Hazine ve Maliye Bakanlığı, tepkiler üzerine akaryakıta gelen ÖTV zammıyla ilgili açıklama yayımladı.
Açıklamada zam yapılmasının nedeni olarak deprem sebebiyle oluşan ilave maliyetlerin etkisini azaltmak ve ÖTV tutarlarının enflasyon karşısında erimesi gösterildi.
Bakanlıktan yapılan açıklama şöyle:
“Akaryakıt ürünlerindeki ÖTV iki sebeple artırılmıştır.
Birincisi, yapılan artış ile depremin yol açtığı ilave maliyetlerin bütçe üzerindeki etkisini bir miktar azaltmak hedeflenmiştir. Düzenleme, bu ürünlerin ithal ürünler olması sebebiyle dolaylı olarak cari açığı kontrol altına almaya da destek verecektir.
İkinci olarak, maktu olan bu vergilerde uluslararası petrol fiyatları ve döviz kurundaki artışlara rağmen 2016 yılından itibaren bugüne kadar neredeyse hiç vergi artışı yapılmamıştır. ÖTV tutarları, maktu olması hasebiyle enflasyon karşısında erimiştir.
Bunun sonucunda, akaryakıt ürünlerinden alınan ÖTV’nin; 2016 yılında GSYH içindeki payı %4,58 iken 2022 yılında %2,80’e, vergi gelirleri içindeki payı ise 2016 yılında %26,23 iken 2022 yılında %17,84’e düşmüştür.
Söz konusu ürünlerden en çok tüketilen benzin, motorin ve LPG de, KDV dâhil satış fiyatındaki vergilerin oranı %50 lerin üzerinde iken yeni yapılan artışa rağmen 38,5 seviyesinde kalmıştır.
Bugün yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile akaryakıt ürünlerinden alınan ve yaklaşık 7 yıldır artırılmamış olan maktu ÖTV tutarları; benzinde ve motorinde 5 TL, LPG’de 4 TL, diğer ürünlerde de bu ürünlerin ÖTV tutarlarında yapılan artış oranları esas alınarak artış yapılmıştır Artışlar, 2016 yılından itibaren meydana gelen enflasyon artışının çok altındadır.
Yapılan artışa rağmen Ülkemiz halen benzinde de motorinde de Avrupa’da en ucuz 4. ülke konumundadır.
Sınır komşumuz Yunanistan’da benzin 2,057 dolar, motorin 1,861 dolar iken vergi artışları sonrası Ülkemizde benzin 1,303 dolar, motorin ise 1,239 dolardır.”
Bakanlığın açıklamasına tepki büyük.
Ankara Barosu da zamma tepki gösterdi.
Baro’ya göre zamlar Anayasa’ya aykırı:
“Cumhurbaşkanı Kararı ile getirilen ve benzin ile motorinin pompa fiyatlarına yaklaşık 6TL zam olarak yansıyan bu düzenleme, açıkça anayasaya aykırı niteliktedir. Nitekim;
Verginin kanuniliğini hüküm altına alan Anayasamızın 73/3 maddesi “vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır.” dedikten sonra, 73/4 maddesinde ise kanunla belirlenen yukarı ve aşağı sınırlarda yürütme organına değişiklik yapma yetkisi verilmiştir.
Anayasanın açık amir hükmünden anlaşılacağı üzere Cumhurbaşkanı, maktu olarak belirlenen vergi türlerinde artırım yapamayacak; şayet vergiyi ihdas eden kanun, oransal olarak yukarı aşağı sınırlar belirlemiş ve bu sınırlar içerisinde yürütmeye değişiklik yapma yetkisi vermişse bu durumda Cumhurbaşkanı kararıyla kanuna uygun olarak değişiklik yapılabilecektir.
Buna karşın ÖTV Kanununa ekli (1) sayılı listede yer alan mallara ilişkin ÖTV tutarları maktu olarak belirlenmiş olup, yukarı aşağı sınırlar ve dolayısıyla bu sınırlar içerisinde değişiklik yapma yetkisi yürütmeye tanınmamıştır.
Verginin kanuniliği ilkesine açıkça aykırı olan bu düzenleme, oransal olarak artışın fahiş bir biçimde yüksek olması yönüyle de ölçülülük ilkesi yönünden de açıkça Anayasaya aykırıdır.”
Vergi zamlarına bir tepki de Cumhur İttifakı ortağı Yeniden Refah Partisi’nin lideri Fatih Erbakan’dan geldi. Erbakan yaptığı yazılı açıklamada “Bütçe açığı vergi zamlarıyla karşılanamaz” dedi.
