Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ile Rusya arasında 2010’da kurulan Üst Düzey İşbirliği Konseyi’nin (ÜDİK) 6. Toplantısı’na katılmak üzere 9 Mart’ta Moskova’ya gidiyor.
Erdoğan’ın Moskova ziyaretinde yaptırımların kalkması, vizesiz geçişlerin aşamalı olsa uygulamaya konulması ve doğalgaz ihracatı gündemde olacak.
Rusya’nın 2015 sonundaki uçak krizi ardından uyguladığı ekonomik yaptırımların bir kısmı kaldırıldı. Ancak bazı ürünlerin ihracatı için kısıtlamalar sürüyor. Aynı sebeple vizesiz geçişler de durdurulmuştu. Moskova, ilk aşamada yatırımcılar ve resmi pasaport sahipleri için vizesiz geçiş uygulamasını yeniden başlatmayı planlıyor.
Her biri 15,75 milyar metreküp kapasiteye sahip iki boru hattından oluşacak ve hem Türkiye, hem de gerekli teminatların alınması halinde Avrupa'ya doğalgaz ulaştıracak olan Türk Akımı doğalgaz hattı projesi de 7 Şubat’ta Putin tarafından onaylanmıştı.
ÜDİK, iki ülke arasındaki ticaret hacminin artırılmasını da hedefliyor. 2015 öncesi 30 milyar doların üzerinde seyreden ikili ticaret hacmi, 2015’te hem turist sayısındaki azalma hem de son bir ay iki ülke arasında yaşanan siyasi kriz sebebiyle 23 milyar dolara gerilemişti. Krizin sürdüğü 2016’da 16,8 milyar dolara geriledi. Erdoğan ve Putin, rakamı yeniden 30 milyar dolar seviyesine çıkarmak için alınması gereken önlemleri de Moskova’da görüşecek.
Suriye’deki işbirliğinde PYD pürüzü
Türkiye ve Rusya, Suriye konusunda da işbirliği yapıyor. Ankara’nın desteklediği Suriyeli muhaliflerle Rusya’nın Ankara’da yaptıkları görüşmelerin ardından, Aralık ayında önce Halep’te ateşkes sağlandı. Ardından İran da devreye girdi ve üç ülkenin garantörlüğünde ülke genelinde ateşkeste uzlaşıldı.
23 Ocak’ta yapılan Astana toplantısında da üç ülkenin, ihlâllere maruz kalan ateşkesin sürmesi için ortak mekanizma kurması kararlaştırıldı.
Ancak Rusya’nın Astana’da sunduğu anayasa taslağında yer alan ‘kültürel özerklik’ ifadesinden Ankara rahatsız. Aynı zamanda 15 Şubat’ta PKK'nın Suriye'deki uzantısı PYD öncülüğünde düzenlenen Kürt konferansı da PYD’yi terör örgütü kabul eden Ankara’yı rahatsız ediyor.
Suriye’de yapılan işbirliğinde ortaya çıkan sorunlar da Erdoğan’ın gündeminde olacak.
El Bâb’da cephe hattı oluştu
Moskova’daki zirve, El Bâb’ın TSK destekli Özgür Suriye Ordusu’nca ele geçirildiği ve güneyde Rusya destekli rejim birlikleriyle cephe hattı oluşturulduğu bir zamanda gerçekleşiyor.
El Bâb çevresinde iki ülke de koordinasyon halinde hava operasyonları düzenliyor. 9 Şubat’ta bir Rus uçağının bombardımanı sonucu bölgede görev yapan üç Türk askeri şehit olmuş, ardından taraflar birbirini ‘koordinasyonsuzluk’la eleştirmişti.
2015’te yapılması planlanan ÜDİK ertelenmişti
2010’dan bu yana her yıl sonunda sırayla Rusya ve Türkiye’de yapılan toplantının altıncısı, 15 Aralık 2015’te St Petersburg’da yapılacaktı. Ancak 24 Kasım’da yaşanan uçak krizi sebebiyle toplantı ertelenmişti. Ardından Rusya’nın Türkiye’ye yönelik ekonomik yaptırımlar uyguladı, vizesiz geçişleri durdurdu.
Haziran sonunda Erdoğan’ın Putin’e gönderdiği mektupla iki ülke ilişkileri normalleşmesi için ilk adım atılmıştı. 9 Ağustos’ta St Petersburg’ta Putin ve Erdoğan bir araya geldi. Uçak krizinin ardından gerçekleştirilen bu ilk zirvede, yaptırımların zaman içerisinde kaldırılması ve Suriye’de işbirliği yapılması kararı verildi.
İki lider St Petersburg zirvesinin ardından Eylül ayında Çin’de düzenlenen G20 zirvesinde de bir araya geldi. Ekim ayında İstanbul'da düzenlenen Dünya Enerji Kongresi için Türkiye'ye gelen Putin ile Erdoğan, son olarak burada yüz yüze görüştü. İkilinin görüşmesi sonrası Türk Akımı için imzalar da burada atıldı.
6 Aralık'ta Başbakan Binali Yıldırım Moskova'da Putin ve Medvedev'le bir araya gelmişti.
Kaynak: Al Jazeera