Japon halkı, artan yaşam maliyetleri ve ABD’nin potansiyel gümrük tarifeleri nedeniyle mevcut koalisyona karşı duyduğu memnuniyetsizlikle sandığa gitti. LDP ve koalisyon ortağı Komeito, 248 sandalyeli üst mecliste çoğunluğu korumak için 50 sandalyeye ihtiyaç duyuyordu ancak sadece 47 sandalye kazanabildi.
Geçtiğimiz yıl alt mecliste de çoğunluğunu kaybeden iktidar bloğu için bu yenilgi, siyasi etkisinin daha da azalmasına yol açtı.
Sağdan gelen baskı artıyor
Seçimlerde dikkat çeken bir diğer gelişme ise, küçük ama aşırı sağ eğilimli, göçmen karşıtı Sanseito partisinin yükselişi oldu. Parti, bu seçimde 14 sandalye kazanarak önceki seçime göre büyük bir sıçrama yaptı. Eski Başbakan Shinzo Abe’nin çizgisinden uzak olduğu düşünülen Ishiba, sağ tabandaki desteğin bu tür partilere kaymasından zarar gördü.
Japonya uzmanı Jeffrey Hall’a göre, Ishiba “yeterince muhafazakâr” görülmediği için LDP’nin geleneksel seçmenlerinin bir kısmını kaybetti. Sanseito’nun “Japonya Önce” söylemi, özellikle göçmen karşıtı görüşleriyle dikkat çekti.
Parti, pandemi döneminde komplo teorileriyle gündeme gelmiş, maske karşıtlığı ve aşı reddi gibi söylemlerle sosyal medyada büyük takipçi kitlesi kazanmıştı. Seçim kampanyasında ise göçmen karşıtı mesajlar öne çıktı.
Liderlik yarışı kapıda mı?
LDP içinde Ishiba’ya yönelik eleştiriler artarken, partinin önde gelen isimlerinden bazıları olası bir liderlik yarışı için göz önünde. Geçtiğimiz yılki LDP liderlik seçiminde Ishiba’nın ardından ikinci olan Sanae Takaichi, eski ekonomi güvenliği bakanı Takayuki Kobayashi ve eski Başbakan Junichiro Koizumi’nin oğlu Shinjiro Koizumi potansiyel adaylar arasında gösteriliyor.
Son üç LDP başbakanı, benzer şekilde üst mecliste çoğunluğu kaybettikten sonraki iki ay içinde görevden ayrılmıştı. Ishiba’nın kalma kararı, bu açıdan Japon siyaseti için alışılmadık bir hamle olarak değerlendiriliyor.
Ekonomi ve göçmen politikaları kritik noktada
Ülkede artan enflasyon, özellikle temel gıda ürünlerindeki fiyat artışları halkın tepkisini çekiyor. Pirinç fiyatlarındaki yükseliş, Ishiba hükümetinin ekonomi politikalarına yönelik memnuniyetsizliği derinleştirdi.
Öte yandan hükümetin göçmenlere yönelik söylemleri de sertleşiyor. Ishiba geçtiğimiz hafta, yabancı uyrukluların neden olduğu suçlar ve sosyal güvenlik sistemine yük oluşturdukları gerekçesiyle yeni bir görev gücü oluşturulduğunu duyurdu.
Tokyo Borsası ise ulusal tatil nedeniyle Pazartesi günü kapalıydı, ancak yenin küresel piyasalarda değer kazanması yatırımcıların bu sonuçları önceden beklediğini gösterdi.