Ateşkesle 11 gündür devam eden çatışmalar sona erdi. Bu sırada İsrail’e 4 bin roket atılırken, İsrail’in saldırılarında Gazze’deki 1500 hedef vuruldu.
Sağlık Bakanlığı’na göre İsrail’in saldırılarında aralarında 100’den fazla kadın ve çocuğun da bulunduğu en az 243 kişi öldü. İsrail ise saldırıları sonucu en az 225 Hamas ve diğer örgüt mensubunun öldüğünü savunuyor.
Yetkililer ayrıca, İsrail’de aralarında iki çocuğun da bulunduğu 12 kişinin öldüğünü bildirdi.
Ateşkesin detayları ne ?
Ateşkes basitçe, her iki tarafın süresiz ya da belirli bir süre çatışmayacaklarını duyurması.
İsrail ve Hamas arasındaki daha önceki çatışmalara bakılırsa, bir noktada çatışmaya geri dönülmesi çok olası.
Her iki taraf da yerel saatle Cuma sabaha karşı 02:00’de çatışmalara son verme konusunda uzlaştı.
Bu saat yaklaşırken, İsrail hava saldırıları ve Gazze’den İsrail’e roketlerin ateşlendiği haberleri geldi.
Ateşkesin koşulları ne?
Müzakereler perde arkasında sürdürülürken, ateşkesle ilgili çok az detay kamuoyuna açıklandı.
Katar ve Mısır gibi bölgesel güçlerin yanı sıra ABD ve Birleşmiş Milletler süreçte rol oynadı.
İsrail Başbakanlık Bürosu’ndan yapılan açıklamada, İsrail’in çatışmaların durdurulmasını “karşılıklı ve koşulsuz” olarak kabul ettiği belirtildi.
Bir Hamas lideri ise BBC’ye yaptığı açıklamada İsrail’in Kudüs’teki El Aksa Camii ve Filistinli sakinlerin evlerinden çıkartılmak istendiği Şeyh Cerrah mahallesinden “ellerini çekmeyi” kabul ettiğini belirtti.
Ancak İsrail bunu reddediyor.
Bu iki olay son çatışmaların fitilini ateşlemişti.
İsrail Başbakamın Benyamin Netanyahu, Gazze’deki İsrail saldırılarının “istisnai bir başarı” yakaladığını ve Hamas ile “denklemi değiştirdiğini” savundu.
İsrail’in Gazze’ye açılan bir geçiş kapısını bölgeye insani yardım ulaştırılabilmesi için açtığı bildiriliyor.
İsrail’de ise dolaşıma getirilen acil kısıtlamaların neredeyse tamamı kaldırıldı ve uçuşlara birkaç gün içinde yeniden başlanacak.
Ateşkes ne kadar sürecek?
Bu ateşkeste bir süre limiti yok ve dünya liderleri süresiz devam etmesini umduklarını söyledi.
Mısır, ateşkesin gözlemlenmesi için biri Tel Aviv’e, diğeri de Gazze’ye iki heyet göndereceğini belirtti. Haberlere göre bu heyetler ateşkesin sürekli devam etmesinin yollarını arayacak.
ABD Başkanı Joe Biden, ateşkesin ilerleme için “hakiki bir fırsat” sunduğunu söyledi.
AB’den yapılan açıklamada da “Bu ateşkese varılmasında rol oynayan Mısır, BM, ABD ve diğerlerini alkışlıyoruz” denildi.
Çin ise tarafların ateşkese uymasını umduğunu bildirdi.
İngiliz Başbakanı Boris Johnson da ateşkesi memnuniyetle karşıladığını söylemekle birlikte, her iki tarafın şimdi “kalıcı bir çözüm” bulması gerektiğii vurguladı.
Ancak ateşkes, İsrail ve Filistinliler arasındaki mevcut sorunları çözmüyor.
Yıllardır, bu sorunları çözmek için çok sayıda girişmde bulunuldu, ancak başarı sağlanamdı.
Anlaşmazlıklar arasında Kudüs’ün statüsü, işgal altındaki Batı Şeira’da bulunan Yahudi yerleşimlerinin kaderi, Filistinli mülteciler sorunu ve bir Filistin devletinin kurulup, kurulmayacağı bulunuyor.
Daha önceki ateşkeslerde ne olmuştu?
2014’teki savaşta, İsrail kara güçleri Gazze’ye girmiş ve çatışmalar sona ermeden önce sayısız ateşkes girişiminde bulunulmuştu.
2008’de o yıl Mısır’ın arabuluculuğuyla varılan ateşkes Kasım ayında bozulmuş ve İsrail bir sonraki ay Gazze’ye büyük bir kara saldırısına girişmişti.
Bu kez İsrail Savunma Bakanı Benny Ganz, İsrail ve Hamas arasında ne yaşanacağını “sahadaki gerçeklerin” belirleyeceğini söyledi.
Ganz ayrıca, İsrail’in vatandaşlarını korumak için hazırlık durumunu koruyacağını da vurguladı.