Koç Üniversitesi-Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği Ekonomik Araştırma Forumu Direktörü Prof. Selva Demiralp, koronavirüs (Kovid-19) salgınında ikinci dalga riskinin de maliyetinin de çok yüksek olacağını söyledi.
Bilim Akademisi tarafından düzenlenen ve Prof. Daron Acemoğlu’nun da katıldığı, “Covid-19 Salgınının İktisadi Analizi” başlıklı webinar’da bir sunum yapan Prof. Selva Demiralp, SIR modeline dayandırdığı analizini şu ifadelerle anlattı:
İKİNCİ TEPE GÖRME OLASILIĞIMIZ ÇOK ARTIYOR
* Türkiye’de başarılı bir kısmi karantina uygulandı. Yayılma hızı düşük tutuldu. Hepimiz evlerde durduk, kendimizi koruduk ama bağışıklık da kazanmadık. Bağışıklık kazanan insan çok az olduğu için ikinci bir dalga, ikinci bir tepe görme olasılığımız çok artıyor.
TÜKETİCİ GÜVENİ ZAYIFLIYOR
* Halbuki karantinada daha çok insan hasta olsaydı, yani ironik bir şekilde biz bu karantinayı iyi beceremeseydik ve daha çok insan hasta olsaydı o zaman ikinci dalga riski daha az olacaktı çünkü daha çok kişi bağışıklık kazanmış olacaktı.
* İkinci dalganın ekonomik maliyeti de çok yüksek. Çünkü vaka sayısındaki artışa paralel olarak tüketici güveni zayıf kalıyor. Eğer televizyonda vaka sayılarının tekrar arttığını görürsek, insanlar tekrar korkma, saklanma moduna girecekler. Talep yine o düşük seviyelerine inecek. Talep normale dönmeyince ise iş yerleri açılsa bile üretimde arzu edilen canlanma gerçekleşmeyecek.
AŞI ÇIKANA KADAR TEDBİRLERE DEVAM
* Virüsün hâlâ aramızda olduğunu unutmayalım. Bu nedenle aşı çıkana kadar geçecek sürede tedbiri elden bırakmamak ve sosyal mesafe kurallarına uymak ikinci dalga riskini azaltarak hem sağlığımızı hem de ekonomiyi koruyacak en doğru rehber olacak.
SIR MODELLEMESİ: Hiç karantina uygulanmazsa vaka sayıları (mavi çizgi) hızlı bir şekilde artıyor. Türkiye başarılı bir kısmi karantina uyguladı. Yayılma hızı düşük tutuldu. Türkiye’nin hikayesini siyah çizgiye benziyor. Bağışıklık kazanan insan çok az olduğu için ikinci bir dalga, ikinci bir tepe görme olasılığı yüksek. Halbuki karantinada daha çok insan hasta olsaydı, yani kırmızı çizgi gibi olsaydı ikinci dalga riski daha az olacaktı.