ABD merkezli yardım kuruluşu Dünya Mutfağı World Central Kitchen’dan (WCK) yedi yardım görevlisi İsrail’in Gazze’ye düzenlediği hava saldırısında hayatını kaybetti. Ölen 7 yardım aktivistlerinden üçü İngiliz, diğerleri de Polonya, Avustralya, Amerika-Kanada, Filistin vatandaşıydı.
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, İsrail ordusunun “masum insanları” vurduğunu kabul etti, bunu trajik ve istenmeyen bir olay olduğunu söyledi:
“Savaşta böyle şeyler olur, sonuna kadar kontrol ediyoruz, hükümetlerle temas halindeyiz ve bunun bir daha yaşanmaması için her şeyi yapacağız.”
Peki kimdi bu yardım görevlileri?
Lalzawmi ‘Zomi’ Frankcom, 43 yaşındaydı.
Lalzawmi’nin ailesi yaptığı açıklamada Lalzawmi’nin “sevdiği işi yaparken” öldüğünü söyledi.
Avustralya’nın Melbourne kentinde yaşayan yardım görevlisi, WCK’nın Gazze’deki Yardım Lideri görevini yürütüyordu. Kendisi nazik, özverili ve olağanüstü bir insan [olarak] dünyayı dolaşmış ve ihtiyaç duydukları zamanlarda diğer insanlara yardım etmişti.
“Arkasında çevresindeki herkes için şefkat, cesaret ve sevgi dolu bir miras bırakacak” diyor ailesi.
Geçtiğimiz ay WCK X’te bir video paylaşmış, bu videoda Gazze’nin merkezindeki Deir al-Balah’ta yeni açılan mutfaklarında Lalzawmi canla başla çalışırken görülüyordu.
WCK’nın eski bir çalışanı ve arkadaşı olan Dora Weekley ABC News’e yaptığı açıklamada Lalzawmi’nin “kendini işine adamış” ve ihtiyacı olan insanların her gün sıcak bir yemek yemesine kendini adamış bir kişi olduğunun altını çiziyor.
Weekley, Lalzawmi ile 2019 yılında Bahamalar’daki Dorian Kasırgası’na müdahale ettiklerinde tanışmış ve Avustralya’daki yaz orman yangınları sırasında tekrar birlikte mücadele vermişler.
Damian Sobol, 35 yaşındaydı.
Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski Sobol’un öldürüldüğünü doğruladı…
X üzerinden yaptığı bir açıklamada ilgili bakan şöyle diyordu: “Przemysl’de doğmuş ve büyümüş cesur yurttaşımız Damian Sobol, insani krizin yaşandığı Gazze’de ihtiyaç sahibi insanlara yardım ediyordu. İsrail ordusunun mesuliyetini üstlendiği bir saldırı sırasında öldürüldü”.
Sikorski daha önce yaptığı bir paylaşımda da İsrail Büyükelçisinden saldırı için “acil bir açıklama” beklediğini söylemişti.
Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda da X’e yazdığı mesajda, aralarında bir Polonya vatandaşının da bulunduğu WCK gönüllülerinin ölümünü ” derin bir üzüntü ile ” öğrendiklerini ifade etti.
“Bu cesur insanlar hizmetleriyle ve başkalarına olan bağlılıklarıyla dünyayı daha iyi bir yer haline getirdiler. Bu trajedi asla yaşanmamalıydı ve mutlaka failleri cezalandırılmalıdır” dedi.
Polonya’nın güneydoğusundaki Przemysl kentinde yaşayan Sobol’un kimliği ilk olarak kentin belediye başkanı tarafından bir Facebook paylaşımında duyurulmuştu. Wojciech Bakun, Sobol’u “harika bir çocuk” olarak nitelendirmiş ve onu tanıyanların duygularını kelimelerin tarif edemeyeceğini söylemişti.
Sobol’un meslektaşları kendisinin Rusya Ukrayna savaşındaki özverilerini anlattılar. Sosyal medyada yayınlanan hikayelerde Rusya’nın Ukrayna’yı geniş çaplı işgalinin ardından Ukraynalı mültecilere yardım ulaştırılması için çabalarından bahsediliyordu.
Sobol, Dünya Mutfağı ile birlikte Gazze’den önce 6 Şubat depremi sonra Türkiye’ye gelmişti. Hatay ve Kahramanmaraş’ta yardım faaliyetlerinde yer almıştı.
Saifeddin Issam Ayad Abutaha, sadece 25 yaşındaydı.
Saifeddin’in yasını tutan Gazze halkı, Salı günü Gazze’nin Refah kentinde, öldürülen 25 yaşındaki Filistinli şoförün cenazesi için toplandı. Yüzlerce kişi, cenazesi memleketi Refah’a getirilen Seyfeddin İssam Ayad Abutaha’nın yasını tutarken, akrabaları, meslektaşları ve arkadaşları onu omuzlarında taşıdılar.
Yakın arkadaşı Hassan gözyaşları, üzüntü ve eşliğinde şunları söyledi: “Saifeddin yerinden edilmiş insanlara insani yardım sağlayan bir kuruluşta çalışmaktan çok mutluydu. Ölümünle kalbimiz kırıldı Saif. Vefatınla bizi derinden yaraladın ve seni asla unutmayacağız. Rahmetin için dua ediyoruz Saif, Allah bize sabır versin, ailene ve sevdiklerine sabır versin!!”
John Chapman, 57 yaşındaydı.
Saldırıda üç İngiliz vatandaşı hayatını kaybetti. Bu kişilerin hepsi, WCK’nın güvenlik ekibinin bir parçası olarak İngiltere merkezli güvenlik firması Solace Global için çalışan eski askerlerdi.
