Ana SayfaHaberlerAnalizKaradağ’dan bir cumhurbaşkanlığı öyküsü: Devleti kurdu, 32 yıl yönetti, son seçimde yenildi...

Karadağ’dan bir cumhurbaşkanlığı öyküsü: Devleti kurdu, 32 yıl yönetti, son seçimde yenildi ve gitti

Geçtiğimiz Pazar küçük Balkan ülkesi Karadağ'da (Montenegro) cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu yapıldı ve 32 yıldır ülkeyi yöneten (1991-2023) Milo Dukanovic sonunda koltuğunu kaybetti. İlk tur sonuçları Dukanovic’in kaybedeceğini neredeyse matematik kesinliğinde göstermişti ama o yine de aradaki 15 günde ortaya tanıdık bir kart atarak son bir hamle yaptı: Bölünme korkusu ve milliyetçilik. Fakat o da işe yaramadı.

Karadağ’ın kurucu lideri, 6 dönem başbakanlık, 2 dönem de cumhurbaşkanlığı yapan Milo Dukanovic, geçtiğimiz Pazar günü yapılan seçimde adaylığını koymadan önce tereddütler yaşadı. Zira siyasi yaşamı çalkantılıydı ve belki de sonunu görmüştü. Yine de adaylık başvurularının son gününde üçüncü kez aday olacağını ilan etti. (Karadağ’da da Türkiye’de olduğu gibi partili Cumhurbaşkanı sistemi var ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri %50 + 1 çoğunluk esasına göre yapılıyor. Milo Dukanovic, bir önceki Cumhurbaşkanlığı seçiminde yani 2018’de %53,9 oyla ilk turda seçilmişti.)  

2020’de ülke milletvekilliği genel seçimine gitti… Milo Dukanovic’in Genel Başkanı ve kurucusu olduğu Sosyalistlerin Demokrat Partisi (DPS) iktidarı kaybetti, seçimi, karşısındaki üç muhalefet partisinin oluşturduğu koalisyon kazandı. Bu, görmeyi bilen gözler için ilk sinyaldi.

Ardından, geçtiğimiz Ekim ayında ülkede yerel seçimler yapıldı. DPS, başkent Podgorica da dahil olmak üzere 14 belediyenin 10 tanesini kaybetti. Bu da ikinci sinyaldi.

Milo Dukanovic, belki de kaybettiğini anladığı için giderayak ülkeyi erken genel seçime götürecek bir karar aldı. 19 Mart’taki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden (birinci tur) önceki son mesai günü olan 17 Mart Cuma günü, yetkisini kullanarak Meclis’i feshetti. Böylece Anayasa’ya göre ülke 2 ay içinde erken genel seçime gitmek zorunda kaldı.

Yedi adayın yarıştığı CB seçimlerinin ilk turu 19 Mart’ta yapıldı. Hiçbir aday gereken %50 oyu toplayamadı. Dukanovic %35, en yakın rakibi, Sırbistan ve Rusya destekli “Avrupa Şimdi!” hareketinin lideri eski Ekonomi Bakanı Jakov Milatovic %29,1 oy aldı. Seçimler ikinci tura kalınca, diğer 5 aday, Dukanovic’in karşısında Milatovic’e destek vereceklerini açıkladı. Seçim zaten matematiksel olarak o anda bitmişti. Ancak Dukanovic vazgeçmeye niyetli değildi, ortaya tanıdık bir kart attı: Bölünme korkusu ve milliyetçilik: İkinci tura kadarki 15 günlük propaganda dönemini “Milatovic kazanırsa Karadağ bağımsızlığını kaybedecek, tekrar Sırbistan’ın bir parçası olacak. Biz Sırp değiliz, Montenegroluyuz” söylemleriyle geçiren Dukanovic, Ayrıca Karadağ dışında yaşayan Karadağlılarla ülkedeki Bosnalı azınlığın kendisine oy vermelerini istedi. Öte yandan Sırbistan ile aralarında yıllardır siyasi kriz bulunan Bosna Hersek’in Devlet Başkanlığı Konseyi üyesi Denis Becirovic, Karadağ’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu öncesinde Karadağ Sosyalistleri Demokratik Partisi lideri Milo Dukanoviç’e destek mesajı yayınladı.

Ve seçim günü geldi çattı; sonuç sürpriz olmadı, matematiksel hesaplar bölünme korkusuna galip geldi ve Milo Dukanovic %41,1’de kalırken, Jakov Milatovic %58,9 oy aldı. Böylece 32 yıllık saltanat sona erdi. Seçim sonuçlarını Karadağ medyasına yorumlayan Karadağlı sivil aktivist Stefan Djukic, “Siyasi yelpazede rekabete devam etmek isteyen herkes, hayatta kalmak istiyorsa değişmek zorunda. Bölünme dili ve ulusal farklılıklarda ısrar etmek artık siyasi bir etki yaratmıyor” diyerek sonuçları özetledi.

Öte yandan, 32 yıllık yönetiminde Milo Dukanovic, bütünüyle kötü bir lider de değildi. Karadağ, onun liderliğinde Sırbistan’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etti, NATO’ya ve AB’ye üyelik süreci başladı. AB ile müzakereler Dukanovic döneminde sona yaklaşmıştı ve ülkenin 2 yıl içinde AB’ye tam üye olması bekleniyor.

Son bir not; Milo Dukanoviç, Recep Tayyip Erdoğan ile yakın arkadaş olarak tanınıyor.

- Advertisment -