Tartışma, Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile üniversiteden ihraç edilen akademisyen ve yazar Selim Temo’nun, Twitter hesabından yaptığı açıklamayla başladı. Temo, üniversitelerdeki Kürt Dili ve Edebiyatı bölümlerinde Kürtçe tez yazmanın yasaklandığını ve derslerin Türkçe olduğunu duyurdu.
Gazete Duvar’dan Ferhat Yaşar’a konuşan Temo şunları söyledi:
“YÖK şöyle bir gerekçe sunuyor: ‘Türkiye’de Türkçe dışındaki dillerde ders verme izni YÖK’ten çıkar, dolayısıyla YÖK’ün böyle bir izni yoktur ve bütün tezler Türkçe olacak’. Bugün Dicle Üniversitesi master ve doktora tezlerini Türkçe yazma zorunluluğu getirdi. Tezlerin Türkçe yazımı konusunda Dicle Üniversitesi’nin böyle bir uygulaması bir süredir vardı. Üniversitenin öğrencilere karşı ileri sürdüğü gerekçe YÖK’ün kararıdır.”
İddialar üzerine resmi sayfasından bir açıklama yapan Dicle Üniversitesi, Kürtçe dışındaki diğer dillerin bölümlerinde de derslerin ve tezlerin Türkçe verildiğini söyledi:
“Üniversitemizde Lisans düzeyinde Kürt Dili ve Kültürü programı 2012 yılında açılmıştır. Aynı alanda Tezsiz Yüksek Lisans Programımız 2013 yılında, Tezli Yüksek Lisans ve Doktora Programlarımız ise 2015 yılında açılmıştır. Bu programların öğretim dili, Türkçedir. Benzer bir biçimde üniversitemizde açık bulunan İngiliz Dili, Arap Dili, Fars Dili gibi filoloji bölümlerinin tamamında da öğretim dili Türkçedir. Bugüne kadar Kürt Dili ve Kültürü Tezsiz Yüksek Lisans programımızdan 86, Tezli Yüksek Lisans programımızdan 10, Doktora programımızdan ise 6 öğrenci mezun olmuştur.”
Dicle Üniversitesi’nin bu uygulaması yeni değil.
Dört yıldır, Kürtçe doktora programını bitiren öğrenciler, tezlerini Kürtçe yazdığı için reddediliyor. Öğrenciler, yazdıkları tezleri Türkçeye çevirerek jürilerine sunduklarında kabul edilebiliyor.
Kürtçe tez yasağı ise bir zorunluluk değil.
Uygulama, YÖK’ten onay alınması kaydıyla üniversitelerin inisiyatifine bırakılmış durumda.
İzin alındığı takdirde dersler resmi olarak Kürtçe verilebiliyor. Mardin Artuklu Üniversitesi, Muş Alpaslan Üniversitesi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ve Bingöl Üniversitesi Kürtçe tezleri kabul ediyor.
YÖK’ün, Türkiye’de yazılan bütün tezleri topladığı Ulusal Tez Merkezi’nde 279 Kürtçe tez bulunuyor. Bu tezlerin 124’ü Mardin Artuklu Üniversitesi’nde hazırlanmış ve tez jürileri tarafından kabul edilmiş.
YÖK’ün Ulusal Tez Merkezi sayfasında 2012’den beri kabul edilmiş Kürtçe tezler görülebiliyor.