerin en ağırıyla yüz yüze olduğu günlerde zorba erkeklerin hareket kısıtlamalarının gevşetilmesinden yararlanarak kadınlara ve çocuklara saldırmasını tiksintiyle izliyoruz,” deniliyor.
Güney Afrika’da iki ay boyunca uygulanan önlemler, dünyanın en sertleri arasındaydı. Bu süre boyunca alkollü içki satışı da yasaklanmış, bu yasağın aile içi istismarı azaltacağı, şiddeti engelleyeceği ve hastaneler üzerindeki baskıyı hafifleteceği savunulmuştu. Polis Bakanı Bheki Cele suç artışını, 1 Haziran itibariyle alkollü içki satışının kısmen serbest bırakılmasına bağlıyor.
Cumhurbaşkanı Ramaphosa ise, bakanların toplum liderleriyle konuşarak suç artışının kesin nedenini anlamaları talimatını verdiğini söyledi: “Bu korkunç eğilimin arkasındaki etkenleri anlamalı ve daha sonra da toplum olarak bu etkenleri âcilen ele almalıyız.”
Cumhurbaşkanı ayrıca, kız arkadaşını öldürdüğü şüphesiyle yargılanan bir adamın kanıt yokluğu nedeniyle hüküm giymediği yeni bir olaya değinerek, insanları suç işleyenleri ihbar etmeye çağırdı: “Halkın adalet sistemine inancının korunabilmesi için, toplumsal cinsiyet suçlarının, toplum ve polisimiz tarafından birlikte ve hak ettiği âciliyetle ele alınması gerekir.”
Geçtiğimiz yıl gerçekleşen çok sayıda kadın cinayetinin yarattığı büyük tepkinin ardından Ramaphosa, Güney Afrika’nın “kadınlar için dünyanın en güvensiz yerlerinden biri” olduğunu söylemişti. O günden sonra, son yıllarda kaynak sıkıntısı nedeniyle kesintili olarak çalışan özel cinsel suç mahkemeleri yeniden açıldı ve hem istismar mağdurlarına güvenli yerler sağlamaya, hem de erkeklerin davranışlarını değiştirmeyi amaçlayan ve devlet tarafından fonlanan programlara ayrılan kaynakların arttırılmasına çalışıldı.