Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başkent Seul'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda, Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ile yaklaşık bir saat süren baş başa görüşme gerçekleştirdi.
Ardından heyetler arası görüşmelere başkanlık eden iki lider, toplantının basına açık kısmında konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan sözlerine, "Sayın Başkan, öncelikle geldiğimiz andan itibaren şu ana kadar gösterilen ev sahipliğine çok çok teşekkür ediyorum." diyerek başladı.
Her şeyden önce Güney Kore ve Kuzey Kore arasında yapılan, dünya barışına çok ciddi katkısı olacak görüşme dolayısıyla şahsı ve milleti adına tebriklerini ileten Erdoğan, "Zira dünyadaki oluşan korkuları, endişeleri ortadan kaldıran bir görüşme olmuştur. Bunu başarılı bir şekilde gerçekleştirmeniz sebebiyle sizleri tebrik ediyoruz. Temenni ediyoruz ki bu kararlılık bundan sonra da aynen devam eder." değerlendirmesinde
bulundu.
Erdoğan, özellikle bu sürecin Kuzey Kore'nin farklı ülkelerle de görüşmelerini devam ettirirse çok daha olumlu görüşmelere vesile olacağına işaret ederek, "Bizler Türkiye olarak, bu konuda üzerimize düşen görev neyse bunları yapmaya hazırız." ifadesini kullandı.
"BİRLİKTE YAPABİLECEĞİMİZ ÇOK ŞEY VAR"
Güney Kore ve Türkiye ilişkilerinin özellikle son dönemde çok iyi bir noktada olduğunu belirten Erdoğan, yaklaşık 7,5 milyar dolarlık bir ticaret hacmine sahip olunduğunu söyledi.
Bunu yeterli bulmadıklarını vurgulayan Erdoğan, şöyle devam etti:
"İstiyoruz ki bu çok daha ileri bir konuma ulaşsın. Her iki ülkenin gerek nüfus potansiyeli gerekse şu anda G-20 içerisindeki iki ülke olarak bunu yükseltmesi gereklidir diye düşünüyorum. Şu anda Türkiye ve Güney Kore'nin toplam nüfusuna baktığımız zaman 132 milyon nüfusa sahibiz. 132 milyon, böyle bir nüfus potansiyeline gerçekten bu ticaret hacmi çok düşük. Bu 10-15 milyar dolara niye ulaşmasın? Özellikle de başta savunma sanayi olmak üzere ileri teknoloji alanlarında birlikte yapabileceğimiz çok şey var."
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve mevkidaşı Moon'un açıklamaları sonrasında iki ülke arasındaki heyetler arası görüşme basına kapalı devam ediyor.
Heyetler arası görüşmede, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Başbakan Yardımcısı Hakan Çavuşoğlu, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da hazır bulundu.
GÜNEY KORE LİDERİ DE KONUŞTU
Konuşmasına, "Uzak mesafeye rağmen gelen kardeş ülke Türkiye'nin Cumhurbaşkanı ve değerli konukları, Kore'ye tekrar hoş geldiniz diyorum." ifadesiyle başlayan Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in de, baş başa görüşmede iki ülke arasındaki stratejik ortaklığın yükseltilmesi ve Kore Yarımadası konularına yönelik çok verimli bir görüşme gerçekleştirildiğini söyledi.
Tarihsel ve kültürel bağlardan yararlanarak Türkiye ve Kore'nin devamlı iş birliğini sürdürdüğünü vurgulayan Moon, "Bu süreçte iş birliğimizi çok güzel temaslarla devam ettirmekteyiz. 2012'de Serbest Ticaret Anlaşmasının yürürlüğe girmesiyle iki ülkeye yarar sağlayacak ticaret ve yatırım iş birliği de sürdürülmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye ve Güney Kore'nin altyapı, enerji, bilim, teknoloji ve savunma sanayi olmak üzere çeşitli alanlarda iş birliğini geliştirerek ilişkilerine derinlik kazandırdığına dikkati çeken Moon, şunları kaydetti:
"Dördüncü sanayi devrimi çerçevesinde geleceğe yönelik iş birliğimizi derinlemesine sağlamlaştırarak devam ettirmek istiyoruz. G20 ve MİKTA üyesi iki sorumlu ülke olarak, iki ülke arasındaki güçlü iş birliğimizi uluslararası alana taşıyarak birbirimizi desteklemek ve üçüncü ülkelere yönelik iş birliğimizi artırarak sürdürmek istiyoruz."
