ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığının (CENTCOM) geçen hafta sonu Twitter hesabından paylaştığı fotoğraflarda görülen küçük yaştaki savaşçılara ilişkin bilgi sahibi olunmadığı açıklandı. Bir Pentagon yetkilisi, "Suriye'deki gruplara destek verme şartları arasında 'savaşçıların belli bir yaşta olması' koşulunun bulunmadığı" açıklamasını yaptı.
CENTCOM'un paylaştığı ve Suriye'nin kuzeyinde dağıtılan silahların küçük yaştaki savaşçılara da verildiğini gösteren fotoğraflar tartışmalara neden oldu.
Fotoğraflarda, ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı koalisyonun sağladığı silah ve ekipmanların, büyük bölümünü PKK'nın Suriye uzantısı PYD'nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) şemsiyesi altındaki Suriye Arap Koalisyonuna gönderildiği iddia edilmişti.
Suriye'de çocuk savaşçıların istihdamını tekrar gündeme getiren paylaşım üzerine, ABD'nin Rakka operasyonu için istihdam edilmesini sağladığı, eğitim ve ekipman desteği verdiği güçlerin arasında küçük yaştaki savaşçıların da bulunduğu konusu yeniden gündeme geldi.
"Silah taşıyabilen herkes tehdit teşkil ediyor"
Pentagon Sözcüsü Albay Jeff Davis, konuyla ilgili bilgi sahibi olmadığını söyledi. ABD ordusu için savaşma yaşının kaç olduğuna yönelik bir soruya ise Davis, "Savaşmanın yaşının olduğunu bilmiyorum. Hedef almamız bakımından silah taşıyabilen herkes tehdit teşkil ediyor" yanıtını verdi.
CENTCOM: ABD hükümeti çocuk savaşçılara göz yummuyor
CENTCOM tarafından yapılan yazılı açıklamada ise "ABD hükümeti çocuk savaşçılara göz yummuyor. Silahlı çatışma kanunlarına ilişkin sorumluluklarımız oldukça ciddiye alıyoruz. Eğitip donattığımız grupları taramadan geçiriyoruz ve desteklenen grupların silahlı çatışma kanunlarına ve insan haklarına uymalarını bekliyoruz" ifadelerine yer verildi.
Komutanlık, SDG'ye verilen desteğin koşulları arasında çocuk savaşçıların istihdamına yönelik bir madde olup olmadığı sorusunu ise yanıtsız bıraktı.
"Savaşçıların yaşıyla ilgili koşul yok"
Konuyla ilgili açıklama yapan bir Pentagon yetkilisi ise CENTCOM'un Suriye'de SDG şemsiyesi altındaki gruplara destek vermesi karşılığında "istihdam edilecek savaşçıların belirli bir yaşta olması" gibi bir koşul olduğunu hatırlamadığını ifade etti.
İsminin açıklanmasını istemeyen yetkili, "Elbette 18 yaşından küçük birine silah verilip savaşa gönderilmesi kabul edilecek bir durum değil ancak bölgedeki durum ve kültürel yapı göz önüne alındığında çok şaşırtıcı değil. Biz onlara (gruplara) sadece destek verip IŞİD ile savaşmalarını istiyoruz. Kimi nasıl istihdam ettiklerine bakmıyoruz" açıklamasını yaptı.
ABD ordusunun genel olarak yabancı ülkelere verdiği askeri destek karşılığında çocuk istismarı ve küçük yaşlardaki çocukların silah altına alınmaması koşulunu içeren bir düzenleme olmadığını ancak genel olarak insan hakları ve silahlı çatışma kanunlarına uyulup uyulmadığına dikkat edildiğini kaydeden yetkili, böyle bir düzenleme olsa bile Suriye'nin operasyon yaptıkları ülkelerden farklı olduğunu söyledi.
Irak gibi ülkelerde eski hükümetlerin kalıntılarının olduğunu ve ABD'nin silahlı kuvvetleri genellikle bu kalıntılar üzerine inşa ettiğini savunan yetkili, "Suriye'de böyle bir durum yok. Sıfırdan kuvvet inşa ediyorsunuz orada. Tabii ki çocukların savaşta istihdam edilmesi kötü bir şey ancak orada durum farklı." yorumunu aktardı.
PKK ve Suriye'deki uzantısı PYD/YPG'nin küçük yaştaki savaşçıları çatışmalarda istihdam ettiği daha önceki bazı raporlardan da biliniyor. PYD/PKK unsurlarının arasında çok sayıda çocuk olduğu birçok uluslararası örgütün raporlarına yansımış, PYD/PKK'nın çocuk savaşçıları örgütten çıkaracağına dair aldığı kararları yerine getirmediği, 2015 yılında İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından tespit edilmişti.
YPG'nin 5 Haziran 2014'te "Geneva Call" adlı sivil toplum kuruluşuyla bir ay içinde 18 yaş altındaki tüm savaşçıların çatışma alanlarından çekilmesini içeren "Taahhüt Sözleşmesi" imzalamasına rağmen bu taahhüdünü yerine getirmediği belirtilmişti.
Yine geçen yıl örgütün Halep kentine bağlı Münbiç ilçesi ve çevresinde, 16 yaş üstü kız ve erkekleri zorunlu olarak savaşta istihdam ettiği bildirilmişti. İnsan Hakları İzleme Örgütü ayrıca geçen aralık ayında, Irak'ın Suriye sınırında yer alan Sincar (Şengal) bölgesinde PKK uzantılı YPG ve YBŞ adlı grupların yerel halktan çocuk savaşçılar devşirdiğini açıklamıştı.
Uluslararası hukuka aykırı
Uluslararası insani yasalara ve Roma Statüsü'ne göre, silahlı kuvvetlerin veya silahlı örgütlerin 15 yaşından küçükleri askere ya da örgüte alması savaş suçu teşkil ediyor.
ABD'nin uluslararası yasalara rağmen çocuk istihdam eden örgütlere ağır ve hafif silah yardımı yapması tartışmaları beraberinde getirirken, Washington yönetimin bu konuda henüz net bir tavır ortaya koymaması dikkati çekiyor.
Kaynak: AA