İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ultra ortodoks koalisyon ortaklarının şiddetle karşı çıkmasına rağmen Savunma Bakanı Yoav Gallant, ordunun gelecek aydan itibaren Haredi Yahudileri askere almaya başlayacağını duyurdu.
Savunma Bakanlığı Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre, Gallant, bu sabah İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi ve diğer yetkililerle dindar Yahudilerin silah altına alınmasına ilişkin değerlendirmede bulundu.
Gallant, Halevi ve diğer yetkililerle yaptığı toplantının ardından, Haredi Yahudilerin ağustostan itibaren askere alınmasına ilişkin İsrail ordusunun tavsiyesini onayladı.
Toplantıda, Haredi Yahudilerin askere alınmasının “operasyonel bir gereklilik ve karmaşık sosyal bir mesele” olduğunu vurgulayan Gallant ile Halevi, Haredi askerlerin “yaşam tarzlarını sürdürmelerine” izin verilmesi gerektiğini belirtti.
Haredi Yahudilerin zorunlu askerlik tartışmaları
İsrailli laik partiler, özellikle Gazze’ye saldırıların devam ettiği, kuzeyde Lübnan Hizbullahı ile çatışma riskinin arttığı bir dönemde, dindar Yahudilerin de savaş yükünün altına elini koymasını istiyordu.
Netanyahu hükümetinin koalisyon ortağı, Arya Deri liderliğindeki Şas ile Moshe Gafni liderliğindeki Birleşik Tevrat Yahudiliği gibi Haredi partileri, dindarların silah altına alınmasına şiddetle karşı çıkıyordu.
Öte yandan, ana muhalefet lideri Yair Lapid, Yüksek Mahkeme’nin Ultra Ortodoks Yahudi (Haredi) erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiği yönündeki kararına destek vermişti.
Gazze Şeridi’ne yönelik 7 Ekim’den bu yana devam eden saldırılar ve İsrail ordusunun verdiği kayıplar, Haredilerin silah altına alınması tartışmalarını yeniden gündeme getirmişti.
Netanyahu liderliğindeki koalisyonda iki tane ultra ortodoks parti bulunuyor.
Yüksek Mahkeme’nin Haredi Yahudilerin zorunlu askerlikten muafiyet kararı
İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran’da oybirliğiyle ultra ortodoks Yahudi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiğine karar vermişti.
Kararda, askere alınmayanların kamu tarafından finanse edilen sosyal yardım ve eğitim yardımlarından da yararlanamayacaklarına yer verilmişti.
Haredi erkeklerin askerlik hizmetini yerine getirmesi gerektiği yönündeki kararın siyasi ve toplumsal sonuçlarının olması bekleniyor.
Tarihi öneme sahip bu karar, İsrail’de yeni bir iç kargaşaya neden olma ve kültürel bir çatışmayı körükleme potansiyeline sahip bulunuyor.
Ultra Ortodoks Yahudileri askerlik hizmetinden kurtaran yasal muafiyet Mart 2024’te sona ererken askerlik yapmayı reddedenler, artık devlet desteği alamayacak.
Çoğu, dini gerekçelerle askere gitmeyi reddeden Harediler, 9 milyonluk ülkede nüfusun yaklaşık yüzde 12’sini oluşturuyor.