Moon ayrıca, heyetler arası toplantılarda, iki ülkenin iş birliğini derinlemesine geliştirmesini sağlayacak yollar üzerinde fikir alışverişi yapmak istediklerini sözlerine ekledi.
ORTAK AÇIKILAMA
İki ülke arasında imzalanan anlaşma töreni sonrasında, Türkiye ile Güney Kore tarafından ortak bir açıklama yayımlandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Devlet Başkanı Moon'un davetine icabetle Kore Cumhuriyeti'ne devlet ziyaretinde bulunduğu belirtilen açıklamada, zirve toplantısı ve devlet yemeğinin, iki lider arasındaki dostluk bağlarını güçlendirdiği, ikili ilişkilerin geliştirilmesine yönelik kapsamlı görüşmelerin yapıldığı ifade edildi.
Açıklamada, iki liderin, Kore Cumhuriyeti'nin özgürlüğü ve demokrasisi uğruna Türkiye ve Kore Cumhuriyeti'nin, Kore Savaşı'nda birlikte verdikleri mücadeleden kuvvet alan kardeşliğe dayalı iş birliğinin güçlendirildiği, iki halk arasındaki ortak tarihi ve duygusal bağlara büyük değer atfedildiği kaydedildi.
Özellikle, ikili ilişkilerin 2012'de Stratejik Ortaklık seviyesine yükseltilmesini müteakip siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda hızla gelişmesinden duyulan memnuniyetin vurgulandığı açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"İki lider, hükümetleri ve özel sektörleri arasında temas ve iş birliğinin artırılması hususunda mutabık kalmışlardır. Türkiye-Kore Serbest Ticaret Anlaşmasının (STA) karşılıklı yarar ve iş birliği temelindeki ekonomik ilişkilerin ikili ticaretin daha dengeli şekilde artırılarak genişletilmesi için önemli bir dayanak olduğunu not etmişler, Yatırım ve Hizmet Ticareti Anlaşmalarının STA çerçevesinde yakın zamanda yürürlüğe gireceğini memnuniyetle açıklamışlardır.
İki lider, karşılıklı yarar ve iş birliği temelindeki ekonomik ilişkilerin kurumsal temelini daha da güçlendirmek için Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasında değişiklikler yapılması ve Deniz Taşımacılığı Anlaşmasının bir an önce imzalanması üzerinde mutabık kalmışlardır."
"YAKIN İŞBİRLİĞİNDE MUTABIK KALINDI"
Açıklamada, iki liderin, Türk Hükümeti tarafından öncelik verilen "2023 Vizyonu"nun başarıyla gerçekleştirilmesi için yakın iş birliğinde bulunma hususunda mutabık kaldığına vurgu yapıldı.
Ülkeler arasında başarılı altyapı iş birliğinin sembolü haline gelen ve Koreli şirketlerin yer aldığı Yavuz Sultan Selim Köprüsü projesinin başarıyla tamamlanmasının ardından, Çanakkale 1915 Köprüsü projesinin hızla ilerlemesinden duyulan memnuniyetin belirtildiği açıklamada, "Ayrıca ulaşım, altyapı, enerji ve savunma sanayi alanları dahil olmak üzere iş birliği projelerini genişletmeye yönelik çabalarını sürdürme hususunda anlaşmışlardır." bilgisi aktarıldı.
Açıklamada bilim, teknoloji ve Ar-Ge alanlarında ikili iş birliğinin dördüncü sanayi devriminde müştereken hareket edebilmek amacıyla büyük önem taşıdığı hususunda hemfikir olunduğu bildirildi.
