İran'ın Şana haber ajansına konuşan İran Milli Gaz Şirketi'nin Direktörü Hamid Rıza Aracı, "Türkiye tarafı İran'dan ithal ettiği gaz bedelinde yüzde 35.5'lik bir indirim başvurusu yaptı. Mahkeme yüzde 10 ile yüzde 15 arası inidirim yönünde karar verdi" dedi.
Türkiye’ye en pahalı doğalgazı İran satıyor. Türkiye, Tahran'ın fiyatı düşürmesi için 2012’de Uluslararası Tahkim Mahkemesi’ne başvurmuştu.
Türk tarafı, İran gazının fiyatının Avrupa ortalamasının hayli üzerinde olduğunu savunacak ve argümanlardan biri olarak da bu gazın arz güvenliğinin olmamasını gösterdi.. Özellikle kış aylarında İran’ın iç piyasadaki ihtiyacı artınca, Tahran gönderdiği gazda kısıntı yapabiliyor.
“Doğalgazda İran’a 492, Rusya’ya 410, Azerbaycan’a 330 dolar”
Konuya yakın kaynakların verdiği bilgiye göre doğalgazda Avrupa ortalaması 400 dolar civarında ve Türkiye, 1000 metreküp doğalgaz için İran’a 492, Rusya’ya 410, Azerbaycan’a 330 dolar ödüyor.
Rus gazında özel sektörde ise fiyat 306 dolara düştü, çünkü sektör kurdaki yükselişin ardından geçen haftalarda Gazprom’dan geçici indirim istemişti.
İlk dava 2004’te açıldı, Türkiye yüzde 16,5 indirim aldı
Bu, Türkiye’nin İran’a karşı ilk girişimi değil. Türkiye daha önce de 2004’te tahkime gitmiş, İran Ulusal Doğalgaz Şirketi NIGC’e karşı açılan dava sonucunda BOTAŞ’ın fiyat revizyonu isteği haklı bulunmuştu. BOTAŞ bu davada yüzde 16,5’luk indirim almıştı. Bu kapsamda NIGC’den geçmiş döneme ait yaklaşık 971 milyon dolar tahsil edilmişti.
Fiyat neden pahalı?
İran’dan Türkiye’ye yılda 10 milyar metreküp doğal gaz sevkiyatına ilişkin 25 yıl süreli Doğal Gaz Alım Satım Anlaşması 1996 yılında BOTAŞ ve İran Ulusal Gaz Şirketi (NIGC) arasında imzalandı. Konuya yakın kaynakların verdiği bilgiye göre Refahyol döneminde imzalanan anlaşma hızlı yapıldı, formül yapısı fiyat artışına neden oldu.
Anlaşma çerçevesinde 10 Aralık 2001’den bu yana İran’dan doğal gaz alımı yapılıyor. Anlaşma ile teslimatların başladığı 2001 yılından itibaren İran’dan 2013 yılı sonuna kadar 65,9 milyar metreküp doğal gaz ithal edildi.
Kaynak: Reuters