Chapman da bu üç kişiden biriydi. Ailesi Champan’ı “sonsuza kadar bir kahraman olarak kalacak inanılmaz bir baba, koca, oğul ve kardeş” olarak tarif ediyor.
Yıkıldıklarını söyleyen aile, Chapman’in insanlara yardım etmeye çalışırken öldürüldüğünü özellikle vurguluyor.
“Onu çok özleyeceğiz” diyorlar…
Orduda Chapman’la birlikte görev yapan arkadaşı Chris Burns ise, onu “herkesle iyi geçinen çok şen ve iyi bir adam” olarak hatırlıyor.
Burns BBC World at One programındaki açıklamasında Chapman’ın “çok ama çok neşeli, herkesi güldüren bir insan” olduğunu anlattı.
James Kirby, 47 yaşındaydı.
Bristol doğumlu olan Kirby, güvenlik danışmanı olarak çalışmadan önce İngiliz Silahlı Kuvvetleri ile Bosna ve Afganistan’da görev yapmıştı.
Ailesi Kirby’nin bıraktığı boşluğun hayal bile edilemeyecek kadar büyük olduğunu, onu her zaman bir kahraman olarak hatırlayacaklarını söylüyor. “James, her türlü nedensiz şiddet karşısında bile herkese yardım elini uzatmaya hazırdı” diyorlar.
BBC’ye konuşan Kirby’nin kuzeni Adam McGuire, onun ” tamamıyla özverili” ve ” sadece insanlara yardım etmek isteyen” biri olduğunu ve bu yüzden Gazze’ye gittiğini belirtiyor. Bir başka kuzeni Amy Roxburgh-Barry ise Kirby’yi “arkadaşlarını ve ailesini seven gerçek bir dost” olarak tanımlıyor.
James (Jim) Henderson, 33 yaşındaydı.
Henderson öldürülen üçüncü İngiliz.
Chapman ve Kirby ile birlikte bir haftadan biraz fazla bir süredir Gazze’de bulunuyordu. BBC’nin edindiği bilgiye göre birkaç gün içinde evlerine döneceklerdi.
Üçlünün güvenlik danışmanı olarak görevleri, Gazze’de seyahat eden yardım konvoyunun güvenlik prosedürlerine uymasını ve doğru rotada kalmasını sağlamaktı.
Onları istihdam eden güvenlik şirketinin yönetici direktörü Matthew Harding, üçünün de risk yönetimi konusunda geniş deneyime sahip olduğunu ve “son derece eğitimli, son derece profesyonel” olduklarını ifade ediyor.
“Ölümlerinin hem bizim hem de sevdikleri için gerçekten trajik bir kayıp.”
Başbakan Rishi Sunak Salı akşamı Netanyahu ile saldırı hakkında konuştu. Downing Street, Sunak’ın Netanyahu’ya olay karşısında dehşete düştüğünü ve ölümleriyle ilgili kapsamlı ve şeffaf bir soruşturma talep ettiğini bildirdi.
Sunak daha önce yaptığı açıklamada “şoke olduğunu ve çok üzüldüğünü” belirterek kurbanların arkadaşlarına ve ailelerine başsağlığı diledi. Başbakan, yardım kuruluşlarının “engellenmeden” yürüttükleri çalışmalarından dolayı “övülmesi ve takdir edilmesi” gerektiğini de sözlerine ekledi.
Jacob Flickinger, 33 yaşındaydı.
Hem Amerikan hem de Kanada vatandaşı olan Jacob Quebec’te doğmuş ve Kanada Silahlı Kuvvetlerinde 11 yıl görev yapmıştı. Mart başından beri Gazze’de gönüllü olarak görev yapıyordu.
Flickinger’in ailesi Perşembe günü BBC’ye oğullarının işini çok sevdiğini anlattılar. Babası John Flickinger şöyle diyordu: “Bu iş Jacob için ideal bir işti; maceraya olan sevgisi ve başkalarına hizmet etme ve yardım etme arzusunu birleştiren bir meslek bulmuştu.”
Annesi Sylvie Labrecque ise oğlunun çok iyi bir insan olduğunu ve kendini yalnızca işine ve ailesine adadığından bahsetti.
Flickinger kısa bir süre önce eşi Sandy ve Jasper adındaki 18 aylık oğullarıyla birlikte Kosta Rika’ya yerleşmişti.
Labrecque, “Jasper güçlü kalmamız için bizlere ilham kaynağı olacak. Şu anda hâlâ şoktayız”, diyor.
ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken yardım görevlilerini ” basitçe diğer insanlara yardım etmeye çalışan ” kahramanlar olarak niteledi.
Washington’un doğrudan İsrail hükümetiyle görüştüğünü ve “tam olarak ne olduğunu anlamak için hızlı, kapsamlı ve tarafsız bir soruşturma” çağrısında bulunduğunu bildirdi.
Kanada Dışişleri Bakanı Mélanie Joly de tam bir soruşturma çağrısını yineledi ve şunları söyledi: “İnsani yardım personeline yönelik saldırılar kesinlikle kabul edilemez.”
Gazze’de çok sayıda yardım görevlisi öldürüldü.
ABD tarafından finanse edilen ve yardım görevlilerine yönelik büyük şiddet olaylarını kaydeden Yardım Görevlisi Güvenlik Veritabanı’na göre Ekim ayından bu yana Gazze’de 196’dan fazla yardım görevlisi öldürüldü.
Altı ay önce savaşın patlak vermesinden bu yana öldürülenlerin çoğu, Gazze’deki en büyük yardım operasyonunu yürüten BM Filistinli mültecilere yardım kuruluşu olan UNRWA için çalışıyordu.
Kaynak: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-68711282
Çeviri: Hasan Ayer.