Söz konusu alanlarda iki ülke arasındaki uzman değişiminin artırılması ve yeni iş birliği alanlarının aranması için çaba gösterilmesi hususunda da mutabık kalındığına işaret edilen açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
"İki lider, 2011'de Ankara'da Kore Kültür Merkezi'nin kurulmasının ardından, Seul'de Yunus Emre Türk Kültür Merkezi'nin yakın zamanda kurulacak olmasını memnuniyetle karşılamış; kültür, turizm ve eğitim alanlarında temasları artırma hususunda mutabık kalmışlardır. Ülkelerinin sadece ikili düzeyde değil, çok taraflı platformlarda ve BM dahil olmak üzere uluslararası kuruluşlarda da yakın iş birliği içinde olmalarını memnuniyetle not etmişler ve mevcut iş birliğini daha da güçlendirme hususunda mutabık kalmışlardır.
Özellikle orta ölçekli güçte bir iş birliği mekanizması olarak ortaya çıkan MIKTA'yı daha da güçlendirme ve zirve düzeyine yükseltilmesi dahil MIKTA iş birliği seviyesini geliştirme yollarını ele alma hususunda anlaşmışlardır. G20'nin uluslararası ekonomik iş birliğindeki önemini teyit eden iki lider, G20 bünyesinde iş birliğini sürdürme hususunda mutabık kalmışlardır."
NÜKLEER SİLAHLAR
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, 2018 Korelerarası Zirve'nin başarılı ev sahipliği için mevkidaşı Moon'u tebrik ettiği ve tarihi nitelikteki "Kore Yarımadası'nda Barış, Refah ve Birleşme için Panmunjom Ortak Deklarasyonu"nun kabul edilmesinden duyduğu memnuniyeti ifade ettiği aktarılan açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Cumhurbaşkanı Moon, Korelerarası Zirve vesilesiyle Güney ve Kuzey Kore'nin Kore Yarımadası'nda bir daha savaş olmayacağını ilan ettiklerini ve uluslararası kamuoyunun iş birliğiyle barış, refah ve birlikte yaşama için yeni bir yol açmaya karar verdiklerini vurgulamıştır. İki lider, Korelerarası Zirve'nin Kore Yarımadası'nın nükleer silahlardan tamamen arındırılması, yarımadada kalıcı barışın tesisi ve Korelerarası ilişkilerde sürdürülebilir gelişmenin sağlanması için önemli bir zemin hazırladığını takdirle not etmişlerdir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin, Kore Yarımadası'na, Kuzeydoğu Asya Bölgesine ve dünya barış ve refahına katkı sağlayacak olan Kore Cumhuriyeti'nin yeni bir tarih sayfası açılmasına yönelik çabalarına verdiği tam desteği yinelemiştir."
SURİYE
Açıklamada, iki liderin, dünya barışı ve istikrarıyla, terör ve mülteci krizi gibi küresel ölçekteki çeşitli konularda iş birliği yapma hususunda da mutabık kaldıkları vurgulandı.
Erdoğan ile Moon'un, Filistin ve Suriye dahil olmak üzere Ortadoğu'daki durum hakkında görüş alışverişinde bulunduğu duyurulan açıklamada, "Suriye'deki ihtilafın kalıcı siyasi bir çözüme kavuşturulması ve insani krize çözüm bulunması için uluslararası toplumun ortak çaba göstermesi gerektiğini dile getirmişlerdir. Devlet Başkanı Moon, Türkiye'nin Suriye'deki insani krize çare bulunması ve ihtilafın çözüme ulaştırılması amacıyla gösterdiği çabaları büyük bir takdirle karşılamıştır." değerlendirmesinde bulunuldu.
Açıklamada ayrıca, Moon ve Kore halkı tarafından kendisine gösterilen sıcak misafirperverlik dolayısıyla takdir hislerini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Moon'a Türkiye'yi ziyaret etmesi için davette bulunduğu, Devlet Başkanı Moon'un da Erdoğan'ın davetini memnuniyetle kabul ettiği kaydedildi.