31 Mart yerel seçimlerinde seçilen KHK'lı Belediye Başkanı ve Meclis Üyesi adaylarına mazbata verilmemesi tartışmaları sürüyor. CHP Parti Meclis Üyesi ve hukukçu İlhan Cihaner’in, Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) kendilerine KHK'li aday uyarısı yaptığını, ancak HDP’ye bu uyarıyı yapmadığını ve bunun bir "tuzak" olduğu şeklindeki açıklaması, tartışmalara yeni bir boyut kazandırdı.
HDP’nin Yüksek Seçim Kurulu temsilcisi ve Batman Milletvekili Mehmet Rüştü Tiryaki, Cihaner’in "HDP'ye uyarı yapılmadı" iddialarını doğruladı. DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Tiryaki, herhangi bir İlçe ve İl Seçim Kurulu veya Yüksek Seçim Kurulu'nun, "Sizin adaylarınızın arasında KHK’lılar var mı, yok mu, bakın, inceleyin, varsa aday yapmayın" gibi bir uyarı yapmadığını söyledi.
Tiryaki’ye göre, KHK’lılara mazbata verilmemesi hukuka aykırılık bir yana, mevcut hukuk düzeninin yok sayılması anlamına geliyor. KHK’lıların seçime girememesi şeklinde bir geçerlilik veya yeterlilik koşulu olmadığını söyleyen Tiryaki, "Başvuru sırasında istenen belgeler arasında yok, yapılan araştırmalar arasında yok, yapılan incelemeler arasında yok. YSK, araştırmadığı, incelemediği, herhangi bir belge istemediği ve mevcut seçim yasalarının hiçbirinde olmayan yeni bir seçim yeterliliği koşulu getirdi. Temel itirazımız bu" dedi.
HDP'nin 31 Mart seçimlerinde kazandığı beş belediye, adayların KHK ile kamu görevinden ihraç edilmeleri gerekçe gösterilerek, YSK kararıyla AKP'ye verildi. Kazandığı beş belediyeyi kaybeden HDP, YSK'nin bu kararına karşı, YSK’ye itirazda bulundu.
"Başlı başına hukuk skandalıdır"
YSK’nın uyarı yapmamasının bir "tuzak" olup olmadığını bilmediğini söyleyen Tiryaki, bunun ihtimal dahilinde olabileceği görüşünde. Ancak ellerinde böyle bir veri bulunmadığını ve bunun öneminin de olmadığını belirten Tiryaki, sonucu itibariyle durumun hiçbir hukuk kuralına uymadığını ifade etti.
Anayasa ve kanunlara atıfta bulunan Tiryaki, "Anayasa açık, 76’ncı maddede seçilme yeterliliğine ilişkin koşullar belli, KHK'lı olmamak yok. 2972 sayılı kanunun 9'uncu maddesi açık, bunun içinde KHK'li olmamak diye bir hüküm yok. 2839 sayılı kanunun 11'inci maddesi açık, bunda KHK’li olmamak diye bir şey yok. YSK'nin 15 Ocak tarihli kararı açık. Adaylardan ve partilerden istenecek belgeler tek tek sayılmış. Bunun içinde KHK'li olup olmadığına dair bir belge yok. Partiler dışında tek bir belge Adalet Bakanlığı'ndan isteniyor. O da kısıtlılıklara ilişkin bilgi. Dolayısıyla, araştırılmamış, incelenmemiş, belgesi istenmemiş, seçilme yeterliliği arasında sayılmamış bir konu, mutlak geçersizlik nedeni olarak sayıldı. Bunun kendisi başlı başına büyük bir hukuk skandalıdır" dedi.
"Hükümlü tek bir adayımız yok"
YSK’nın kararının hukuk dışı olduğuna ve hukuk düzeninin yok sayılması anlamına geldiğine dikkat çeken Tiryaki, "YSK, kendini Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin yerine koyarak, adeta kanun koyucu yerine geçerek, yeni bir kanun maddesi koymuştu. 'KHK'lılar aday olamaz, seçililerse mazbata alamaz' diye bir kanun koymuştur" dedi.
Tiryaki, "Adaylarımız arasında hiçbir tane hüküm giymiş adayımız yok. Hüküm giymiş ve kesinleşmiş bir aday olursa, zaten onun KHK'lı olup olmamasının bir önemi yok. Zaten seçilme engellidir. Kanunda o var. Seçilmeye engel haller arasında bir hüküm giymiş olmak var. Bunların hiç birisi hükümlü değil" diye konuştu.
Beş adaya mazbata verilmedi
Diyarbakır’ın Bağlar, Van’ın Edremit, Çaldıran ve Tuşba ilçeleri ile Kars’ın Digor ilçesine bağlı Dağpınar Beldesi’nde, yerel seçimleri kazanan HDP’li adaylara, KHK ile kamu görevinden ihraç edildikleri gerekçesiyle mazbataları verilmedi. YSK, mazbataların en çok oy alan ikinci adaya verilmesine hükmedince, bu beş yerin belediyeleri HDP’den AKP’ye geçti. HDP’nin bu konuda YSK’ye yaptığı itiraz başvurusu henüz sonuçlanmadı.